Του Ιάσονα Χαλκίδη
Το χρονόμετρο άρχισε να τρέχει ξανά όσον αφορά το θέμα της ονομασίας της πΓΔΜ, με την αντίστροφη μέτρηση να έχει ήδη ξεκινήσει για το πολυσυζητημένο δημοψήφισμα με φόντο τη Συμφωνία των Πρεσπών. Συγκεκριμένα, σε λιγότερο από μια βδομάδα (στις 30 Σεπτεμβρίου ακριβέστερα) θα λάβει χώρα στο γειτονικό κράτος το εν λόγω δημοψήφισμα, με τους πολίτες της πΓΔΜ να καλούνται να δώσουν την ψήφο εμπιστοσύνης για την Συμφωνία και την αρχή της εισόδου του κράτους τους στους ευρώ-ατλαντικούς θεσμούς, γεγονός που αποκαλύπτεται εύκολα και από τα συμφραζόμενα του ερωτήματος του δημοψηφίσματος το οποίο είναι και το εξής: «Είστε υπέρ της ένταξης στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ με αποδοχή της Συμφωνίας ανάμεσα στην Δημοκρατία της Μακεδονίας και την Ελλάδα»;
Πιο συγκεκριμένα, η κυβέρνηση της πΓΔΜ δεν πτοείται παρά τις όποιες δυσκολίες και εμπόδια που μπορεί να ανακύπτουν στην πορεία όσον αφορά την πραγματοποίηση του δημοψηφίσματος, όπως για παράδειγμα η ύπαρξη προσφυγών προς το Συνταγματικό Δικαστήριο της πΓΔΜ για την νομιμότητα του δημοψηφίσματος, τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής σε αυτό που έδειχναν ορισμένες δημοσκοπήσεις και οι τριγμοί που εμφανίζονται καθημερινά στις σχέσεις της πΓΔΜ με την Ελλάδα.
Έτσι συνεχίζει ακάθεκτη την προώθηση της υποστήριξης της Συμφωνίας μέσω δημοψήφισμα, παρακινώντας το λαό της χώρας, αλλά και τα στελέχη της αντιπολίτευσης, να αφήσουν στην άκρη τις όποιες διαφορές που μπορεί να υπάρχουν και να την υπερψηφίσουν. Άξιο αναφοράς σε αυτό το σημείο αποτελεί το γεγονός πως από το δημοψήφισμα, θα απέχει ο Πρόεδρος της πΓΔΜ, Γκεόργκι Ιβάνοφ, μετά από επίσημη ανακοίνωση του.
Ακόμη, η διαδικασία προώθησης και ενδυνάμωσης της θετικής ψήφου στο δημοψήφισμα, δέχεται καθημερινά, όλο και μεγαλύτερη στήριξη από τη Δύση, η οποία στα πλαίσια της ευρύτερης κινητοποίησης που παρατηρείται γύρω από τα ζητήματα που αφορούν τα Βαλκάνια, όπως για παράδειγμα (εκτός του ονοματολογικού ζητήματος της πΓΔΜ) το ζήτημα του Κοσόβου, η κατάσταση στη Βοσνία/Ερζεγοβίνη και οι σχέσεις της Αλβανίας με τους γείτονές της, έχει μπει σε μια επιτακτική και έντονα γοργή διαδικασία επίλυσής τους, φέρνοντας την και πολλές φορές αντιμέτωπη με τρίτες ενδιαφερόμενες προς τα Βαλκάνια χώρες, όπως για παράδειγμα η Ρωσία και η Τουρκία. Όσον αφορά φυσικά το προαναφερθέν ζήτημα της ονομασίας, καθημερινά εμφανίζονται ολοένα και περισσότερα σημάδια στήριξης προς την επίλυση του ονοματολογικού ζητήματος και που χαιρετίζουν έντονα μια θετική έκβαση στο επικείμενο δημοψήφισμα.
