Photo by Getty Images/Ideal Image
Της Δρ. Μαρία Χρ. Αλβανού
Η τελευταία τραγική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη αποδεικνύει άλλη μια φορά ότι -παρά τις απειλές από το Daesh- ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας στην Τουρκία έχει βασικό εχθρό τις κουρδικές οργανώσεις.
Από άποψη μεθοδολογική το χτύπημα δεν εμφανίζει κάποια πρωτοτυπία που να ξενίζει. Τα παγιδευμένα οχήματα και οι επιθέσεις αυτοκτονίας βρίσκονται σταθερά στην επιχειρησιακή ατζέντα των κουρδικών οργανώσεων. Ειδικά οι επιθέσεις αυτοκτονίας χρησιμοποιούνται ως κλασικό παράδειγμα όσων ασχολούμαστε με τη μελέτη της τρομοκρατικής δράσης για να δείξουμε ότι δεν είναι μόνο ο ισλαμιστικός εξτρεμισμός που τις χρησιμοποιεί. Ούτε η επιλογή στόχου είναι παράξενη, αφού οι αστυνομικές αρχές είναι συνήθης στόχος σε τέτοιες περιπτώσεις. Όσο για την ανάληψη ευθύνης από το ΤΑΚ, ούτε και αυτή ήταν μια έκπληξη με την έννοια ότι η οργάνωση αυτή έχει φέρει σε πέρας στο παρελθόν και άλλες αιματηρές επιθέσεις και πρόκειται για «παρακλάδι» του PKK.
Το χτύπημα αυτό καθεαυτό λοιπόν- πέρα από την αναντίρρητη τραγικότητα που αφορά τα θύματα και τις οικογένειες τους- δεν παρουσιάζει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον (τουλάχιστον από τα στοιχεία που μέχρι τώρα έχουν δει το φως της δημοσιότητας). Αυτό που είναι ενδιαφέρον και απασχολεί είναι η μορφή της απάντησης που μέλλεται να δοθεί. Έχει ήδη υιοθετηθεί μια ιδιαίτερα σκληρή στάση από την τουρκική κυβέρνηση στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Το πλαίσιο είναι εξόχως αυστηρό και μετά από αλλαγές στη νομοθεσία δόθηκαν υπερεξουσίες στις αστυνομικές-διωκτικές αρχές κατά την έρευνα και ανάκριση υποθέσεων σχετιζομένων με τρομοκρατία.
Photo by Getty Images/Ideal Image
Ακόμη, η νομική στοιχειοθέτηση αναφορικά με αδικήματα τρομοκρατικής δράσης οδήγησε σε σωρεία διώξεων μελών του Τύπου, του πολιτικού κόσμου, ακόμη και μελών του Κοινοβουλίου της χώρας. Τα παραπάνω έχουν γίνει σημεία τριβής με την Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και καιρό και προκαλούν ανησυχία, διότι διαφαίνεται ο κίνδυνος της τρομοκρατίας να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα και εργαλείο εξόντωσης πολιτικών αντιπάλων και αντίθετων φωνών. Κυρίως όμως όλα τα παραπάνω μέτρα δεν δείχνουν να έχουν αποδώσει καρπούς ασφάλειας για την Τουρκία.
Ουδείς μπορεί σοβαρά να ισχυριστεί ότι η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας δεν χρειάζεται ένα αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο και αποφασιστικότητα των αρχών. Όμως πρέπει να υπάρχει όριο, να ισχύουν συνθήκες προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κυρίως τα μέτρα που λαμβάνονται να μην καταλήγουν σε «κυνήγι μαγισσών». Επιπλέον είναι αδιαμφισβήτητο ότι στην Τουρκία υπάρχει μια σφοδρή σύγκρουση του κράτους με τον κουρδικό πληθυσμό που χρειάζεται και αυτή να αντιμετωπιστεί στα πλαίσια της αντιτρομοκρατικής προσπάθειας.
Αν δεν προσεγγίσει η τουρκική κυβέρνηση το πρόβλημα με την οπτική γωνία της πρόληψης ριζοσπαστικοποίησης στη βία και αποριζοσπαστικοποίησης όσων ήδη έχουν ενταχθεί στον ένοπλο αγώνα των διάφορων οργανώσεων, τότε ο κύκλος του αίματος και του θανάτου δεν θα κλείσει μόνο με αστυνομικές ή στρατιωτικές επιχειρήσεις.
*Η Δρ. Μαρία Χρ. Αλβανού είναι Εγκληματολόγος-Ειδική σε θέματα τρομοκρατίας