Του Νίκου Μελέτη
Το θέατρο του παράλογου στήνεται γύρω από το ονοματολογικό πρόβλημα με την ΠΓΔΜ. Ενώ δεν υπάρχουν ενδείξεις για δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς με τρόπο που θα ικανοποιεί στο ελάχιστο την ελληνική θέση, όπως αυτή τουλάχιστον εκφράσθηκε στις προγραμματικές δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα στις 8 Φεβρουαρίου 2015, έχει ξεσπάσει η αντιπαράθεση με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας ο οποίος ουσιαστικά βρίσκεται στριμωγμένος πολιτικά, στηρίζοντας μια κυβέρνηση η οποία κατά την θέση των ΑΝΕΛ, «ξεπουλάει» το όνομα της Μακεδονίας.
Το αδιέξοδο ενός πολιτικού, του Π. Καμμένου αυτή την φορά, κινδυνεύει να γίνει και πάλι αδιέξοδο της χώρας, καθώς ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ για λόγους που έχουν να κάνουν και με την πολιτική επιβίωση του κόμματός του, υιοθετεί την σκληρή γραμμή του 1992 που ουσιαστικά είναι γραμμή «μη λύσης» του ονοματολογικού, ενώ συγχρόνως θα εμφανίζεται να στηρίζει μια κυβέρνηση η οποία διαπράττει αυτό που ο χώρος του θεωρεί σχεδόν «εθνική μειοδοσία».
Ο παραλογισμός φυσικά είναι ακόμη μεγαλύτερος καθώς στις προγραμματικές δηλώσεις του, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, με σαφήνεια, μεγαλύτερη μάλιστα και από εκείνη του Κ. Καραμανλή στην Σύνοδο Κορυφής του Βουκουρεστίου, είχε διατυπώσει την ελληνική θέση, την οποία με την θετική ψήφο στην κυβέρνηση, ενέκρινε και ο ίδιος ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ και όλη η Κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος του:
«Σημαντική είναι, επίσης, η εξεύρεση, στο πλαίσιο συνομιλιών υπό τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, αμοιβαία αποδεκτής λύσης στη διαφορά για όνομα με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στη βάση μίας σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις».
Στις 4 Φεβρουαρίου 2008 στο Βουκουρέστι στην διάρκεια της συνέντευξης τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ και το μπλοκάρισμα της ένταξης της ΠΓΔΜ, ο τότε πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής ερωτάται επίμονα για την ελληνική κόκκινη γραμμή και για ποιο λόγο δεν υπήρχε το προηγούμενο διάστημα αναφορά σε «γεωγραφικό προσδιορισμό».
Ο κ. Καραμανλής είχε αποφύγει να απαντήσει, επιμένοντας σε «καθαρή σύνθετη ονομασία»:
«Είναι πάρα πολύ ξεκάθαρη η ελληνική θέση και δεν χρειάζεται να την αναπτύξω πάλι δια μακρόν. Μιλούμε για κάτι το οποίο θα είναι erga omnes, θα ισχύει για όλες τις χρήσεις. Μιλάμε για μία καθαρή σύνθετη ονομασία…»
Αυτή την στιγμή κανείς δεν γνωρίζει ποια είναι η θέση αφετηρίας με την οποία έχει προσέλθει η Αθήνα στις συνομιλίες και φυσικά είναι εντελώς διαφορετικό το να αποκαλύπτεις την διαπραγματευτική τακτική σου (όπως ορθά επισημαίνει ο κ. Κοτζιάς) αλλά είναι εντελώς διαφορετικό να μην δηλώνεται ποια είναι η κόκκινη γραμμή στην διαπραγμάτευση για την οποία μάλιστα ζητά στήριξη και συμπόρευση η κυβέρνηση.
Τελευταία γεγονότα μάλιστα δημιουργούν περαιτέρω σύγχυση:
Αρκετές φορές ο κ. Κοτζιάς έχει αναφερθεί σε δυο ή τρία επίπεδα διαπραγμάτευσης χωρίς να έχει διευκρινισθεί εάν η κυβέρνηση επιδιώκει μια συνολική συμφωνία πακέτο, που θα περιλαμβάνει όχι μόνο το νέο όνομα (που ακόμη δεν γνωρίζουμε εάν θα έχει γεωγραφικό η άλλου είδους προσδιορισμό), αλλά και τα υπόλοιπα στοιχεία που θα συνέθεταν μια βιώσιμη λύση: τα παράγωγα, τις συντμήσεις, την κατοχύρωση της λύσης μέσω συνταγματικής αναθεώρησης, εμπορική χρήση ονομασίας κλπ.
