Του Νίκου Μελέτη
Μπροστά σε νέο αδιέξοδο στην Συρία βρίσκεται η Άγκυρα και προσωπικά ο Tayyip Erdogan, ο οποίος δια μέσου του πρωθυπουργού Binali Yildirim απείλησε την Παρασκευή με ανάληψη δράσης ώστε να αποτρέψει την δημιουργία «τεχνητού κράτους στα νότια σύνορα με την Συρία και το Ιράκ».
Αφορμή για τις δηλώσεις αυτές αλλά και για τον περιορισμό στην διακίνηση προσώπων και προϊόντων από τον μεθοριακό σταθμό της Τουρκίας με την Συρία, έδωσε η κατάληψη της περιοχής Idlib από ακραίες οργανώσεις ενόπλων που πρόσκεινται στην Αλ Κάιντα.
Η ισλαμιστική οργάνωση Hayat Tahrir al-Sham (HTS), που θεωρείται διάδοχος της Jabhat al Nusra κέρδισε τη μάχη της Idlib από την οργάνωση Ahrar al-Sham που υποστηρίζεται από την Τουρκία και το Κατάρ.
Η Τουρκία προειδοποιεί τώρα ότι θα αναλάβει δράση, ενώ είναι γνωστό ότι πριν δυο εβδομάδες η Ουάσιγκτον επίσημα κατηγόρησε την Άγκυρα ότι ενισχύει και πριμοδοτεί οργανώσεις που πρόκειται στην Αλ Κάιντα και δραστηριοποιούνται στην Συρία.
Έχοντας να αντιμετωπίσει μια διπλή κουρδική «πρόκληση» η Τουρκία επιχειρεί τώρα να βρει πρόσχημα παρέμβασης στην Βόρειο Συρία, με πρόσχημα την επιχείρηση εναντίον της Αλ Κάιντα και του ISIS αλλά με πραγματικό στόχο τις κουρδικές δυνάμεις του YPG.
Και εδώ αρχίζουν και πάλι τα προβλήματα.
Για την Τουρκία το σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι οι Κούρδοι της Συρίας ενισχύονται πλέον σημαντικά και θα επιδιώξουν ανταλλάγματα στην μεταπολεμική Συρία, ενώ τον Σεπτέμβριο εκκρεμεί η πραγματοποίηση του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία στο Ιρακινό Κουρδιστάν.
Ο Erdogan φλερτάρει πλέον με ένα ακόμη κτύπημα εναντίον των Κούρδων στη Συρία, αλλά πλέον τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για την Τουρκία.
Οι Κούρδοι της Συρίας, με το YPG(PYD) αποτελούν τον κορμό του Syrian Democratic Forces(SDF), βασικού Συμμάχου των ΗΠΑ στην Συρία. Οι Αμερικανοί με εντελώς ξεκάθαρο τρόπο έχουν επιλέξει τον Σύμμαχο τους στο Συριακό έδαφος, θέλοντας να αποφύγουν αμερικανικές απώλειες στον αγώνα εναντίον του ISIS. Οι Κούρδοι στη Συρία αποτελούν την αιχμή του δόρατος στον αγώνα εναντίον του ISIS και πλέον επιχειρούν υπό την πλήρη κάλυψη της αμερικανικής αεροπορίας.
Τις ημέρες αυτές η επιχείρηση εναντίον της Ράκκα, της πρωτεύουσας του ISIS μπαίνει στην πιο κρίσιμη φάση της, με τους Κούρδους να επιχειρούν με την στήριξη των Αμερικανών και τα κυβερνητικά συριακά στρατεύματα με την στήριξη των Ρώσων.
Η απειλή αυτή την στιγμή για την ευόδωση της καθοριστικής αυτής στρατιωτικής επιχείρησης είναι να υπάρξει «αντιπερισπασμός» με αιφνιδιαστικό κτύπημα εναντίον των Κούρδων από την Τουρκία.