Σαφέστερα, αυτά τα μηνύματα περάστηκαν από τις πρόσφατες συναντήσεις που είχε η πολιτική ηγεσία της πΓΔΜ στα Σκόπια με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, με τον Γερμανό Υπουργό Εξωτερικών, Χάικο Μαας, τον Αμερικανό Υπουργό Άμυνας, Τζιμ Μάτις και με μια σειρά Γάλλων διπλωματών, μεταξύ αυτών και ο Γάλλος Πρέσβης στα Σκόπια. Βέβαια, μια επιπλέον ώθηση στην πορεία προς το δημοψήφισμα έδωσε τόσο η επίσκεψη του Πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ στην Ουάσιγκτον για να συναντηθεί τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Μάικλ Πενς, όσο και ιδιαίτερη επιστολή υποστήριξης προς την πΓΔΜ που απέστειλε ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζωρτζ Μπους Τζούνιορ, ο οποίος με την σειρά του έκανε μια θερμή παράκληση προς επίλυση του χρόνιου ονοματολογικού ζητήματος της γειτονικής χώρας. Επιπλέον, την τελευταία χρονικά ενωτική δήλωση με φόντο το δημοψήφισμα, την εξέδωσε ο Επίτροπος της Περιφερειακής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), Γιοχάνες Χαν, δείχνοντας έτσι και το έντονο στίγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προσπάθεια της μόνιμης διευθέτησης του ζητήματος της ονομασίας της πΓΔΜ.
Επιπρόσθετα, από τα παραπάνω είναι διόλου εμφανές το γεγονός πως με μια εντόνως υπαρκτή στήριξη από τη Δύση να παίζει καταλυτικό ρόλο στο ζήτημα της ονομασίας, ένα θετικό (που είναι και το επιθυμητό για τους περισσότερους) αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα στις 30 Σεπτεμβρίου, θα αποτελέσει πιθανότατα το καθοριστικό σερβίς στις διαδικασίες επίλυσης του προαναφερθέντος ζητήματος και που θα έδινε μια οριστική ώθηση στο τελικό σετ των διαδικασιών και των συζητήσεων για την ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ αρχικά, και μετέπειτα στην ΕΕ. Το γεγονός αυτό φυσικά, είναι λογικό πως θα φέρει το μπαλάκι της διαπραγμάτευσης αλλά και την πίεση, στο διπλωματικό τερέν της Ελλάδας, η οποία θα πρέπει στο τέλος να ανασυγκροτηθεί πολιτικά και διπλωματικά, και πάρει την κρίσιμη και γενναία απόφαση της επικύρωσης ή μη της Συμφωνίας Πρεσπών, γεγονός που έχει με την σειρά του το δικό του ενδιαφέρον, καθώς, όπως φάνηκε από τις δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών της Ελλάδας στα πλαίσια της 83ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, η πόλωση ως προς το ζήτημα αυτό είναι λίαν υπαρκτή και οι ενστάσεις είναι ακόμη έντονες.
Κλείνοντας, όλα τα παραπάνω βέβαια, θα εξαρτηθούν από την ανταπόκριση του λαού της πΓΔΜ στο γενικότερο αυτό κάλεσμα για συμμετοχή στο επικείμενο δημοψήφισμα της Κυριακής, και φυσικά και από το αν το αποτέλεσμα σε αυτό θα είναι εν τέλει, προς θέληση κυβέρνησης πΓΔΜ και Δύσης, θετικό. Το μόνο σίγουρο όμως από όλα αυτά φυσικά, είναι πως το νέο κύμα του διαπραγματευτικού «καύσωνα» για το Ονοματολογικό, είναι έτοιμο να ξεκινήσει, με την αναμονή για το που αυτός θα καταλήξει να είναι έχει ήδη αρχίσει. Τροφή για σκέψη…
*Ο κ. Ιάσων Χαλκίδης είναι Βαλκανιολόγος.
