Το γεγονός της εβδομάδας (και όχι μόνο) είναι οι εκλογές στις ΗΠΑ. Αν και επίσημα οι κάλπες ανοίγουν αύριο η επιστολική ψήφοςέχει ήδη ξεπεράσει το 50% επί του συνόλου των εγγεγραμμένων όταν στις προηγούμενες εκλογές ήταν 25%. Σε αυτό βεβαίως έχει παίξει ρόλο και η πανδημία ωστόσο φαίνεται ότι η συμμετοχή θα κινηθεί σε υψηλότερα επίπεδα από το 2016 . Οι εκλογές στις ΗΠΑ δεν είναι μια διαδικασία που αφορά αυστηρά το εσωτερικό μιας χώρας, η επίδραση των οικονομικών αποφάσεων αφορά όλο τον πλανήτη και τα χρηματιστήρια παρακολουθούν με πολύ προσοχή το περιεχόμενο των προεκλογικών εξαγγελιών. Στην τετραετία που πέρασε εμπορικός πόλεμος με την Κίνα ήταν μέρος των προεκλογικών υποσχέσεων των Ρεπουμπλικάνων και αποτέλεσε μια πηγή μεταβλητότητας και αναταράξεων στις Αγορέςσχεδόν σε επαναλαμβανόμενη βάση. Η πολιτική επιβολής δασμών δεν άφησε ανεπηρέαστες επιχειρήσεις που εξάγουν στις ΗΠΑ ενώ η συνεπής στάση απέναντι στην μείωση της φορολογίας ήταν ένας από τους λόγους που οι δείκτες εκτοξεύθηκαν σε ιστορικά υψηλά.Oνικητής των αυριανών εκλογών θα κληθεί να διαχειριστεί την προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας εν μέσω κορωνοιού την στιγμή που η ανεργία ανέβηκε σε επίπεδα ρεκόρ (7,9% σήμερα με υψηλό 14,7% τον Αύγουστο), που δεν είχαν παρατηρηθεί μέχρι και την δεκαετία του 1930. Τι λένε όμως οι δύο βασικοί υποψήφιοι για την οικονομία; Που εστιάζουν την προσοχή τους στην ανάπτυξη;
Ξεκινώντας από τους Δημοκρατικούς που οι δημοσκοπήσεις δίνουν ως φαβορί για την προεδρία η προεκλογική κατεύθυνσή δίνεται στην εκπόνηση ενός πλάνου ανάπτυξης με έμφαση στα έργα υποδομών το οποίο αρχικού προϋπολογισμού μεταξύ 1,5 και 2 τρις δολαρίων το οποίο περιέχει πολλές επενδύσεις στην «πράσινη οικονομία». Στον τομέα της υγείας θα επιδιωχθεί μια παραλλαγή του Obamacare στην λογική της παροχής περίθαλψης με πιο ανεκτό κόστος για τους πολίτες το οποίο θα επιβαρύνει από 300 δις έως 1 τρις δολάριατον ομοσπονδιακό προϋπολογισμόκαι με χαμηλότερο κόστος στα φάρμακα, ενδεχομένως και μηδενικό. Ο ελάχιστος μισθός θα αυξηθεί στα 15 δολάρια την ώρα –με εκτιμώμενο κόστος 70 δις δολάρια- και παράλληλα θα αυξηθούν τα οικογενειακά επιδόματακαι τα δάνεια προς φοιτητές, συνολική δαπάνη που μπορεί να φθάσει τα 600 δις δολάρια. Τα επιδόματα αναμένεται να χρηματοδοτηθούν κυρίως από την αύξηση της φορολογίας και θα εξαρτηθούν από την δύναμη που θα έχουν οι Δημοκρατικοί στοΚονγκρέσο(που είναι το νομοθετικό όργανο) αλλά και την πορεία της οικονομίας. Η φορολογία των επιχειρήσεων θα επιστρέψει στο 28% από 21% και ο μέγιστος ατομικός φορολογικός συντελεστής στο 39,6% από 31% ενώ περιέχονται και άλλες αυξήσεις σε φόρους που αφορούν τις υπεραξίες και τα κέρδη από θυγατρικές στο εξωτερικό με στόχο την αύξηση των εσόδων στα 4 τρις δολάρια.
Και για τους Ρεπουμπλικανούς η ατζέντα περιέχει αυξημένα κονδύλια για έργα υποδομών στα επίπεδα του προϋπολογισμού των Δημοκρατικών τα οποία ωστόσο θα διοχετευθούν με έμμεσο τρόπο μέσα από φορείς που διαχειρίζονται ήδη εθνικές υποδομές ή μέσω ΣΔΙΤ. Σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί το βιομηχανικό προφίλ της χώρας και να διατηρηθούν θέσεις εργασίας οι μεγάλες βιομηχανίες θα λάβουν φορολογική επιδότηση ανάλογη του μεγέθους τους καθώς και επιδοτήσεις για να επαναπατριστούν βιομηχανικές μονάδες εκτός ΗΠΑ. Μια πιο σφιχτή δημοσιονομική πολιτική ενδέχεται να εφαρμοστεί εφόσον η οικονομία δείξει σημάδια σημαντικής ανάκαμψηςενώ οι δαπάνες για το σύστημα υγείας θα περικοπούν. Στο θέμα των φόρων οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές θα συνεχιστούν και μετά το 2025 με ορίζοντα το 2030 μια δαπάνη η οποία εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τα 1,5 τρις δολάρια. Στο πρόγραμμα τέλος των ρεπουμπλικανών γίνεται λόγος για ακύρωση ή μείωση των φορολογικών κινήτρων για τις Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η πρώτη ανάγνωση των δύο προεκλογικών προγραμμάτων έχει κοινή συνισταμένη την τόνωση της οικονομίας με έργα υποδομών που θα συντηρήσει το ενδιαφέρον για εταιρίες που βρίσκονται στις κατασκευές, τα δομικά υλικά και τις πρώτες ύλες. Από την άλλη πλευρά η αύξηση της φορολογίας δεν είναι καλό νέο, επηρεάζει άμεσα την γραμμή των κερδών και τον υπολογισμό του σταθμισμένου κόστους κεφαλαίου. Υπάρχει αιρεσιμότητα ως προς την αύξηση των συντελεστών ωστόσο οι κλασσικοί δείκτες των χρηματιστηριακών αποτιμήσεων βρίσκονται σε τιμές που δεν θεωρούνται «ευκαιρίες». Για τις ελληνικές επιχειρήσεις υπάρχει ενδιαφέρον και άμεσο αντίκτυπο στους κλάδους των δομικών υλικών, των ΑΠΕ αλλά και των εισαγωγών σε καλώδια και σωλήνες.
Σύμφωνα με το σύνταγμα για να εκλεγεί ένας πολίτης πρόεδρος των ΗΠΑ πρέπει να είναι τουλάχιστον 35 ετών, να έχει γεννηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες και να είναι κάτοικος της χώρας για τουλάχιστον 14 χρόνια. Το σύνταγμα επίσης ορίζει ότι κανείς πρόεδρος δεν μπορεί να εκλεγεί για περισσότερες από δύο θητείες. Οι ετήσιες απολαβές του προέδρου των ΗΠΑ είναι 400.000 δολάρια και ποτέ στην ιστορία δεν έχει εκλεγεί γυναίκα πρόεδρος. Επίσης, τα στατιστικά δείχνουν ότι ποτέ στην σύγχρονη ιστορία δεν έχει υπάρξει επανεκλογή προέδρου μετά από ύφεση σε βάθος δύο ετών. Μένει να δούμε αν η παράδοση θα σπάσει.
