Δύο ντοκιμαντέρ του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου, που παρέθεταν ουσιαστικά την Ιστορία αυτής της γεωγραφικής περιοχής της Βόρειας Ηπείρου, ήταν η αφορμή για ένα νέο ξέσπασμα του αλβανικού εθνικισμού εναντίον της Ελλάδας και για στοχοποίηση ενός εκ των τελευταίων μελών της ελληνικής μειονότητας που συνεχίζουν να φυλάττουν Θερμοπύλες, στην εγκαταλειμμένη από όλους Βόρειο Ήπειρο.
Τα δυο ντοκιμαντέρ που παρουσίαζαν μια ιστορική άποψη για την πορεία και την ταυτότητα της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα -με ιδιαίτερες αναφορές και σε θέματα που απασχολούν τις διμερείς σχέσεις, όπως το μείζον θέμα των Στρατιωτικών Νεκροταφείων των ελλήνων στρατιωτών που έπεσαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο- στηρίχτηκαν σε μαρτυρίες και στοιχεία από επίσημα και ανεπίσημα Αρχεία, που συγκέντρωσε ο επικεφαλής του τμήματος Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού του πανεπιστημίου Αργυροκάστρου, Παναγιώτης Μπάρκας.
Ο Π. Μπάρκας ιστορικό στέλεχος και ιδρυτικό μέλος της «Ομόνοιας», από τους λίγους έλληνες μειονοτικούς που δεν εξαργύρωσαν τον «πατριωτισμό» τους ούτε στα Τίρανα ούτε στην Αθήνα, είναι από τους τελευταίους που συνεχίζουν να δίνουν την μάχη για την διάσωση της ελληνικής ταυτότητας σε περιοχές της Βορείου Ηπείρου την οποία, πλέον, η μαζική μετανάστευση στην Ελλάδα και ο κατευθυνόμενος «εποικισμός» από τον Βορρά οδηγεί στην πλήρη αλλοίωση της ταυτότητας της περιοχής.
Κυρίως όμως η επιχείρηση εξόντωσης του Π. Μπάρκα που κλιμακώθηκε με αφορμή τα δυο ντοκιμαντέρ αποσκοπεί στην κάμψη των τελευταίων αντιστάσεων, στην επιχείρηση αφελληνισμού περιοχών με κυρίαρχη την ελληνική παρουσία και παράδοση, όπως το Αργυρόκαστρο, η Χειμάρα και οι Αγ. Σαράντα.
Το «σκάνδαλο» που ανακάλυψαν ορισμένα αλβανικά ΜΜΕ και έσπευσαν φυσικά να υποδαυλίσουν το κόμμα των Τσάμηδων και ακραίοι εθνικιστικοί κύκλοι στα Τίρανα, ήταν ότι το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στον γεωγραφικό όρο «Βόρεια Ήπειρος», αναδεικνύει τον αγώνα του ελληνικού στρατού αλλά και των αλβανών πολιτών της Βόρειας Ηπείρου στον αγώνα εναντίον του Άξονα και, για πρώτη φορά στην Αλβανία, αποτυπώνονται οι σχέσεις μεταξύ των Τσάμηδων και των κατοχικών δυνάμεων.
Η ενόχληση ήταν μεγάλη και επειδή ο Π. Μπάρκας στο ντοκιμαντέρ επεσήμανε ότι η Αλβανία ήταν προτεκτοράτο της Ιταλίας, με απόφαση της αλβανικής βουλής και, συνεπώς ο κάθε εχθρός της Ιταλίας ήταν και εχθρός της Αλβανίας και επομένως για την Άρση του Εμπολέμου πρέπει να υπάρξει απόφαση και της Αλβανικής Βουλής.
Τους αλβανούς εθνικιστές ενόχλησε και ο τίτλος του ντοκιμαντέρ «Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες» αλλά και το πολιτικό συμπέρασμα ότι η Ιταλία έβλεπε την Βόρειο Ήπειρο (Αργυρόκαστρο, Τεπελένι, Πρεμετή, Κλεισούρα, Αγ. Σαράντα, Κορυτσά, μέχρι τον Γενουσιο πόταμο) σαν περιοχή κατάλληλη για επέκταση της οικονομικής επιρροής και ταυτόχρονα για επίτευξη των στρατιωτικών στόχων της.
Ενοχλήθηκαν οι ίδιοι κύκλοι στα Τίρανα επειδή στο ντοκιμαντέρ καταγράφεται η πραγματικότητα της πανηγυρικής υποδοχής που έτυχε ο Ελληνικός Στρατός στην Κορυτσά, στους Αγ. Σαράντα, στο Αργυρόκαστρο, στην Χειμάρα κ.α. αλλά και στο Δελβινο όπου ο Δήμαρχος απένειμε τα κλειδιά της Πόλης στον Ελληνικό Στρατό, σε αντίθεση με τους Τσαμηδες για τους οποίους γίνεται αναφορά στην συνεργασία τους με τις δυνάμεις κατοχής.
