Το «φιρμάνι» του Ερντογάν για το Κυπριακό περιμένουν να δουν στη Λευκωσία, καθώς ο τουρκοκύπριος ηγέτης Μ. Ακιντζί κλήθηκε στην Άγκυρα από τον τούρκο πρόεδρο για «συνεννοήσεις» και συντονισμό, σχετικά με τη συνέχεια των συνομιλιών, αλλά και τη διαπραγμάτευση για τα μείζονα θέματα του εδαφικού και των εγγυήσεων ενόψει της επόμενης συνάντησης Αναστασιάδη - Ακιντζί στις 23 Αυγούστου.
Η Λευκωσία περιμένει τώρα να δει το πώς θα αποτυπωθούν στο Κυπριακό, οι μεγάλες ανατροπές που έχουν συντελεστεί στην Τουρκία, μετα το αποτυχημένο πραξικόπημα και την ισχυροποίηση του Ερντογάν που οδηγεί σε μια ιδιαίτερα αλαζονική στάση σε ότι αφορά στις εξωτερικές σχέσεις της Τουρκίας κυρίως στις σχέσεις με την Ευρώπη.
Όμως και οι νέες ισορροπίες που διαμορφώνονται μεταξύ του καθεστώτος Ερντογάν και του στρατού εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν την τουρκική θέση σχετικά με τη συνέχιση του καθεστώτος των εγγυήσεων αλλά και το εδαφικό. Είναι γνωστό το βέτο που είχε προβάλλει στο παρελθόν το στρατιωτικό κατεστημένο για παραχωρήσεις στην Καρπασία αλλά και στην περιοχή της Αμμοχώστου, ενώ πρόσφατα ο ίδιος ο Ερντογάν είχε αποκλείσει την επιστροφή της Μόρφου.
Παρά το γεγονός ότι η σχέση Ερντογάν - Ακιντζί ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα καλή, ο τουρκοκύπριος ηγέτης εκκληθεί και συναντήθηκε για δυόμιση ώρες με τον τούρκο πρόεδρο στο Προεδρικό Μέγαρο στην Αγκυρα, στο πλαίσιο της οποίας υπήρξε και μακρά κατ' ιδίαν συνάντηση…
Όρος για τη λύση του κυπριακού είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων και της ασφάλειας των Τουρκοκυπρίων, δήλωσε μετά τη συνάντηση ο Τ. Ερντογάν, προσθέτοντας ότι η Τουρκία στηρίζει την εξεύρεση «δίκαιης και μόνιμης λύσης στο Κυπριακό». Είναι υποχρέωση της Τουρκίας να επιλύσει το Κυπριακό προσφέροντας «πολιτική ισότητα, ασφάλεια και δικαιώματα» για τους Τουρκοκύπριους, είπε ο κ. Ερντογάν προσθέτοντας ότι η επίλυση του Κυπριακού θα συμβάλλει στην ασφάλεια, την σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής.
Ο τούρκος πρόεδρος επανέφερε το χρονοδιάγραμμα για αναζήτηση λύσης εντος του 2016 τονίζοντας ότι «στόχος μας είναι να ιδρυθεί αυτή τη χρονιά, ένας νέος συνεταιρισμός, στον οποίο οι δυο πλευρές θα μπορέσουν να ζήσουν στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ».
Όμως και ο Μ. Ακιντζί επέμεινε σε αυτό το χρονοδιάγραμμα δηλώνοντας ότι «είτε θα βρεθεί λύση πριν το τέλος του 2016 ή θα κλείσει το παράθυρο ευκαιρίας μετα την προεκλογική εκστρατεία των (προεδρικών) εκλογών του Φεβρουαρίου στον Νότο...».
Ο τουρκοκύπριος ηγέτης, ο οποίος είπε ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση, εάν δεν εξασφαλίζεται η «ισότητα, η ελευθερία και η ασφάλεια», επέλεξε να προβάλει το θέμα του φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι εάν δεν βρεθεί λύση έως το τέλος του 2016, θα πυροδοτηθούν εντάσεις στα θέματα που έχουν δικαιώματα και οι Τουρκοκύπριοι, καθώς και ότι δεν πρέπει το φυσικό αέριο να αποτελέσει αιτία έντασης, αλλά θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Ο κ. Ακιντζί συνοδεύονταν στην Άγκυρα από τον τουρκοκύπριο διαπραγματευτή Οζντίλ Ναμί, τον «υφυπουργό παρά τω προέδρω», Τζενκ Γκιουρτσάγ, τον εκπρόσωπό του, Μπαρίς Μπουρτζού και τον Ερχάν Ερτζίν, ειδικό «σύμβουλο» σε θέματα της ΕΕ.
