Την περασμένη δεκαετία, όταν στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-09 οι ουρανοί… έβρεχαν φθηνό χρήμα, οι «ταύροι» των αγορών έμοιαζαν ατρόμητοι. Τους ανησυχούσαν κάτι απίθανες – σε σύγκριση με αυτά που ακολούθησαν – απειλές όπως ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, η άνοδος της τιμής του πετρελαίου προς τα 100 δολάρια και άλλα τέτοια… πεζά. Η πανδημία του 2020 ήρθε να τραντάξει τον πλανήτη και μαζί τις αγορές.
Οι μαύροι κύκνοι βγήκαν από τις κρυψώνες τους και σε συνδυασμό με το ντόμινο των κρίσεων της ενέργειας και του πληθωρισμού, οι επενδυτές προσπαθούν με ειδικά ραντάρ να τους εντοπίσουν. Μόνο που αν ήταν τόσο εύκολο οι μαύροι κύκνοι θα προκαλούσαν κρίσεις περιορισμένης κλίμακας και όχι κοσμογονικές αλλαγές αφού οι αγορές θα είχαν την ευκαιρία να προετοιμαστούν καταλλήλως.
Τι ανησυχεί λοιπόν σήμερα τους «ταύρους» που φέτος κυριαρχούν, μετά την περσινή ήττα με κατεβασμένα τα χέρια από τις «αρκούδες»;
Να πούμε αρχικά ότι ο δείκτης σηματωρός των αγορών, S&P 500, μπήκε σε bull market στις αρχές Ιουνίου και σήμερα βρίσκεται στις 4.536 μονάδες, ωθούμενος κυρίως από το ράλι των τεχνολογικών κολοσσών και ειδικότερα των εταιρειών που ηγούνται στον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ο S&P 500 απέχει 5,7% από τις 4.796 μονάδες που είναι το ιστορικό υψηλό που σημειώθηκε στην πρώτη συνεδρίαση του 2022.
Αν κρίνουμε από τους δείκτες φόβου, διανύουμε μία περίοδο νηνεμίας που τίποτα δεν δείχνει ικανό να τρομάξει τους ταύρους, επομένως ακόμη και ένα νέο ιστορικό υψηλό δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ο δείκτης μεταβλητότητας VIX του S&P 500 κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, παρόμοια με αυτά που καταγράφονταν πριν ξεσπάσει η πανδημία. Και αυτό λέει πολλά. Ή και τίποτα, καθώς όπως είπαμε οι μαύροι κύκνοι είναι πλέον εκεί έξω, έτοιμοι να φέρουν τα πάνω-κάτω.
Η πρώτη ανησυχία των ταύρων σχετίζεται με την επονομαζόμενη «ομαλή προσγείωση» που προσπαθούν να πετύχουν Fed και ΕΚΤ και κατ’ επέκταση με την πιο πολυσυζητημένη ύφεση. Ποτέ πριν δεν είχε χυθεί τόσο μελάνι για μία ύφεση πριν αυτή καν ξεκινήσει. Αλήθεια, γιατί γίνεται τόσος ντόρος για μία ύφεση που ακόμη και στα δυσμενή σενάρια των περισσότερων αναλυτών δεν θα έχει καμία σχέση με την ύφεση της πανδημίας; Διότι αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο εμπόδιο σήμερα, για να συνεχιστεί ομαλά το μεγάλο ράλι που θα ήθελαν οι αγορές.
Η Fed θα προχωρήσει σε νέα αύξηση των επιτοκίων, για την οποία ισχύει το εξής: οι αναλυτές πιστεύουν ότι θα είναι η τελευταία με βάση τη συνεχιζόμενη πτώση του πληθωρισμού προς το επίπεδο-στόχο του 2%, όμως η ίδια η Fed έχει «δείξει» ότι θα ακολουθήσουν ακόμη δύο αυξήσεις μέσα στο 2023 γιατί η οικονομία αντέχει και υπάρχουν ενδείξεις που θέλουν τον δομικό πληθωρισμό να παραμένει υπερβολικά υψηλός.
Όσο οι αγορές θα πιστεύουν ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν ψηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο θα συνεχίζει να υπάρχει ο κίνδυνος μιας νέας μεγάλης κατρακύλας. Το κλίμα, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα αλλάξει άρδην προς το καλύτερο, όταν θα γίνει αντιληπτό ότι επίκεινται μειώσεις επιτοκίων, κάτι που μέχρι σήμερα δεν υπάρχει στον ορίζοντα.
Ένας ακόμη κίνδυνος για τους ταύρους είναι επίσης το γεγονός ότι το χρηματιστηριακό ράλι έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που οι μικροεπενδυτές μπαίνουν ξανά στο παιχνίδι, ο δείκτης απληστίας βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, οι meme stocks επανέρχονται στο προσκήνιο και γενικότερα επικρατεί ένα κλίμα ευφορίας τη στιγμή που όλοι αναμένουν την ύφεση. «Ναι, αλλά να χάσω το ράλι;» σκέφτονται πολλοί. Κι έτσι συντηρείται μία κατάσταση που θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε μεγάλη διόρθωση στην οποία χαμένοι και πάλι να βγουν όσοι μπήκαν τελευταίοι. Όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα δηλαδή.