Ο Π. Μπάρκας στο ντοκιμαντέρ, αναφερόμενος στην συμφωνία για τα στρατιωτικά κοιμητήρια, επισημαίνει ότι στην Αλβανία έπεσαν 11.000 έλληνες στρατιώτες για τους οποίους δεν έχει υπάρξει τάφος, ενώ είναι γνωστό ότι υπήρξε επιχείρηση εξαφάνισης των οστών ώστε να μην γίνει καταγραφή αυτής της σημαντικής ιστορικής στιγμής που όμως έπληττε τον αλβανικό εθνικισμό.
Οι αλβανοί εθνικιστές επιτίθενται στον Π. Μπάρκα γιατί, όπως ισχυρίζονται, δεν είπε λέξη για τις.. «σφαγές» που διέπραξαν οι Έλληνες στρατιώτες στο Παναριτι Κορυτσάς και στο Χορμοβο Τεπελενίου, σε μάχες που δόθηκαν εναντίον των δυνάμεων του Άξονα και των συνεργατών τους.
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου έσπευσε να αποδοκιμάσει τα ντοκιμαντέρ του Π. Μπάρκα, δίνοντας έτσι το έναυσμα για την εκδήλωση της τελικής προσπάθειας για υποβάθμιση και κλείσιμο του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού, που θα βάλει ακόμη πιο βαριά την ταφόπλακα στην ελληνική παρουσία στην Βόρειο Ήπειρο.
Στις αντιδράσεις, που με αιχμή το ντοκιμαντέρ του Π. Μπάρκα, ενοχοποιήθηκε η ίδια η Ελλάδα, πρωτοστατούν εκτός των κόμματων και οργανώσεων των Τσαμηδων και δημοσιογράφοι όπως ο Μαριν Μέμα του Top Channel, ακραίος ανθέλληνας που τουλάχιστον σε δυο περιπτώσεις έχει μπει στην Ελλάδα και έχει επιχειρήσει να στήσει ντοκιμαντέρ που… αποδεικνύουν την ύπαρξη αλβανικών εδαφών στην Θεσπρωτία αλλά και στην περιοχή μεταξύ Καστοριάς-Φλώρινας.
Όλη αυτή η περιρρέουσα ατμόσφαιρα βαραίνει ακόμη περισσότερο το κλίμα στις διμερείς ελληνοαλβανικές σχέσεις ενόψει και της επίσκεψης που θα πραγματοποιήσει στην Αθήνα εντος του Ιανουαρίου ο αλβανός υπουργός εξωτερικών κ. Μπουσατι.
Συγχρόνως όμως, στρέφονται και εναντίον του Π.Μπάρκα.
Ζητούν την άσκηση ποινικής δίωξης για το αδίκημα της… καλλιέργειας του μίσους μεταξύ των εθνοτήτων.
Ο Π. Μπάρκας με δηλώσεις του στον αλβανικό Τύπο απέρριψε όλες αυτές τις κατηγορίες: «Είναι ένα ντοκουμέντο και δεν εμπεριέχει εθνικιστικό περιεχόμενο, αλλά παρουσιάζει την αλήθεια. Όλα αυτά χρησιμοποιήθηκαν σε βάρος μου, για να υποκινήσουν τους Αλβανούς ακραίους εθνικιστές. Εγώ θα ζητήσω από τις αρμόδιες κρατικές αρχές προστασία από τις απειλές κατά της ζωής μου αλλά και της οικογένειάς μου» είπε ο κ. Μπάρκας. Ο μειονοτικός πανεπιστημιακός και δημοσιογράφος εξηγεί ακόμη:
«Και εάν χρησιμοποιήθηκε ο όρος Βόρειος ή Νότιος Ήπειρος, χρησιμοποιήθηκε μόνο ως γεωγραφική έννοια. Είναι παγκοσμίως γνωστή η διχοτόμηση που υπέστη η Ήπειρος. Ό,τι έκανα, το έκανα υπεύθυνα. Λυπάμαι για κάτι: Όλη η επιστημονική προσπάθειά μου να υπηρετήσω τις σχέσεις συνύπαρξης των δύο χωρών και δύο λαών, αμφισβητείται από εκείνους που δεν γνωρίζουν αυτή την πραγματικότητα, αλλά απλώς, παρουσιάζουν ως ιστορία, τα σλόγκαν της εθνικιστικής και της κομμουνιστικής ιδεολογίας, παρουσιάζοντάς τα ως εθνική ιστορία και ιδέες. Το λέω με πεποίθηση ότι οι φιλικές και πολυπολιτισμικές σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών στην Ήπειρο, ακόμα και την εποχή του Αλή πασά, ήταν καλύτερες από τη σημερινή εθνικιστική πραγματικότητα που εμπνέεται από τα σλόγκαν ενός νοσηρού εθνικισμού. Δεν μπορεί να υπάρξουν πολύ καλές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών στο πλαίσιο της Ενωμένης Ευρώπης, σε περίπτωση που δεν δούμε την αλήθεια κατάματα, που δεν αντιμετωπίσουμε την ιστορία με ρεαλισμό, σε περίπτωση που δεν απαλλαγούμε και δεν απαλλάξουμε την ιστορία μας από την νοσηρή εθνικιστική μυθομανία. Αυτό ακριβώς το πνεύμα είναι στο επίκεντρο των ντοκιμαντέρ του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου, για τα οποία προσέφερα τη συμβολή μου», επεσήμανε ο Μπάρκας.