Έτσι πλέον η «ασπίδα» πιάνω από τους Κούρδους απλώνεται όχι μόνο από τους Αμερικάνους αλλά και από τους Ρώσους, οι οποίοι θέλουν να κρατήσουν επιρροή προς τους Κούρδους.
Με τις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ να κινούνται σε οριακό επίπεδο στην Συρία, τώρα και πάλι οι σχέσεις με την Ρωσία μπαίνουν σε ιδιαίτερα ευαίσθητη και λεπτή καμπή. Η Άγκυρα έχοντας ενεργειακή εξάρτηση από την Ρωσία και με την τούρκική τουριστική βιομηχανία να εξαρτάται από τον ρωσικό τουρισμό, η Τουρκία αναγκάσθηκε να αποδεχθεί την συνεργασία με την Μόσχα παρά το γεγονός ότι η Ρωσία στηρίζει τον πρόεδρο Assad.
Όμως πλέον, η επιμονή της Ρωσίας να συμμετέχουν και οι Κούρδοι του PYD ως νομιμοποιημένο μέρος της Αντιπολίτευσης στις ειρηνευτικές συνομιλίες, ξεπερνάει κατά πολύ την κόκκινη γραμμή που έχει θέσει το τουρκικό καθεστώς.
Το θέμα, σύμφωνα με το κρατικό τουρκικό κανάλι TRT, συζητήθηκε και στην συνάντηση που είχαν στις 7 Αυγούστου στην Μανίλα στο περιθώριο του ASEAN οι υπουργοί εξωτερικών των δυο χωρών Sergey Lavrov και Mevlut Cavusoglu. Ο κ. Lavrov απαίτησε την συμπερίληψη των εκπροσώπων του PYD στην αντιπροσωπεία της συριακής αντιπολίτευσης με τον Μ. Cavusoglu να απαντά ότι αυτό αποτελεί «απαράβατη κόκκινη γραμμή για την Άγκυρα».
Η ανησυχία της Άγκυρας δεν είναι αδικαιολόγητη.
Τον περασμένο Ιανουάριο ο Lavrov είχε φιλοξενήσει συνάντηση της Συριακής Αντιπολίτευσης στην οποία συμπεριλαμβάνονταν και εκπρόσωποι του PYD στην οποία σύμφωνα και με τον πολύ γνωστό τούρκο δημοσιογράφο Μ. Γετκιν, παρουσιάσθηκε ρωσικό σχέδιο για το μελλοντικό Σύνταγμα της Συρίας το οποίο άφηνε ανοικτό τον δρόμο για την Αυτονομία των Κούρδων της Βόρειας Συρίας.
Στο κατεστημένο της Τουρκίας με αφορμή και τα τελευταία γεγονότα στις κουρδικές περιοχές του Ιράκ και της Συρίας, εμπεδώνεται πλέον η αντίληψη ότι παρά τις διαφορές μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ στο Συριακό και στην Μέση Ανατολή, υπάρχει σιωπηρή συμφωνία για ενίσχυση των Κούρδων και αλλαγή του χάρτη που διαμορφώθηκε στην Μέση Ανατολή με τις Συμφωνία Sykes-Picot την Βρετανογαλλικη συμφωνία του 1916 με την οποία μοιράστηκε η Μέση Ανατολή σε ζώνες επιρροής μεταξύ των Βρετανών και των Γάλλων διαμορφώνοντας έτσι και τα σύνορα στην περιοχή μετά την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και στις παραμονές του Μεγάλου Πολέμου.
Και σε αυτό τον Νέο Χάρτη φαίνεται ότι πλέον θα έχει θέση και κάποιου είδους κρατική οντότητα των Κούρδων με πυρήνα την αυτόνομη περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν και την περιοχή της Βόρειας Συρίας στην οποία κερδίζουν τον έλεγχο με την στήριξη των Αμερικάνων και την ανοχή των Ρώσων οι Κούρδοι του PYD.