Του Νίκου Μελέτη
Η συγκυρία είναι ίσως η καλύτερη. Η Ελλάδα στους αριθμούς και στα στατιστικά πηγαίνει όπως θα περίμεναν οι δανειστές, το πρόγραμμα υλοποιείται και παρά τα προβληματάκια οι αξιολογήσεις κλείνουν και η πετρά κυλάει παρακάτω στο δρόμο.
Η Ελλάδα είναι συνεπής ατλαντικός σύμμαχος, παρά τις ανησυχίες που είχε προκαλέσει αρχικά η ανάδειξη μιας αριστερής κυβέρνησης, ενώ συνεχίστηκε κανονικά το πλαίσιο συνεργασιών με τους στενούς συμμάχους της Ουάσιγκτον στην περιοχή, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, και ο ελληνικός εναέριος χώρος και τα χωρικά ύδατα διατίθενται χωρίς κανένα πρόβλημα σε συμμαχικές δραστηριότητες και ασκήσεις των αμερικανικών δυνάμεων του 6ου Στόλου.
Η Ελλάδα είναι προσανατολισμένη στην επιδίωξη συμφωνιών για αμυντικό υλικό προς την αμερικανική αγορά και οι συμβάσεις εκσυγχρονισμού των F-16 θα δώσουν δουλειά σε Αμερικανούς, συμβάλλοντας έτσι και στην υλοποίηση των δεσμεύσεων του D. Trump.
Η Σούδα λειτουργεί απρόσκοπτα για τους Αμερικανούς εκτός ίσως της επιθυμίας τους για μεγαλύτερη σε διάρκεια συμφωνία, που θα τους επιτρέψει να κάνουν ορισμένα έργα υποδομής και επέκτασης των δυνατοτήτων της βάσης.
Αμερικανικές εταιρείες, όπως αυτή που διεκδίκησε την Εθνική Ασφαλιστική, είχαν καλύτερη τύχη από αντιπάλους τους, όπως και αυτή που διεκδικεί το καζίνο στο Ελληνικό φαίνεται ότι θα έχει προβάδισμα.
Η ελληνική κυβέρνηση παρά το ότι πλέον έχει κοινό βηματισμό με την A. Merkel και τον E. Macron, κατά βάθος θα συμφωνούσε με τον Trump, ότι δεν συμπαθούν και τόσο την Ευρώπη…
Η Τουρκία βρίσκεται σε διαρκή κρίση με τις ΗΠΑ, με ένα νέο επεισόδιο να συμβαίνει καθημερινά και να επιβαρύνει το κλίμα…
Ένας Έλληνας πρωθυπουργός θα έχει πολλά να πει για τον σταθεροποιητικό ρόλο της Ελλάδας, για τη συνέπειά της στις υποχρεώσεις της έναντι της Συμμαχίας…
Σε αυτό το περιβάλλον όλα μοιάζουν ιδανικά, για το διήμερο του Αλέξη Τσίπρα και του πολυμελούς κυβερνητικού κλιμακίου που θα τον συνοδεύει, στην Ουάσιγκτον.
Η επίσκεψη όμως ούτε πρόκειται για ανακάλυψη της Αμερικής, ούτε είναι το μαγικό κλειδί που θα ξεκλειδώσει τις λύσεις για τα προβλήματα της χώρας.
Επικοινωνιακά θα δώσει μια ανάσα, ένα διάλειμμα, στο καταθλιπτικό τοπίο στο εσωτερικό και μάλιστα σε μια στιγμή που οι κλυδωνισμοί της κυβερνητικής πλειοψηφίας δεν μπορούν να θαφτούν κάτω από το χαλί, ούτε τα αποτελέσματα της υπερφορολόγησης που διαρρηγνύουν τον δεσμό του ΣΥΡΙΖΑ με μεγάλες κοινωνικές ομάδες και τελικά υπονομεύουν την ανάκαμψη της οικονομίας.
Και επικοινωνιακά θα λειτουργήσει φυσικά θετικά, εάν δεν πετάξει καμία μπαρούφα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, που δεν φημίζεται για την λεπτότητα του χιούμορ του και τα εύστοχα σχόλια του...
