Του Νίκου Μελέτη
Η ΠΓΔΜ εχει μπει σε ένα θανάσιμο σπιράλ, όπου όλα αυτά που συνέβαλαν στην συγκρότηση της ως ανεξάρτητης κρατικής οντότητας, η τεχνητή δημιουργία «μακεδονικής ταυτότητας» και η υποχρέωση της αλβανικής μειονότητας να υποταχθεί σε αυτήν, κλείνοντας τα αυτιά στις σειρήνες του Αλβανικού Μεγαλοϊδεατισμού, δοκιμάζονται σκληρά.
Τα διλήμματα και οι προκλήσεις για την Ελλάδα είναι πολλά.
Είναι προφανές ότι για την χώρα μας αποτελεί στρατηγική επιλογή η διάτρηση της κρατικής οντότητας στα βόρεια σύνορα μας, όπου παρά τα προβλήματα που προκαλεί η διαφορά για το όνομα, οι σχέσεις των δυο χωρών κινούνται σε καλό επίπεδο, ενώ η ΠΓΔΜ έχει λειτουργήσει ως ένα αποτελεσματικός μηχανισμός απορρόφησης των κραδασμών που προκαλεί η αντιπαλότητα των εθνικισμών στα Βαλκάνια.
Η ΠΓΔΜ αποτέλεσε το ανάχωμα μιας αντιπαράθεσης του αλβανικού με τον σερβικό και τον βουλγαρικό εθνικισμό με λάφυρο την γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας (που έμεινε εκτός του «κορμού» της Ελληνικής Μακεδονίας), κάτι που είχε ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα καθώς η χώρα μας που δεν είχε τουλάχιστον μετά την Ενδιάμεση Συμφωνία, την οποιαδήποτε εδαφική βλέψη εις βάρος της ΠΓΔΜ.
Το θέμα της ονομασίας έχει φθάσει στα όρια του. Δεν υπάρχουν νέες ιδέες, ούτε νέες προτάσεις. Έχουν όλα εξαντληθεί. Η Ελλάδα έχει περιορίσει στο ελάχιστον τις απαιτήσεις της: να βρεθεί μια λύση που θα εξασφαλίσει τουλάχιστον μια αξιοπρεπή για την χώρα διέξοδο που δεν θα υπονομεύσει την διπλωματική και πολίτικη αξιοπιστία της ως μιας σημαντικής δύναμης στα Βαλκάνια, και κυρίως να βρεθεί μια ονομασία με την οποία θα υπάρχει σαφής διάκριση με τον κορμό της γεωγραφικής ενότητας της Μακεδονίας που ανήκει στην Ελλάδα.
Και αυτό είναι αναγκαίο ώστε να αποτραπούν αλυτρωτισμοί και αιτήματα «επανένωσης» της γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας.
Όλα αυτά τα χρόνια και ειδικά μετά τον πόλεμο του Κοσσόβου, όταν άρχισε η αφύπνιση του αλβανικού αλυτρωτισμού, το θέμα της ονομασίας απέκτησε μια ακόμη σημαντική διάσταση: η ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και η επιβολή «μακεδονικής» ταυτότητας και γλώσσας, ακύρωνε τον διεθνοτικό χαρακτήρα της ΠΓΔΜ, όπου οι Αλβανοί αποτελούν τουλάχιστον το 23% του πληθυσμού.
Ο Νίκολα Γκρουέφσκι επιβίωσε πολιτικά κτίζοντας ένα καθεστώς, που στα τελευταία χρόνια διολίσθησε στον αυταρχισμό και στην διαφθορά, στα θεμέλια ότι «Μακεδονισμού» και ενός καταδικασμένου εκ προοιμίου σε αποτυχία αλυτρωτισμού, εις βάρος κυρίως της Ελλάδας.
