Του Αθανάσιου Πίτατζη*
Η χώρα μας βρίσκεται μπροστά στην χειρότερη οικονομική και γεωπολιτική θέση των τελευταίων 50 χρόνων, όποτε αυτό δεν μας επιτρέπει πιστεύω να παίζουμε μεγάλα γεωπολιτικά ενεργειακά παιχνίδια στην Ευρασία. Αναφερόμαστε στην εμμονή της τωρινής Ελληνικής Κυβέρνησης να προωθήσει την επέκταση του Turk Stream μέσω της Ελλάδας, μην λαμβάνοντας υπόψιν:
· Τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην Ευρώπη και την Νοτιοανατολική Μεσόγειο
· Την πάγια Αμερικανική άποψη ανεξαρτήτως κυβέρνησης όσον αφορά τους νέους ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου, η οποία είναι κάθετα αντίθετη
· Τον μύθο της πολυεπίπεδης ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, δηλαδή ότι είναι εφικτό να είμαστε στο ΝΑΤΟ αλλά και να έχουμε και εντελώς ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και ειδικά ενεργειακή πολιτική
(Greek Stream ή αλλιώς επέκταση του Turk Stream μέσω της Ελλάδας, Πηγή)
Nord Stream II
O Αγωγός Φυσικού Αερίου Nord Stream II θα είναι υποθαλάσσιος και θα αρχίζει από την Ρωσία και θα καταλήγει στην Γερμανία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας. Θα καλύπτει απόσταση 1200 χιλιομέτρων και θα έχει την δυνατότητα να μεταφέρει ετήσια στην Ευρώπη 55 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της Gazprom τον Απρίλιο του 2017 πέντε Ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες θα χρηματοδοτήσουν μακροπρόθεσμα το 50% του κόστους όλου του έργου, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των 9 με 10 δισ. ευρώ. Οι ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες που θέλουν να χρηματοδοτήσουν το 50% του έργου είναι:
- Η Αυστριακή OMV
- Η Γαλλική Engie
- Οι γερμανικές Wintershall and Uniper
- Η Άγγλο-Ολλανδική Shell
(Αγωγός Φυσικού Αερίου Nord Stream II, Πηγή)
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να αυξήσουν τις κυρώσεις προς την Ρωσία οι οποίες θα περιλαμβάνουν εμπορικές κυρώσεις για όποιες εταιρείες συμμετέχουν σε Ρωσικά Ενεργειακά πρότζεκτ και ειδικά σε αγωγούς φυσικού αερίου και πετρελαίου.
Αν οι ΗΠΑ απειλούν με εμπορικές κυρώσεις 5 από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες, ποιος πιστεύει στην Ελληνική Κυβέρνηση ότι υπάρχει πιθανότητα έστω και 10% να κατασκευαστεί ο Greek Stream ή αλλιώς επέκταση του Turk Stream μέσω της Ελλάδας? Το έμμεσο μήνυμα στους Ευρωπαίους είναι μπορείτε να αγοράστε LNG από εμάς ή να στραφείτε προς νέες περιοχές για εκμετάλλευση και εξερεύνηση υδρογονανθράκων όπως η Νοτιοανατολική Μεσόγειος, αλλά ξεχάστε τους νέους ρωσικούς αγωγούς γιατί αυτό είναι μια κόκκινη γραμμή για την γεωενεργειακή πολίτικη των ΗΠΑ στο γεωπολιτικό σύστημα της Ευρασίας.
Επίλογος
Αυτό που πρέπει να κατανοήσουν οι Ελληνικές Κυβερνήσεις ότι αυτά τα γεωπολιτικά ενεργειακά παιχνίδια με τους αγωγούς είναι επικίνδυνα και μπορούν να οδηγήσουν τους μεγάλους γεωπολιτικούς δρώντες να προβούν σε δραστικά μέσα κατά όποιων χωρών δεν συμμορφώνονται. (βλέπε Πορτοκαλή επανάσταση στην Ουκρανία και Αραβική Άνοιξη στην Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή) Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα μας φιλοξενεί και αρκετές χιλιάδες μεταναστών οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα σαν γεωπολιτικό μέσω πίεσης, Η προσωπική γνώμη του αρθρογράφου είναι ότι η Ελληνική Κυβέρνηση πρέπει να επικεντρωθεί στα παρακάτω ενεργειακά πρότζεκτ/ενεργειακές πολιτικές:
- Αγωγοί Φυσικού Αερίου East Med, IGB και TAP
- ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης
- Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου Νότιας Καβάλας
- Επίσπευση και απλοποίηση των διαδικασιών για περαιτέρω εξερεύνηση και παραγωγή υδρογονανθράκων (ειδικά μετά την άφιξη της Exxon Mobil στην Ελληνική ΑΟΖ)
- Προσέλκυση περισσότερων πετρελαϊκών εταιρειών
- Πλήρης άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού
- Ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών του Αιγαίου και της Κρήτης με την ενδοχώρα
- Euro Asia Interconnector
- Πιθανή Μελλοντική Εξερεύνηση των ελληνικών αποθεμάτων Υδριτών Μεθανίου
Και η λίστα μπορεί να συνεχίζεται.
Όπως συμπεραίνουμε από τα παραπάνω, το παιχνίδι με τους αγωγούς στην Ευρασία είναι σκληρό και δεν πρέπει να λάβουμε μέρος σε καμία περίπτωση. Τέλος να αναφέρουμε ότι μπορεί οι νέες απειλές των ΗΠΑ για κυρώσεις όσον αφορά αγωγό Φυσικού Αερίου Nord Stream II μπορεί να είναι ένας μοχλός πίεσης/διπλωματικό μέσο για τις ΗΠΑ για την μελλοντική διπλωματική διαπραγμάτευση με την Ρωσία όσον αφορά την Συρία. Μια λογική πρόταση θα ήταν ότι δεν θα επιβάλουν κυρώσεις οι ΗΠΑ σε ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες αν συμμετέχουν στην κατασκευή αυτού του αγωγού σε περίπτωση που η Ρωσία δεχτεί ανεξάρτητο Κουρδικό Κράτος στην Συρία, ίσως και με έξοδο στην Μεσόγειο. Ακόμη να αναφέρουμε ότι λογικά η Ρωσία προτιμά να κρατήσει μια ηγεμονική θέση μέσω της Gazprom στην Ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream II, παρά να συνεχιστεί η ατελείωτη ανάμειξη τους στον Συριακό εμφύλιο χωρίς μια έξοδο διαφυγής.
* Ο κ. Αθανάσιος Πίτατζης είναι Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης με Μεταπτυχιακό στην Τεχνολογία Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου, εργάζεται σαν μηχανικός παρακολούθησης απόδοσης φωτοβολταικών συστημάτων σε εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα της ηλιακής ενέργειας στο Ηνωμένο βασίλειο Είναι μέλος του Greek Energy Forum. Το Greek Energy Forum είναι σύνδεσμος, Ελλήνων και Κυπρίων επαγγελματιών στο χώρο της ενέργειας. Οι απόψεις που εκφράζονται είναι αποκλειστικά προσωπικές και δεν αντανακλούν τις απόψεις του συνόλου του Forum ή τις επιχειρήσεις που απασχολούν τους συγγραφείς.
