Του Αθανάσιου Θ. Κοσμόπουλου
Η τρέχουσα πολιτική κατάσταση της Τουρκίας είναι αρκετά ανησυχητική. Η περίοδος αστάθειας που αυτή διανύει την τελευταία περίοδο ενισχύεται. Η χώρα εισέρχεται σε μια μακρά περίοδο αποσταθεροποίησης. Τρείς είναι οι βασικοί παράγοντες που συμβάλουν σε αυτό.
Καταρχάς η νίκη, έστω και οριακή, Ερντογάν στο Δημοψήφισμα, επιβεβαιώνει την βαθιά διαίρεση της Τουρκίας. Η ατμόσφαιρα είναι ρευστή ένεκα αυτού του γεγονότος και δημιουργούνται πλέον οι προϋποθέσεις εκδηλώσεως ιδιαίτερα αποσταθεροποιητικών δυναμικών. Μετά το Δημοψήφισμα μάλλον ενισχύονται περισσότερο τα όποια προβλήματα παρά διευθετούνται. Ο ρόλος των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων ως θεματοφυλάκων της παρακαταθήκης του Κεμάλ Ατατούρκ δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί, έστω και αν αυτές είναι πληγωμένες μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον περασμένο Ιούλιο. Δεν θα πρέπει να αποκλείεται παρόμοια προσπάθεια στο μέλλον. Η ανησυχία για εκδήλωση στο μέλλον σημαντικής έντασης και μορφής τρομοκρατικών ενεργειών στο Τουρκικό έδαφος παραμένει αυξημένη.
Κατά δεύτερον οι επιχειρήσεις της Ρωσίας στο έδαφος της Συρίας, κατά θέσεων του ISIS έχουν δημιουργήσει αρκετές τριβές με την Τουρκία, η οποία διαμαρτύρεται για παρενοχλήσεις αεροσκαφών της από τα αντίστοιχα Ρωσικά και όχι μόνο. Κυρίως όμως η Τουρκία κατηγορεί την Ρωσία για έμμεση υποστήριξη των Κουρδικών δυνάμεων που επιχειρούν στα σύνορά της με την Συρία, υποδαυλίζοντας έτσι αποσχιστικές προθέσεις αυτών για την δημιουργία αυτόνομου θύλακα.
Κατά τρίτον και οι ΗΠΑ παράλληλα εμφανίζονται να υποστηρίζουν πλέον ενεργά τις Κουρδικές δυνάμεις στην περιοχή, καθώς συνεχίζονται οι από αέρος ρίψεις εφοδίων και πυρομαχικών για την ενίσχυσή τους τους αλλά αναλαμβάνονται και άλλες σημαντικές δράσεις ενισχύσεως σε μέσα και υλικά.
Τούτων δοθέντων, αφενός η μεταδημοψηφισματική περίοδος, αφετέρου η τρομοκρατική απειλή, σε συνδυασμό με τις εξελισσόμενες πολεμικές επιχειρήσεις από ΗΠΑ και Ρωσία στα σύνορα με την Συρία (όπου ουσιαστικά υποστηρίζεται η δράση του Κουρδικού στοιχείου), συνιστούν ένα εκρηκτικό μείγμα, το οποίο στερεί από την Τουρκία τον παραδοσιακό ρόλο του ρυθμιστικού πόλου σταθερότητας στην περιοχή. Η Τουρκία υπό τον Ερντογάν δεν θεωρείται πλέον ο αξιόπιστος σύμμαχος, ο ρυθμιστικός γεωπολιτικός εταίρος που μπορεί να ακουμπήσει με ασφάλεια ο Νατοϊκός και Αμερικανικός σχεδιασμός.
Βασικός κίνδυνος για την χώρα μας είναι η αναζωπύρωση προσφυγικών ροών από τις εμπόλεμες περιοχές με την βελτίωση του καιρού. Άλλο κίνδυνο αποτελεί η αποστασιοποίηση της Τουρκίας από τις Δυτικές και Νατοϊκές προτεραιότητες, καθώς θα προτάξει το όραμά της να παίξει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στο Ισλαμικό κίνημα, απομακρυνόμενη συνειδητά από οποιαδήποτε Ευρωπαϊκή προοπτική της.
Απαιτείται εγρήγορση από Ελληνικής πλευράς ώστε οι εξελίξεις να μην μας βρουν απροετοίμαστους. Μία Τουρκία σε αποσταθεροποιητική τροχιά αποτελεί εξέχουσα απειλή για τα Εθνικά συμφέροντα.
Η απειλή όμως συνιστά και ευκαιρία, εφόσον εκμεταλλευτούμε την συγκυρία, διότι αποτελώντας την δύναμη σταθερότητας και αξιοπιστίας στην ευρύτερη περιοχή για συμμάχους και φίλους, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε αποτελεσματικά και τα ευρύτερα Ελληνικά συμφέροντα, πείθοντας και τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους ότι αυτά ταυτίζονται με τα δικά τους, καθώς αναβαθμίζεται εκ των πραγμάτων η γεωστρατηγική μας αξία.
* Ο κ. Αθανάσιος Θ. Κοσμόπουλος είναι Ταγματάρχης εα (Στρατιωτικός Νομικός Σύμβουλος, LL.M).