Η σκοπιανή πλευρά αλλά και ο κ. Νίμιτς έχουν πολλές φορές αναφερθεί σε απλή αλλαγή ονομασίας ενώ ο διεθνής μεσολαβητής και μετά από τις περσινές συνομιλίες που είχε με τον έλληνα ΥΠΕΞ στην Νέα Υόρκη είχε δηλώσει ότι δεν ασχολείται με θέματα ταυτότητας.
Πάντως θα είναι υψηλού ρίσκου εγχείρημα εάν τελικά η κυβέρνηση επιχειρήσει να εμφανίσει ως λύση την συμφωνία επί ενός ονόματος και να παραπέμψει με ένα Κείμενο Αρχών την αντιμετώπιση όλου του υπόλοιπου πακέτου ,(από το οποίο εν πολλοίς θα κριθεί και το επίσης σημαντικό ζήτημα του εύρους χρήσης της ονομασίας, το erga omnes), για το μέλλον και ενώ τα Σκόπια θα έχουν ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και θα έχουν αρχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε..
Η κυβέρνηση δείχνει να υιοθετεί και στο ονοματολογικό της ΠΓΔΜ την γνωστή τακτική που ακολούθησε στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, όπου μετά τα πρώτα πατατράκ ,δεν γνωστοποιούσε την θέση της ώστε ακόμη και όταν πέρναγε κάτω από τον πήχη να θριαμβολογεί την επόμενη ημέρα για τις υποτιθέμενες «επιτυχίες», μια τακτική που εμφάνισε το τρίτο Μνημόνιο, ως «επιτυχία»…
Η βιαστική αντίδραση της αντιπολίτευσης να θέσει θέμα δεδηλωμένης, διευκολύνει σε ένα βαθμό την κυβέρνηση να προκαλέσει σύγχυση και να αποσπάσει την προσοχή από την ουσία του ζητήματος: του τι ακριβώς διαπραγματεύεται, τι στόχο έχει θέσει και τι συμφωνία θέλει να επιτύχει. Και συγχρόνως θα κριθεί εάν όλα αυτά τα ανοίγματα προς τα Σκόπια και το «ξέπλυμα» του αλυτρωτισμού που καλλιεργείται από τον κρατικό εκφραστή του Μακεδονισμού, μπορούν να φέρουν ένα αποτέλεσμα που θα εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα, η απλώς εξωραΐζουν την εικόνα της ΠΓΔΜ.
Καθώς το επόμενο διάστημα θα κορυφωθεί η πίεση από εταίρους και συμμάχους για επίλυση του ονοματολογικού, η ευθύνη που αναλαμβάνει η κυβέρνηση είναι μείζονος σημασίας:
Η θολούρα μέσα στην οποία αφήνει να πελαγοδρομεί το Σκοπιανό, είτε θα οδηγήσουν σε μια λύση η οποία θα αφήνει ανοικτά τα ζητήματα του αλυτρωτισμού και του μακεδονισμού, που όσα διαδικαστικά τερτίπια και αν επιστρατευθούν δεν θα ξεγελάσουν ούτε την Εθνική Αντιπροσωπεία ούτε την κοινή γνώμη, είτε ακόμη χειρότερα θα οδηγήσει σε ένα θορυβώδες ναυάγιο το οποίο και πάλι θα έχει σημαντικότατο κόστος για την Ελλάδα.
Ίσως πλέον μια Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών που πάντως έχει άτυπο χαρακτήρα, θα πρέπει να συγκληθεί για να ενημερωθεί για την θέση με την οποία ξεκινά την διαπραγμάτευση η κυβέρνηση και να διαμορφωθεί εάν αυτό είναι εφικτό, ενιαία στάση.
Και φυσικά πριν επιδιωχθεί στήριξη της θέσης αυτής από την μείζονα αντιπολίτευση εννοείται ότι θα πρέπει να έχει την στήριξη όλης της κυβέρνησης. Διαφορετικά είναι προφανές ότι με την ανοικτή διαφοροποίηση του Π. Καμμένου, θα ενοχοποιηθεί εκ των προτέρων η όποια διακομματική κοινοβουλευτική πλειοψηφία(όπως την πρότεινε ο Ν. Κοτζιάς) εγκρίνει την Συμφωνία αν και οπότε έρθει στην Βουλή και θα υπονομευθεί η ίδια η συμφωνία πριν ακομη στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής της…
Προς το παρόν πάντως η εσωτερική αντιπαράθεση γίνεται για μια Λύση η οποία δεν φαίνεται στον ορίζοντα και σίγουρα δεν ξέρουμε τι μορφή θα έχει αν και όποτε έρθει..