Στην οικονομία ο κ. Trump δεν θα έχει πρόβλημα να παροτρύνει αμερικανικές επιχειρήσεις να επενδύσουν στην Ελλάδα, αλλά στην μητρόπολη του καπιταλισμού είναι γνωστό ότι οι CEO των επιχειρήσεων δεν περιμένουν οδηγίες και εντολές από τον πρόεδρο. Ειδικά αυτόν τον πρόεδρο.
Για το ΔΝΤ μάλλον δεν θα πρέπει να περιμένουν κάτι σημαντικό στην κυβέρνηση, εξάλλου πλέον και η ελληνική θέση είναι μπερδεμένη: Να φύγει η να μην φύγει το ΔΝΤ; Κανείς δεν γνωρίζει... Όσο για το κούρεμα του χρέους, ο κ. Trump δεν θα έχει κανέναν λόγο να διαφοροποιηθεί από την πολιτική Obama που συμφωνούσε στη ρύθμιση του χρέους. Πολύ περισσότερο μάλιστα θα συμφωνήσει ο κ. Trump, όταν γνωρίζει ότι αυτό θα το πληρώσουν οι Γερμανοί και υπόλοιποι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι.
Στα γεωπολιτικά δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι όσο κι αν οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις περνούν μια σοβαρή και βαθιά κρίση, η οποία δεν θα τερματισθεί σύντομα, αυτό δεν σημαίνει ότι οι σχέσεις αυτές θα διαρραγούν πλήρως. Η Τουρκία με τις σοβαρές ιδιομορφίες της, επιχειρεί να επιβάλλει ένα νέο μοντέλο σχέσης και με την Ε.Ε. και με την Ουάσιγκτον, όπου δεν θα είναι απλώς μια από τις Συμμάχους μέλη του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη στην Ε.Ε., αλλά ο βασικός Περιφερειακός παίκτης, που ισότιμα θα διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.
Ήδη την Τρίτη με καθησυχαστικές δηλώσεις ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg δηλώνει ότι δεν αποτελεί πρόβλημα η αγορά των S-400, ενώ ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Robert Manning δήλωσε ότι οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών «δεν έχουν καμία επίπτωση στις επιχειρήσεις και στο στρατιωτικό προσωπικό και η βάση του Ιντσιρλίκ συνεχίζει να παίζει έναν σημαντικό ρόλο υποστηρίζοντας το ΝΑΤΟ και τις συμμαχικές προσπάθειες...».
Η αναβάθμιση της Σούδας είναι δεδομένη, λόγω της μετατροπής της Συριακής κρίσης σε κούρσα ανταγωνισμού μεταξύ των παγκόσμιων και περιφερειακών δυνάμεων για επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή και η χρονική επέκταση της Συμφωνίας αν και δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στο… «αριστερό υποσυνείδητο» του ΣΥΡΙΖΑ, θα ενίσχυε την διαπραγματευτική θέση της χώρας κυρίως για την εξασφάλιση αντισταθμιστικών ωφελημάτων.
Παρά τα προβλήματα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις δεν είναι καθόλου πιθανόν να υπάρξει σύντομα ανατροπή της αμερικανικής πολιτικής των τελευταίων εξήντα ετών και τα σύνορα της Δύσης να μεταφερθούν στο… Αιγαίο.
Η Αθήνα ορθά επιχειρεί να ευαισθητοποιήσει και πρέπει μάλιστα να εντείνει αυτή την προσπάθεια, σχετικά με την πορεία εκτροχιασμού της Τουρκίας και των κινδύνων που αυτό συνεπάγεται και για ολόκληρη την περιοχή αλλά και για την ίδια την Ελλάδα. Είναι προφανές ότι μια δωρεά δυο αντιτορπιλικών, που πιθανολογούσαν ορισμένοι στο Ελληνικό Πεντάγωνο και ενώ θα έχει προηγηθεί ένα πανάκριβο και αμφιβόλου σκοπιμότητας πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ελληνικών F-16 δεν μπορεί να διατηρήσει την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο που ανατρέπεται με δραματικό ρυθμό.
