Του Γιάννη Σιδέρη
Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους δύο Έλληνες αξιωματικούς είναι η αποθέωση του Πόντιου Πιλάτου. Βρείτε τα μεταξύ σας με την Τουρκία σε πνεύμα σχέσεων καλής γειτονίας. Δεν θα περίμενε κανείς να μας το λύσει η Κομισιόν, αλλά μια καταδικαστική νύξη υπέρ των εταίρων, ήταν αναμενόμενη.
Παραλλήλως, πολιτικά ανεπαρκής κρίνεται η αναφορά του πρωθυπουργού κατά το άτυπο κυβερνητικό συμβούλιο, ότι «η Τουρκία αργά η γρήγορα θα κατανοήσει ότι η όποια σκέψη να εκμεταλλευτεί και να αξιοποιήσει για άλλους σκοπούς ένα σύνηθες μεθοριακό συμβάν, είναι αδιέξοδη και θα αποβεί εις βάρος της».
Από ό,τι βλέπουμε ήδη αποβαίνει υπέρ της, εκπέμποντας στον πλανήτη μια εικόνα δύναμης, με τους Έλληνες Αξιωματικούς αιχμαλώτους και κουκουλωμένους και τον ελληνικό στρατό να έχει υποστεί μία σημειολογική ήττα (μας αρέσει ή όχι, στρατός σημαίνει δύναμη).
Ωστόσο επειδή αυτά, όσο και η καθυστέρηση της πολιτικής ηγεσίας να κατανοήσει το συμβάν, έχουν εξαντληθεί από την σχολιογραφία των ημερών, ας εντοπίσουμε την ευρύτερη εικόνα: Η Τουρκία βρίσκεται απομονωμένη, αντιδρά θυμωδώς και εξ αυτού καθίσταται επικίνδυνη. Ο Erdogan έχει ανάγκη να δείξει στον λαό του εικόνα δύναμης και η περίπτωση των Ελλήνων αξιωματικών του την προσφέρει.
Στο Αφρίν η εξέλιξη της επίθεσης αποβαίνει ατυχής. Η προσπάθειά του να ελέγξει νευραλγικά γεωστρατηγικά σημεία και να αποτρέψει την συνένωση των κουρδικών καντονιών σε ενιαίο κράτος βρίσκεται προ αδυναμίας. Οι ψυχωμένοι «ξυπόλητοι» Κούρδοι αντιστέκονται. Παράλληλα η ρήξη της Αγκυρας με τους Δυτικούς συμμάχους της, όσο και η εσωτερική αφαίμαξη του στρατεύματος από αξιόλογα στελέχη μετά το πραξικόπημα, ίσως τον ωθήσουν ως αντιστάθμισμα στην εξαγωγή της κρίσης προς την ΝΑ Μεσόγειο.
Μόνο που επειδή στα επόμενα οικόπεδα της Κυπριακής ΑΟΖ θα επιχειρήσουν γαλλικές και αμερικανικές εταιρίες, η επιτυχία της όποιας παρέμβασής του καθίσταται υπό αμφισβήτηση. Ήδη οι ΗΠΑ θα στείλουν πολεμικά πλοία να συνοδεύσουν το γεωτρύπανο της Exxon Mobil, προκειμένου να προστατεύσουν τα ερευνητικά πλοία και το γεωτρύπανο. Ως εκ τούτου η πιο ασθενής, και άρα πρόσφορη, βαλβίδα εκτόνωσης εντοπίζεται στο νοτιοανατολικό Αιγαίο. Μια εκτόνωση εκεί θα απελευθέρωνε εκρηκτικές καταστάσεις.
