Υπάρχουν ορισμένοι που αξιολογούν την πορεία μιας χώρας και μιας κοινωνίας με βάση τον αριθμό των διαδηλώσεων, των καταλήψεων, των συγκρούσεων στα πεζοδρόμια και γενικότερα των λεγόμενων αγωνιστικών κινητοποιήσεων. Υπάρχουν και άλλοι που την αξιολογούν με βάση απτά αποτελέσματα και δεδομένα.
Είναι φανερό πως το αγωνιστικό φρόνημα και όλες οι εκδηλώσεις που εκπορεύονται από αυτό, πιστοποιούν την εγρήγορση των κομματικών μηχανισμών και τη δυνατότητα τους να «κατεβάσουν τους οπαδούς τους» στο δρόμο. Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως σε όλες τις συγκεντρώσεις, από αυτές των καθηγητών και των φοιτητών, των δημοσίων υπαλλήλων και των ηθοποιών, των απεργών και των καταληψιών συμμετέχουν λίγο πολύ οι ίδιοι άνθρωποι, υποδυόμενοι κάθε φορά ένα διαφορετικό ρόλο.
Πέρα από την εγρήγορση και την αυτοσυντήρηση των κομματικών μηχανισμών, οι εκδηλώσεις αυτές δεν προσφέρουν το παραμικρό, οπότε η καταγραφή τους δεν προσφέρει κάποια επαρκή αξιολόγηση για την πορεία της χώρας. Άλλωστε οτιδήποτε και να πράξει η κυβέρνηση, οι άνθρωποι αυτοί θα βρίσκονται «απέναντι».
Όμως για τους πολίτες που έχουν επαφή με την πραγματικότητα, που ζουν μέσα στην πραγματική οικονομία, ο τρόπος που αξιολογείται η χώρα είναι διαφορετικός. Και έχει να κάνει με αποτελέσματα και προοπτικές, με πραγματικά δεδομένα και με δομημένες στρατηγικές.
Οπότε σήμερα ένα μήνα πριν από τις εκλογές, έχει μεγάλη σημασία να δούμε πως το Χρηματιστήριο και οι Αγορές αποτιμούν όλα όσα έχουν γίνει και πως εκτιμούν όλα όσα έπονται, πάντα μέσα από το πρίσμα των εκλογών. Διότι το Χρηματιστήριο αποτελεί τον καθρέφτη της οικονομίας του σήμερα και ταυτόχρονα τον προεξοφλητικό μηχανισμό του αύριο. Παράλληλα η Αγορά αντικατοπτρίζει τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης, παραγωγής πλούτου και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.
Το Χρηματιστήριο
Η υπερδωδεκάμηνη ανοδική κίνηση του Γενικού Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών και των αντίστοιχων τιμών των μετοχών, δεν έρχεται από το πουθενά. Η σημαντική θετική διαφοροποίηση από την πορεία των υπολοίπων χρηματιστηρίων της Ευρώπης δεν είναι τυχαία. Στηρίζεται στις ισχυρές και επίμονες τοποθετήσεις από ξένους θεσμικούς επενδυτές.
Σε τοποθετήσεις που εδράζονται στα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών, δηλαδή στη μεγέθυνση των επιχειρήσεων από την πλευρά του τζίρου καθώς και στην αύξηση της κερδοφορίας.
Σε τοποθετήσεις στον τραπεζικό κλάδο που αφήνει πίσω του την περίοδο της ενασχόλησης με τη διαχείριση των κόκκινων δανείων και εισέρχεται σε μια νέα περίοδο ανάπτυξης.
Σε τοποθετήσεις σε εταιρείες που δεν παραμένουν στατικές, αλλά συνεχίζουν να αναπτύσσονται μέσω επενδυτικών προγραμμάτων που συνδυάζουν ίδια κεφάλαια, τραπεζικό δανεισμό και ευρωπαϊκούς πόρους.
Επιπλέον, οι ξένοι και εγχώριοι επενδυτές προχωρούν σε μαζικές αγορές μετοχών με το βλέμμα τους στην επικείμενη αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας και στην επανάκτηση της «επενδυτικής βαθμίδας». Δύο κομβικά γεγονότα που αφ’ ενός θα μειώσουν το κόστος δανεισμού του Δημοσίου και των ιδιωτικών επιχειρήσεων και αφ’ ετέρου θα ενεργοποιήσουν το αγοραστικό επενδυτικό ενδιαφέρον σημαντικών επενδυτικών οίκων που διαχειρίζονται μακροπρόθεσμα χαρτοφυλάκια.
