Της Δρ. Μαρίας Χρ. Αλβανού
Το 2017 είχε αιματηρό ποδαρικό για την Τουρκία που πήρε τη σκυτάλη του τρόμου από το Ιράκ που θρήνησε νεκρούς την τελευταία μέρα του 2016. Η τρομοκρατική επίθεση έλαβε χώρα στο νυχτερινό κέντρο διασκέδασης “Reina” στην Κωνσταντινούπολη. Οι χώροι διασκέδασης είναι συχνά στόχοι τρομοκρατών και έχουμε ήδη στο χρονολόγιο της τρομοκρατίας και άλλες τέτοιες επιθέσεις, όπως ενδεικτικά παλιότερα στο “Puddy's Pub” στο Μπαλί και στο “Dolphinarium” στο Τελ Αβιβ.
Όσο περιμένουμε περισσότερα στοιχεία για την επιχειρησιακή πτυχή της επίθεσης και τον δράστη (που ακόμη δεν έχει συλληφθεί), υπάρχουν κάποια σημεία προς επισήμανση: Σε περίπτωση που το τρομοκρατικό χτύπημα φέρει τη σφραγίδα του ισλαμιστικού εξτρεμιστικού δικτύου (πάντως υπάρχουν δυνατές ενδείξεις ότι οργανώσεις κουρδικές δεν βρίσκονται πίσω από μια τέτοια ενέργεια), τότε είναι ενδιαφέρον ότι θα πρόκειται για την τρίτη πλέον επίθεση (Μετά το Παρίσι και το Βερολίνο) που δεν έχει τον χαρακτήρα επίθεσης αυτοκτονίας-«μαρτυρίου», αλλά θυμίζει περισσότερο επίθεση τύπου «κομάντο»-“hit and run”. Οι δράστες ανέλαβαν να φέρουν σε πέρας επιχειρήσεις υψηλού-υψηλότατου ρίσκου, αλλά δεν προχώρησαν να γίνουν «μάρτυρες», ίσα-ίσα προσπάθησαν να διαφύγουν. Αν αυτό αποδειχτεί μια νέα επιχειρησιακή τάση, τότε θα πρέπει να αναλυθεί ως στρατηγική επιλογή.
Επίσης σε τέτοια περίπτωση η στρατολόγηση ή η συμμετοχή «μοναχικών λύκων» σε επιθέσεις που φέρουν τον χαρακτήρα χτυπημάτων “guerilla” αλλά και οργανωμένου εγκλήματος, θα αφορά άτομα με προσωπικότητα και ικανότητες διαφορετικές από αυτές που απαιτούνται όσων φέρουν σε πέρας επιθέσεις μαρτυρίου. Μια τέτοια ανάλυση είναι απαραίτητη για τις αρχές που ασχολούνται με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Έτσι μόνο μπορούν να προχωρήσουν στην καλύτερη αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης, στη λήψη αποτελεσματικών μέτρων ασφάλειας και πρόληψης επιθέσεων και κυρίως στον έγκαιρο εντοπισμό πιθανών δραστών.
Η καινούργια χρονιά σφραγίστηκε ήδη από την τρομοκρατία. Μολονότι το χτύπημα μας αφορά όλους, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τη γειτονική χώρα. Αν πίσω από την επίθεση βρίσκεται το ισλαμιστικό δίκτυο, τότε η ανάλυση του σε συμβολικό επίπεδο έχει να κάνει και με το πώς οι ισλαμιστές εξτρεμιστές αντιλαμβάνονται την Τουρκία, ως μια χώρα που ο πληθυσμός της στην καθημερινότητα του δεν συμβαδίζει με την τήρηση των αυστηρών αρχών του Ισλάμ (όπως τις αντιλαμβάνονται πάντα οι φονταμενταλιστές). Το μέτωπο Τουρκία-Ισλαμιστικό εξτρεμιστικό δίκτυο είναι ανοιχτό σε διάφορα επίπεδα και αυτό αποτελεί άλλη μια πρόκληση για την αντιμετώπιση του.
* Η Δρ. Μαρία Χρ. Αλβανού είναι Εγκληματολόγος-Ειδική σε θέματα τρομοκρατίας