Η μόνη ασφαλιστική δικλείδα ειρήνης για την περιοχή του Αιγαίου είναι αφενός το γεγονός ότι και οι δύο χώρες αποτελούν μέλη του ΝΑΤΟ, αφετέρου ότι οι ισχυρές χώρες του Οργανισμού δεν θα ήθελαν η ΝΑ του πτέρυγα να γίνει «σμπαράλια». Μια σύγκρουση Ελλάδας-Τουρκίας θα διέλυε την πτέρυγα της συμμαχίας σε μια περιοχή υψηλού κινδύνου. Ωστόσο και αυτό περνάει από την διάθεση της Τουρκίας.
Η αδύναμη Ελλάδα
Όσο και να παρακινεί η συγκυρία τον Erdogan, δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται σε περίοδο αδυναμίας. Διαχρονικά, όταν βρήκε σθεναρή αντίσταση υποχώρησε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το «Χόρα» το 1976 και η κρίση τον Μάρτιο του 1987 με το «Σισμίκ», όπου οι δύο χώρες έφτασαν στα πρόθυρα του πολέμου. Αντιθέτως τον Ιανουάριο του 1996 ο Κώστας Σημίτης ήταν ολίγων ημερών πρωθυπουργός, ενώ και η πολιτική του κουλτούρα τον προσανατόλιζε στην επίλυση των διαφορών μέσω διαλόγου, παρά μέσω στρατιωτικών αναμετρήσεων – δεν ψήφιζε καν τις εξοπλιστικές δαπάνες του προϋπολογισμού. Σε χειρότερη φάση μη ετοιμότητας βρίσκεται η παρούσα κυβέρνηση, καθώς πέραν της οικονομικής δυσπραγίας, πιστεύει, όπως θα έλεγε και ο αρνητής στράτευσης πρωθυπουργικός σύμβουλος, ότι οι λαοί είναι αδέρφια και ότι οι πατρίδες σοβινισμός.
Το 2012 οι Τούρκοι θέλησαν να δημοπρατήσουν ζώνες της ελληνικής ΑΟΖ. Η μετέπειτα κυβέρνηση Σαμαρά το απέστρεφε, διαμηνύοντας προς τη Δύση ότι η ΑΟΖ είναι ελληνική. Η ίδια κυβέρνηση το 2014 ήταν πρωτεργάτης στην οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου και Αιγύπτου.
Εν κατακλείδι: κάθε φορά περιμένουμε το επόμενο επεισόδιο για να επιβεβαιωθεί πόσο αδύναμη χώρα είμαστε, καθώς μετά από δεκαετίες δεν έχουμε δημιουργήσει ακόμη ως κράτος ένα σχέδιο αναχαίτισης της τουρκικής πολιτικής. Κυρίως διπλωματικά, αλλά αν χρειαστεί και στρατιωτικά.
Ήδη τις τελευταίες ημέρες βιώνουμε μια κατάσταση διαρκούς έντασης και η κυβέρνηση, που επί των ημερών της κλιμακώθηκε, δεν έχει το παραμικρό σχέδιο. Μοιραία ευχόμαστε απλώς η Τουρκία να ηρεμήσει, γιατί η Ελλάδα απλώς «Δεν μπορεί»...
Παράλληλα για ακόμη φορά είμαστε προβλέψιμοι. Χθες με το παρακλητικό τηλεφώνημα του πρωθυπουργού στον Γ.Γ. του ΟΗΕ επιβεβαιώθηκε αυτό που ήδη έχουμε επισημάνει στο παρελθόν: Η θλιβερή εικόνα μετά από κάθε επεισόδιο να τρέχουμε ως ικέτες στις Βρυξέλλες, το Παρίσι, το Βερολίνο και την Ουάσιγκτον, για να πουν μια κουβέντα στην Τουρκία.
Προσφάτως υπενθυμίσαμε ότι δεν υπάρχουν φιλέλληνες και δεν θα υπάρξει νέο Ναυαρίνο. Υπάρχουν συμφέροντα, τα οποία δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να μας καθίσουν στο τραπέζι για να μοιράσουμε το Αιγαίο με την Τουρκία.