Η συνάντηση αυτή έχει ενδιαφέρον για έναν ακόμη λόγο, καθώς τις προηγούμενες ημερες είχε υπάρξει έντονη αντιπαράθεση μεταξύ του Ακιντζί και του «πρωθυπουργού» του ψευδοκράτους Οζγκιουργκιούν. Ο τελευταίος κατηγόρησε για υποχωρητικότητα στο κυπριακό τον Ακιντζί και πρόβαλε τον εαυτό του ως ο αυθεντικό εκπρόσωπο των τουρκικών θέσεων στην Κύπρο.
Οι κ. Ερντογάν και Ακιντζί δεν αναφέρθηκαν ούτε στο εδαφικό ούτε στο θέμα της ασφαλείας και των εγγυήσεων, παρά το γεγονός ότι πληροφορίες που διαρρέονται, αναφέρουν ότι η Τουρκία είναι πρόθυμη να συζητήσει το Κεφάλαιο των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας, έστω και με αλλαγή των Συνθηκών του 1960. Αυτό θέτει εκτός συζήτησης κάθε ρύθμιση που θα αποκλείσει την τουρκική παρουσία στο νησί και μετά την εύρεση λύσης.
Πάντως στην πρόσφατη κόντρα του τουρκικού ΥΠΕΞ με την Αθήνα, με αφορμή τις δηλώσεις Κοτζιά για τα κατοχικά στρατεύματα και τον αποσταθεροποιητικό ρόλο του τουρκικού Στρατού (όπως αποδείχθηκε και με το πραξικόπημα), η Τουρκία επανέλαβε την πάγια θέση της για διατήρηση των εγγυήσεων.
Το σχεδιασμό για την περίπτωση λύσης του Κυπριακού μελετούν τα Ηνωμένα Εθνη
Η Ειδική Αντιπρόσωπος του ΓΓ στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ άφησε σαφώς να εννοηθεί πως τα Ηνωμένα Έθνη βρίσκονται στο στάδιο μελέτης του σχεδιασμού για εφαρμογή της λύσης του Κυπριακού σε περίπτωση συμφωνίας στις διαπραγματεύσεις.
«Εάν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων τελικώς καταλήξουν σε συμφωνία, τότε ο ρόλος των Ηνωμένων Εθνών για υποστήριξη της εφαρμογής αυτής της συμφωνίας θα πρέπει να εξεταστεί σε λεπτομέρεια», δήλωσε Ελίζεμπεθ Σπέχαρ, που ανέλαβε τα καθήκοντά της τον περασμένο Ιούνιο.
Σε συνέντευξη στο online περιοδικό "Politically Speaking" της Διεύθυνσης Πολιτικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών, η οποία αναρτήθηκε σήμερα στο λογαριασμό twitter του Διεθνούς Οργανισμού στην Κύπρο, η κ. Σπέχαρ σημειώνει πως ήδη υπήρξαν ενδείξεις από πλευράς του Συμβουλίου Ασφαλείας εδώ και λίγο καιρό πως αναμένει να υπάρξει σχεδιασμός σε περίπτωση λύσης.
"Έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται κάποιες σκέψεις. Την ίδια ώρα πολλά θα εξαρτηθούν, κατά κύριο λόγο, από το τι θα ζητήσουν από εμάς οι ηγέτες καθώς και από το πλαίσιο της προτεινόμενης λύσης στην οποία θα καταλήξουν," αναφέρει η κ. Σπέχαρ.
Επίσης, ανέφερε πώς με δεδομένο το γεγονός ότι τα Ηνωμένα Έθνη βρίσκονται στην Κύπρο εδώ και πολλά χρόνια και έχουν ασχοληθεί με πολλά από τα ίδια θέματα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορούν να αντλήσουν πολλά από το παρελθόν από διάφορες οπτικές γωνίες.
«Υπάρχει νόημα στο να είναι κάποιος καλός γνώστης του τί έχουμε (τα Ηνωμένα Έθνη) κάνει μέχρι τώρα και να γίνεται αξιολόγηση αυτής της εμπειρίας με προσοχή καθώς προχωράμε μπροστά", δήλωσε η κ. Σπέχαρ.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