Του Νίκου Μελέτη
Σε τεντωμένη κλωστή κινούνται πλέον οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς το κλίμα είναι τόσο ηλεκτρισμένο, που αρκεί μια αναφορά όπως αυτή του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου στην Natura 2000 για να προκαλέσουν απειλητικές προειδοποιήσεις και δημόσια επαναβεβαίωση από την Άγκυρα της πολιτικής των «γκρίζων ζωνών».
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα παραμείνουν σε τροχιά συγκρουσιακή, λόγω της σοβαρής επιβάρυνσης που έχει προκαλέσει η υπόθεση των οκτώ αξιωματικών, καθώς για τον Ταγίπ Ερντογάν που έχει μετατρέψει το κυνήγι μαγισσών στην χώρα του εναντίον της «FETO» σε έναν συλλογικό παροξυσμό, δεν πρόκειται ποτέ να γίνει αποδεκτό το γεγονός ότι η Ελλάδα και ο Αλ. Τσίπρας δεν του παρέδωσαν «πακέτο» τους οκτώ Tούρκους φυγάδες.
Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν η διακυβέρνηση του και το καθεστώς το οποίο κτίζει θα στηριχθεί (εφόσον κερδίσει τις εκλογές) σε αυτό ακριβώς το «φόβητρο», στον εχθρό FETO και προφανώς δεν θα είναι φιλική μια χώρα που προσέφερε καταφύγιο σε «πρωταγωνιστές» του πραξικοπήματος...
Όμως η υπόθεση των οκτώ αποτελεί απλώς το «κερασάκι στην τούρτα» της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας που πρώτο στόχο έχει την Ανατολική Μεσόγειο, την ΑΟΖ της Κύπρου και την ελληνική υφαλοκρηπίδα και βεβαίως το Αιγαίο όπου με μια σειρά παρεμβάσεων από τον ΑΓΕΕΘΑ και τον υπουργό Άμυνας μέχρι το ΥΠΕΞ ,τον πρωθυπουργό Γιλντιρίμ και τον ίδιο τον Ερντογάν η Τουρκία επαναβεβαιώνει το casus belli και την θεωρία των γκρίζων ζωνών καθημερινά.
Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένη την επιλογή της Τουρκίας να κρατήσει ψηλά την «θερμοκρασία» στα ελληνοτουρκικά τίθεται εκ νέου ένα σοβαρό ζήτημα, κατά πόσον οι, σε καθημερινή βάση, δηλώσεις στην Ελλάδα είτε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας είτε από τον Υπουργό Άμυνας και άλλους παράγοντες, που ανασύρουν επιχειρήματα περί μη ύπαρξης γκρίζων ζωνών, λες και υπάρχει καθημερινή ανάγκη απόδειξης των δικαιωμάτων της Ελλάδας που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και τις Διεθνείς Συνθήκες, βοηθά την ελληνική θέση, η απλώς δίνουν την ευκαιρία για …επικαιροποίηση των τουρκικών διεκδικήσεων.
Ο Υπουργός Άμυνας Π. Καμμένος προχθές από τα Ψαρά εξήγγειλε την επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας με χωρικά ύδατα και ΑΟΖ, κάτι που αν δεν εννοεί την εκκρεμή συμφωνία με την Αλβανία, προφανώς κινείται στα όρια της θεωρίας, μια και δεν υπάρχει άλλη απόφαση για επέκταση των χωρικών υδάτων π.χ. στο Αιγαίο, ενώ απέχει ακόμη η επίτευξη συμφωνίας με την Αίγυπτο για οριοθέτηση της ΑΟΖ.
Όμως οι δηλώσεις αυτές που ακούγονται όμορφα και προσφέρουν τίτλους που στην σκέψη ορισμένων αποτελούν το αντίβαρο των εξελίξεων στο Σκοπιανό και στην δεδομένη συμπερίληψη του όρου Μακεδονία στην νέα ονομασία, τελικά επιτυγχάνουν δυο τινά: αποδυναμώνουν την ελληνική θέση ,καθώς η επανάληψη εξαγγελιών που δεν υλοποιούνται, τελικά αυτοακυρώνονται ενώ συγχρόνως ερεθίζουν ακόμη περισσότερο το ήδη «ευέξαπτο» τουρκικό κατεστημένο.