Όσο για την αναζήτηση ερεισμάτων για διπλωματική στήριξη από την Ουάσιγκτον, απλώς να υπενθυμίσουμε ότι την τελευταία φορά που παρενέβησαν κατόπιν αιτήματος μας οι Αμερικανοί ήταν στα Ίμια, που τελικά επιβεβαίωσαν το «γκριζάρισμα» της περιοχής με την γνωστή συμφωνία No flags, No ships, No troops.
Για το Κυπριακό η θέση της Ουάσιγκτον είναι σταθερά υπέρ της επιδίωξης λύσης, αλλά έχει αφεθεί στους Βρετανούς ο πρώτος λόγος, για το Σκοπιανό η ευαισθησία της γραφειοκρατίας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έναντι της υποτιθέμενης προσπάθειας διείσδυσης της Ρωσίας στα Βαλκάνια είναι δεδομένη και επιμένει στην σύντομη επίλυση του θέματος της ονομασίας, ενώ στην Αλβανία λόγω και του ελληνοαμερικανικού λόμπι υπάρχει ευαισθησία για τα θέματα της μειονότητας, αλλά πλέον δεν υπάρχει τόσο ενδιαφέρον όπως την εποχή του Τ. Tennet διοικητή της CIA με καταγωγή από την Βόρειο Ήπειρο αλλά και του Nicholas Gates, ενός ισχυρού opinion maker και συγγραφέα του γνωστού μπεστ σέλλερ «Ελένη».
Το πεδίο που πραγματικά υπάρχει εξαιρετικό ενδιαφέρον είναι η Ενέργεια. Και δεν αφορά μόνο στις έρευνες σε Οικόπεδα που έχει αδειοδοτήσει η Ελλάδα και η Κύπρος, αλλά και στις μονάδες υποδοχής LNG σε Καβάλα και Αλεξανδρούπολη καθώς και στην δημιουργία των κάθετων αγωγών προς την Βουλγαρία που όχι μόνο μπορούν να συμβάλλουν στην διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας που αποτελεί στρατηγική επιλογή των ΗΠΑ, αλλά συγχρόνως μπορεί να δώσουν σημαντική ώθηση και στην αμερικανική παραγωγή σχιστολιθικού φυσικού αερίου που μέσω των δυο ελληνικών κόμβων θα μπορούν να τροφοδοτούν συμπληρωματικά με φυσικό αέριο την Βουλγαρία, την Ρουμανία μέχρι και τις Βαλτικές χώρες...
Η επίσκεψη του κ. Τσίπρα, όπως και κάθε επίσκεψη Έλληνα ηγέτη στον Λευκό Οίκο έχει πάντα την αξία της και προσφέρει ευκαιρίες για την χώρα. Αλλά, όπως η υποτίμηση μιας τέτοιας επίσκεψης είναι μικρόψυχη, άλλο τόσο επικίνδυνη είναι και η υπερεκτίμησή της…
Όσοι -και δεν είναι λίγοι από τους κυβερνώντες- εκλαμβάνουν τον Trump με τις ιδιομορφίες του ως… εναλλακτικό της λιτότητας και της «γερμανικής Ευρώπης» και συγχρόνως θεωρούν ότι πλέον η υπερδύναμη δεν μπορεί να ζήσει και να επιβιώσει χωρίς την Σούδα, συνεπώς θα προσφερθεί γη και ύδωρ στην Αθήνα, είναι προτιμότερο να προσγειωθούν.
Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στις ΗΠΑ και η συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο προσφέρει ευκαιρίες, σημαίνει και υποχρεώσεις και δεσμεύσεις και η ακριβής αποτίμηση της θα γίνει με την επίγνωση, ότι η «σωτηρία» μας δεν θα έρθει την επομένη Τρίτη 17 Οκτωβρίου, και σίγουρα δεν θα φθάσει αποκλειστικά από την Ουάσιγκτον.