Με βασικό όπλο σε αυτή την πολιτική, το θέμα της ονομασίας συνέβαλλε ουσιαστικά στο να παραμένει η χώρα του στάσιμη στην ευρωατλαντική πορεία της ,να σπαταλά διπλωματικό και οικονομικό κεφάλαιο στην διαρκή σύγκρουση της με την Ελλάδα και τελικά να προσφέρει την ευκαιρία στον αλβανικό παράγοντα να απαιτήσει πλέον όχι απλώς κάποια δικαιώματα αλλά την επιβολή ενός δικοινοτικού κράτους.
Έτσι η ΠΓΔΜ βρέθηκε στην τρομερή θέση η επιβίωση της να εξαρτάται από την εξεύρεση modus vivendi με την αλβανική μειονότητα (που έχει την στήριξη της γειτονικής Αλβανίας και του Κοσσόβου) και από την υπέρβαση της «μακεδονικής» ταυτότητας ως αποκλειστικής ταυτότητας του κράτους, ώστε πλέον να μπορεί να χωρέσει κάτω από την νέα ομπρέλα και η αλβανική οντότητα.
Ο αλβανικός εθνικισμός και αναθεωρητισμός αποτελεί σημαντική απειλή για τα Βαλκάνια, όχι μόνο γιατί αλληλοτροφοδοτείται από ένα σύστημα που έχει εύκολη πρόσβαση σε όπλα και συνδέεται με ιδιαίτερα επικερδή κυκλώματα διακίνησης ανθρώπων και ναρκωτικών. Η στήριξη που προσφέρθηκε από την δεκαετία του '90 στον Αλβανικό παράγοντα ως ανάχωμα στην ρωσική διείσδυση στα Βαλκάνια αποθράσυνε τελικά τον αλβανικό εθνικισμό που λειτουργεί διαλυτικά για τα Βαλκάνια καθώς κινητοποιεί έναν δυναμικό και νέο σε ηλικία πληθυσμό και διατηρεί βλέψεις εναντίον τουλάχιστον πέντε βαλκανικών χωρών.
Το εμπόδιο για την άρση του αδιέξοδου στην ΠΓΔΜ είναι ο ίδιος ο Γκρουέφσκι που ως εκφραστής του σκληρού «Μακεδονισμού» τροφοδοτεί τελικά τον Αλβανικό Μεγαλοϊδεατισμό.
Η όποια πρωτοβουλία αναπτυχθεί θα πρέπει να εχει σαν άξονα ,την συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής σωτηρίας με την αναλογική συμμέτοχη και των αλβανοφώνων, Συμφωνία για την υιοθέτηση νέας ονομασίας του κράτους που θα ξεμπλοκάρει την ευρωατλαντική πορεία του και πλήρη προστασία όλων των δικαιωμάτων των αλβανόφωνων υπό την εγγύηση των ευρωπαϊκών θεσμών κι αρχών και όχι της Αλβανίας. Ένα ξεκάθαρο μήνυμα απαιτείται να σταλεί και στα Τίρανα, ότι δεν θα επιτραπεί καμία απολύτως ανάμειξη στα εσωτερικά της ΠΓΔΜ, και ότι θα αποτραπεί με κάθε τρόπο κάθε νέα προσπάθεια δια της βίας αλλαγή των συνόρων στα Βαλκάνια.
Τα οξυμένα πάθη στην γειτονική χώρα ίσως δεν επιτρέπουν άμεσα την ανάληψη τέτοιων τολμηρών πρωτοβουλιών καθώς οι κινήσεις τόσο για την αλλαγή της ονομασίας όσο και για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των αλβανόφωνων θα στοχοποιηθούν από τους εθνικιστές.
Όμως θα πρέπει να καταστεί σαφές στον κ. Γκρουέφσκι ότι πλέον δεν διακυβεύεται η προσωπική πολιτική του καριέρα αλλά η τύχη και η επιβίωση της χώρας του. Και να μπορέσουν έτσι και οι πολίτες της ΠΓΔΜ να αντιληφθούν ότι η επιβίωση τους και η ευημερία τους κάθε άλλο παρά ταυτίζονται με τα παιγνίδια του Ν. Γκρουέφσκι και τον τυφλό εθνικισμό του. Η τελευταία «σανίδα σωτηρίας» δεν θα είναι για πολύ ακόμη διαθέσιμη.