Σχεδόν 13 χρόνια μετά την τελευταία επίσημη επίσκεψη Σκοπιανού υπουργού εξωτερικών στην Ελλάδα, ο Nikola Poposki δοκίμασε τις αντοχές της Αθήνας. Και αποδείχθηκαν αρκετά χαλαρές.
Στο υπουργείο Εξωτερικών ο κ. Poposki, αν και αγγλομαθής, χρησιμοποίησε τη «μακεδονική» γλώσσα, ενώ λίγη ώρα αργότερα υποχρέωσε τον συνήθως λαλίστατο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκοπή Παυλόπουλο να επιτρέψει από τη συνάντηση τους μόνο τη λήψη πλάνων από το συνεργείο της ΕΡΤ, χωρίς να υπάρξει ο συνήθης διάλογος μπροστά στις κάμερες.
Σιωπή από τη μία...
Ο κ. Παυλόπουλος μόλις πριν δυο ημέρες είχε εξαπολύσει λιβέλους εναντίον των Σκοπίων, από τη Σόφια που ήταν για επίσημη επίσκεψη, αλλά απέφυγε να εκμεταλλευθεί την ευκαιρία να τα πει απευθείας στον υπουργό εξωτερικών της πΓΔΜ (πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας). Φοβούμενη η Προεδρία της Δημοκρατίας ότι θα υπήρχε προφανής αντίλογος από τον κ. Poposki, προτίμησε την απόλυτη σιωπή.
Ο Νίκος Κοτζιάς δεν έχει κρύψει την επιθυμία του να ξαναπιάσει από την αρχή το αφήγημα της «βαλκανικής διείσδυσης» της χώρας, που καταρρέει όχι μόνο λόγω των γεωπολιτικών αλλαγών που επήλθαν τα τελευταία χρόνια, αλλά και λόγω της κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας. Στην πολιτική αυτή κρίσιμο κεφάλαιο είναι η επίλυση του θέματος της ονομασίας ή έστω η... παράκαμψη του και η αποκατάσταση των διμερών σχέσεων.
Οι δυο υπουργοί συναντήθηκαν κατ'' ιδίαν και ακολούθησε η συνάντηση των δυο αντιπροσωπειών. Και στις δηλώσεις του ο κ. Poposki εξήγησε πολύ απλά ότι όσα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και να αποφασίσουν, όσο κι αν προχωρήσουν οι σχέσεις των δυο χωρών, το θέμα της ονομασίας είναι το «Βουνό» που πρέπει να ανέβουμε ή να μετακινήσουμε…
...σκληρή γραμμή από την άλλη
Την ώρα όμως που ο Νίκος Κοτζιάς αισθάνονταν την ανάγκη να κάνει μόνο μια αναφορά για «έντιμο συμβιβασμό» που θα αντιμετωπίζει τον αλυτρωτισμό και τους ακραίους εθνικιστές και από τις… δυο πλευρές, ο κ. Poposki διατύπωνε τη σκληρή γραμμή που ακολουθεί η κυβέρνηση του, λέγοντας ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές και ότι δεν θα δεχθεί η χωρά του λύση που θα απειλεί το «Σύνταγμα και τα εθνικά χαρακτηριστικά», εκτός εάν τέτοια λύση εγκριθεί με δημοψήφισμα.
Λύση όμως η οποία θα δέχεται τα «συνταγματικά εθνικά χαρακτηριστικά» δεν μπορεί να υπάρξει, καθώς ουσιαστικά θα πρόκειται για πλήρη διπλωματική και πολιτική άνευ ορών συνθηκολόγηση της Ελλάδας.
Η ελληνική κυβέρνηση, που αντιμετωπίζει τα γνωστά προβλήματα με τη συνοχή της να κλονίζεται για το Σύμφωνο Συμβίωσης, είναι μάλλον δύσκολο να επιχειρήσει την υπέρβαση και την επιδίωξη λύσης στο θέμα της ονομασίας, καθώς ο πρόεδρος των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, Π. Καμμένος είναι ίσως εύκολο να αποδεχθεί ένα Μνημόνιο, αλλά η προσυπογραφή μιας συμφωνίας που θα αποδέχεται τουλάχιστον σε μεγάλο μέρος της τη σκοπιανή επιχειρηματολογία είναι βαρύ φορτίο ακόμη και για τους ΑΝΕΛ.
Στις συνομιλίες που είχε ο κ. Poposki στην Αθήνα διατυπώθηκε και από τις δυο πλευρές η βούληση για διεύρυνση των διμερών σχέσεων, και, παρά την οικονομική κρίση, δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί το γεγονός ότι για τα Σκόπια είναι ζωτικής σημασίας η σχέση με την Ελλάδα, καθώς από τη Θεσσαλονίκη γίνεται η τροφοδοσία της χώρας σε εμπορεύματα αλλά και καύσιμα. Συγχρόνως η Ελλάδα παραμένει η χώρα με τις μεγαλύτερες επενδύσεις στα Σκόπια, ενώ ήδη έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τα Σκόπια για τη διασύνδεση τους με το ενεργειακό δίκτυο της Ελλάδας. Για την ελληνική πλευρά αυτή η προοπτική είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς, μετά τη Βουλγαρία, και στα Σκόπια, θα μπορέσουν να διασυνδεθούν με το ελληνικό δίκτυο φυσικού αερίου, μετατρέποντας έτσι τη χώρα μας σε κρίσιμο κόμβο για την ενεργειακή ασφάλεια των Βαλκανίων και της Κεντρικής –Ανατολικής Ευρώπης.
Στο ράφι η ονομασία
Το πάγωμα και η παράκαμψη της διαφοράς για το όνομα αποτελεί μια επιλογή η οποία όμως ουσιαστικά διευκολύνει τη σκοπιανή πλευρά. Καθώς, εκμεταλλευόμενη την ανάγκη της Αθήνας για διατήρηση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων και της εξασφάλισης της έξωθεν καλής μαρτυρίας, βάζει στο ράφι το θέμα της ονομασίας και συνεπώς τόσο στην Ε.Ε. όσο και στο ΝΑΤΟ θα είναι πλέον αποδεκτά τα επιχειρήματα του Σκοπιανού πρωθυπουργού, κ. Nikola Gruevski, ότι το θέμα του ονόματος δεν επηρεάζει την ανάπτυξη των καλών διμερών σχέσεων.
Έτσι, όσο αναπτύσσονται οι σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών, θα «αφυδατώνεται» η διάφορα για το όνομα. Ίσως τελικά αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ φιλοδοξούν να θάψουν τη διαφορά για το όνομα της πΓΔΜ… Με τρόπο που θα αποτελεί δικαίωση του «Μακεδονισμού» και με την ελπίδα ότι τότε κανείς δεν θα ενδιαφέρεται για το Σκοπιανό...