Όσο για τις δηλώσεις περί Natura2000 είναι σαφές ότι εάν η υπόθεση της αμφισβήτησης των Ιμίων φθάσει ποτέ στο Δ.Δ. της Χάγης (όπου βεβαίως εάν δεν υπάρξει -που δεν πρόκειται να συμβεί αυτό- μονομερής προσφυγή της Τουρκίας, θα πρέπει να υπάρξει συνυποσχετικό στο οποίο η Ελλάδα θα συναινεί να εκδικασθεί υπόθεση αμφισβήτησης της εδαφικής κυριαρχίας της) τότε η ένταξη των Ιμίων στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα της Ε.Ε. θα είναι ένα ισχυρό, μεταξύ πολλών άλλων επιχειρημάτων που θα αποδεικνύει την διαρκή και συνεχή άσκησης κυριαρχίας.
Το να επαναλαμβάνεται διαρκώς και μάλιστα στο εσωτερικό ακροατήριο το επιχείρημα αυτό, απλώς βάζει σε «γκρίζο περιβάλλον» κάθε λογής περιβαλλοντικά προγράμματα, κοινοτικά και εθνικά και προκαλεί την αντίδραση της Τουρκίας. Και είναι προφανές ότι μετά τις δημόσιες δηλώσεις ότι με το Natura 2000 κατοχυρώνεται η ελληνική κυριαρχία επί των βραχονησίδων του Αιγαίου, βρίσκει την ευκαιρία η Τουρκία να αμφισβητήσει και να επιχειρήσει ίσως να εμποδίσει την υλοποίηση όλων αυτών των προγραμμάτων, με στόχο την επιβεβαίωση και διεύρυνση της θεωρίας των γκρίζων ζωνών.
Είναι ενδεικτική η χθεσινή δήλωση του εκπροσώπου του τουρκικού ΥΠΕΞ Χ.Ακσόι:
«[..]Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα έχει καταχραστεί περιβαλλοντικά προγράμματα της ΕΕ, ειδικά στο «Natura 2000», στο πλαίσιο των προβλημάτων του Αιγαίου για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η χώρα μας δεν θα δεχτεί πλέον ως πραγματικές, τις καταστάσεις που η Ελλάδα είναι πιθανό να έχει στους αμφιλεγόμενους γεωγραφικούς σχηματισμούς του Αιγαίου, όπως συμβαίνει σήμερα.
Με αυτό τον τρόπο, επαναλαμβάνουμε την προειδοποίησή μας ότι η ΕΕ δεν πρέπει να συμβάλει στην πολιτική εκμετάλλευση από την Ελλάδα στο πλαίσιο των προβλημάτων του Αιγαίου»[..].
Η τουρκική παρέμβαση δεν έμεινε αναπάντητη καθώς το ΥΠΕΞ δια του εκπροσώπου του, Αλέξανδρου Γεννηματά απέρριψε τις τουρκικές αιτιάσεις στέλνοντας και μήνυμα για τις υποτιθέμενες αυτόβουλες δεσμεύσεις της Τουρκία για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου:
«Το νομικό καθεστώς του Αιγαίου και, κατ' επέκταση, το δικαίωμα της Ελλάδος να ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο, στα οποία ασφαλώς συγκαταλέγεται ο καθορισμός των περιοχών με προστατευόμενα οικοσυστήματα, δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.
Η Τουρκία μόλις πρόσφατα επαναδιατύπωσε επισήμως την πρόθεση να «παραμείνει σε πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Είναι προφανές ότι το πρώτο που θα πρέπει να κάνει αν επιθυμεί να το επιτύχει είναι να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο».
Το επόμενο διάστημα οι σχέσεις με την Τουρκία μπαίνουν σε δύσκολα και εν πολλοίς αχαρτογράφητα νερά: με μια Τουρκία σχεδόν ανεξέλεγκτη , σε τροχιά απομάκρυνσης και αποστασιοποίησης από την Δύση, περιφερειακού «τσαμπουκά» και φασαριόζου.
Εάν η Αθήνα έχει αποφασίσει ότι τώρα είναι στρατηγική στιγμή να κάνει η Ελλάδα το επόμενο βήμα και να αποκτήσει στρατηγικά πλεονεκτήματα έναντι της Τουρκίας, τότε δεν χρειάζεται να το διαφημίζει καθημερινά. Εάν δεν υπάρχει τέτοιος σχεδιασμός απλώς η χώρα θα κινδυνεύσει να εμφανίζεται τελικά ως το σκυλάκι που γαβγίζει και κανείς δεν το λαμβάνει υπόψη του. Και σε κάθε περίπτωση, το επόμενο διάστημα θα υπάρχει ένα σκληρό και επικίνδυνο μέτωπο στην Ανατολική Μεσόγειο. Ας είμαστε προσεκτικοί πριν ανοίξουμε και δεύτερο..
