Του Βασίλη Κοψαχείλη*
Η αυλαία των Προεδρικών και Βουλευτικών εκλογών στην Τουρκία έκλεισε, και δεν θα ήταν υπερβολή να λέγαμε, ότι ολόκληρος ο πλανήτης περιμένει να δει τη στάση που θα ακολουθήσει ο Recep Tayyip Erdogan ως νέος εκλεγμένος πρόεδρος, στο εσωτερικό της Τουρκίας, στην οικονομία της και στις διεθνείς της σχέσεις.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει για εμάς εδώ στην Ελλάδα η στάση που θα ακολουθήσει ο Ερντογάν στο Κυπριακό, στα ελληνοτουρκικά και στο μεταναστευτικό. Επίσης ενδιαφέρον θα έχει να δούμε πως θα κινηθεί στις σχέσεις της η Τουρκία με τις ΗΠΑ, κάτι που μας αφορά άμεσα, χωρίς ωστόσο εμείς να έχουμε κάποιο σχέδιο για να εκμεταλλευτούμε τα δεδομένα και τις πιθανές εξελίξεις μετά τις τουρκικές εκλογές.
Θα κάνει την έκπληξη;
Ο Erdogan θα πρέπει να αντιμετωπίσει έντονα και πιεστικά προβλήματα άμεσα, που αφορούν το εσωτερικό της χώρας, την οικονομία της και τις διεθνείς της σχέσεις.
Το προηγούμενο διάστημα έγιναν πολλά λάθη στις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας σε συνδυασμό με την οικονομία της, τα οποία ο Erdogan βρήκε μπροστά του.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η απόφαση της Τουρκίας να στηρίξει με αγροτικά προϊόντα το Κατάρ όταν τα υπόλοιπα κράτη της περιοχής του επέβαλαν εμπάργκο. Οι τιμές ήταν τέτοιες που συνέφερε τους μεγάλους τούρκους παραγωγούς και εξαγωγείς, αντί να διαθέσουν τα προϊόντα τους στην τουρκική αγορά, να τα διαθέσουν στο Κατάρ, με αποτέλεσμα και λόγω και του υψηλού πληθωρισμού, οι τιμές των βασικών προϊόντων των τουρκικών νοικοκυριών, όπως είναι τα κρεμμύδια και οι πατάτες, να εκτοξευθούν στα ύψη, δημιουργώντας έντονη δυσφορία στην τουρκική κοινωνία.
Επειδή πολλά θα κριθούν από τις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας, ο Erdogan θα θέλει ως εκλεγμένος πρόεδρος να εμφανιστεί ενωτικός ώστε να καθησυχάσει και να σταθεροποιήσει πολιτικά το εσωτερικό του σκηνικό.
Γι' αυτό δεν αποκλείεται να κάνει κάποια έκπληξη στο σχηματισμό της νέας κυβέρνησης, διορίζοντας πολιτικούς του αντιπάλους στο κυβερνητικό σχήμα.
Σε ό,τι αφορά τις διεθνείς σχέσεις της χώρας και ειδικά τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη Δύση, πολλοί εκτιμούν πως ο Erdogan θα κάνει και εδώ την έκπληξη, αλλάζοντας γραμμή και υιοθετώντας διαλλακτικότερη στάση απέναντι σε Ευρωπαίους και Αμερικανούς, χωρίς ωστόσο να τα «σπάει» με τη Ρωσία με την οποία πλέον μοιράζονται κοινά γεω-στρατηγικά συμφέροντα.
Άλλωστε και η Ρωσία για τα ζητήματα που την «καίνε», χρειάζεται τη στήριξη των Ευρωπαίων, όπως είναι για παράδειγμα τα ενεργειακά της συμφέροντα στην περιοχή.
Οι επιχειρήσεις σταθεροποίησης της Τουρκίας στη βόρεια Συρία και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις εκκαθάρισης εναντίον θυλάκων του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ θα συνεχιστούν με την Τουρκία να κατέχει πλέον σημαντικό ρόλο και λόγο στη μεταπολεμική Συρία και Ιράκ.
Στο μεταναστευτικό, το οποίο σε μεγάλο βαθμό δικαιολογείται από την έκρυθμη κατάσταση στη Συρία, πιθανότατα ο Ερντογάν θα επιχειρήσει να πουλήσει προς τους Ευρωπαίους την υποδειγματική του στρατηγική και ετοιμότητα σταθεροποίησης στη βόρεια Συρία για την αποκόμιση επιπλέον κεφαλαίων και πολιτικής στήριξης.
Κυπριακό, Ελληνοτουρκικά…
Εκεί που οφείλουμε να μην έχουμε ψευδαισθήσεις είναι στη στάση της Τουρκίας στο Κυπριακό και στα Ελληνοτουρκικά. Δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα!
Η Τουρκία θα συνεχίσει να παίζει μεταξύ της σχετικής της ισχύος και της σχετικής της ικανότητας να δημιουργεί προβλήματα, υπό την ανοχή της διεθνούς κοινότητας.
Την ώρα που στην Ελλάδα παραπαίουμε μεταξύ εικονικής πραγματικότητας και πολύ πιεστικών προβλημάτων για το μέλλον μας, και με ελάχιστες πιθανότητες – αντικειμενικά ή από ανικανότητα – να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο αύριο για τη χώρα, ο Ερντογάν θα έχει όλο το χρόνο να θέσει σε εφαρμογή τη νέα ατζέντα του που πιθανότατα συμπεριλαμβάνει και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ας έχουμε τουλάχιστο τα μάτια μας ανοιχτά…
*Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος.
Presidency Press Service via AP, Pool
Διαβάστε ακόμα:
- Διπλή νίκη για τον Ερντογάν - Παραδέχθηκε την ήττα ο Ιντζέ