Γίνεται λοιπόν φανερό πως οι χρηματιστηριακές δυνάμεις επενδύουν πάνω σε ένα μετεκλογικό σκηνικό με αυτοδύναμη κυβέρνηση φιλοεπενδυτικού χαρακτήρα που θα εγγυηθεί τη συνέχιση όλων των προαναφερθέντων επιτευγμάτων.
Βέβαια, πάντα υπάρχουν και οι ενστάσεις σχετικά με τη σημασία της πορείας του Χρηματιστηρίου. Έτσι συχνά ακούμε το «μα εμείς δεν παίζουμε με μετοχές», το «μα το χρηματιστήριο είναι για λίγους», το «είναι όλα στημένα», το «δεν επηρεάζει τη ζωή μου το χρηματιστήριο» και το «θα πουληθούν τα πάντα στους ξένους». Κατανοητό. Όμως δεν είναι μόνο το Χρηματιστήριο που ποντάρει στη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και η πραγματική οικονομία, αυτή που ονομάζουμε και Αγορά, εκτιμά πως το αποτέλεσμα των εκλογών θα οδηγήσει σε μια αυτοδύναμη κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η πραγματική οικονομία
Η πραγματική οικονομία μεγαλώνει. Και μεγαλώνει μέσω συνεχών επενδύσεων. Είναι επενδύσεις που δεν αφορούν αγοραπωλησίες μετοχών. Αφορούν επενδύσεις σε ακίνητα, σε βιομηχανικές μονάδες, σε ναυπηγεία, στην παραγωγή ενέργειας, στον τουρισμό, σε υποδομές, στην ψηφιακή τεχνολογία, στην έρευνα και στην εκπαίδευση. Είναι επενδύσεις που δεν στοχεύουν σε βραχυπρόθεσμες υπεραξίες, αλλά σε μακροχρόνια ανάπτυξη και κέρδη.
Το ρεκόρ επενδύσεων που καταγράφηκε το 2022, με βασικό χαρακτηριστικό το θετικό ισοζύγιο στο καθαρό σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, όπως είναι αναλύσει η Μαίρη Βενέτη στο άρθρο της: «Γιατί το ελληνικό χρηματιστήριο έχει τη μεγαλύτερη δυναμική», δεν επιτεύχθηκε τυχαία. Εμφανίστηκε σε μια χώρα που απέδειξε πως διαθέτει μια ανθεκτική οικονομία που αναπτύχθηκε εν μέσω διαδοχικών κρίσεων, που κατάφερε να ελέγξει το χρέος της και να το έχει θέσει σε μια διαχειρίσιμη και βιώσιμη τροχιά, που ξετυλίγει ένα φιλοεπενδυτικό αναπτυξιακό πρόγραμμα, που αποτελεί ένα σημείο κλειδί για τον σχεδιασμό της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής και που βγαίνει ενισχυμένη σε κάθε βαθμολόγηση και αξιολόγηση.
Το παρατεταμένο τοξικό προεκλογικό σκηνικό, ουδόλως έχει θορυβήσει τους επενδυτές. Κανένας από αυτούς δεν ασχολείται με τις καταγγελίες κατά της κυβέρνησης, σε θέματα έλλειψης δικαιοσύνης, υπονόμευσης των θεσμών, ή απουσίας διαφάνειας. Όχι διότι δεν τους αφορούν επί της αρχής. Τους αφορούν και πολύ μάλιστα, διότι αυτά τα στοιχεία διαμορφώνουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο επενδύουν. Αλλά διότι αδιαφορούν για τις συγκεκριμένες καταγγελίες που έχουν σαν αποκλειστικό σκοπό τη δημιουργία αντιπολιτευτικού κλίματος.
Έτσι οι επενδυτές συνεχίζουν τις επενδύσεις τους δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης, εκτιμώντας ότι η πολιτική σταθερότητα και η σταθερότητα των θεσμών θα συνεχίσουν να αποτελούν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Ελλάδας και μετά τις εκλογές. Πως οι μεταρρυθμίσεις θα συνεχιστούν και πως η Ελλάδα θα συνεχίσει να αλλάζει.
Αν η αντιπολίτευση δεν εμπιστεύεται τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων που καταγράφουν ισχυρό προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας, ας εμπιστευτεί τουλάχιστον τον τρόπο με τον οποίο κινούνται οι επενδυτές. Διότι οι τελευταίοι υπολογίζουν και αποτιμούν το ρίσκο τους κάθε στιγμή. Και το ρίσκο που υπολογίζουν για τις επόμενες εκλογές είναι μηδενικό και έτσι συνεχίζουν απρόσκοπτα τα επενδυτικά τους προγράμματα, αδιαφορώντας για τις άναρθρες αντιπολιτευτικές κραυγές. Εξ άλλου υπάρχει και η αγγλοσαξονική ρήση που λέει: «money talks, b@@@@@@t walks».