Οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα βρεθούν προ διλήμματος στη συνεδρίαση της Πέμπτης, ανάμεσα στην επιλογή μιας μεγάλης αύξησης μισής ποσοστιαίας μονάδας στα παρεμβατικά επιτόκια ή ακόμη μεγαλύτερης για να ελεγχθεί ο υψηλός πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ.
Η αγορά δίνει μεγαλύτερη πιθανότητα για αύξηση 75 μονάδων βάσης μετά τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό που χτύπησε το 9,1%. Η πίεση στην ΕΚΤ είναι να κάνει τη μεγάλη κίνηση τώρα, πριν επιδεινωθούν οι οικονομικές συνθήκες και στενέψουν τα περιθώρια για σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής.
Το σίγουρο είναι ότι η ΕΚΤ έχει μείνει πίσω από την καμπύλη επιτοκίων. Για το λόγο αυτό η αγορά πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει το κόστος χρήματος κατά 75 μονάδες βάσης. Η νέα εκτόξευση των τιμών φυσικού αερίου και η πτώση του ευρώ μετά το κλείσιμο του αγωγού αερίου Nord Stream 1 από τη Ρωσία ενισχύουν το σενάριο αυτό. Πέντε είναι τα κύρια ζητήματα που θα ζυγίσει το συμβούλιο της ΕΚΤ πριν την απόφαση.
Παίζει ρόλο το μέγεθος της αύξησης; Μία τολμηρή κίνηση εκ μέρους της ΕΚΤ θα δείξει αποφασιστικότητα στη μάχη ενάντια στον πληθωρισμό που έχει ξεφύγει τελείως από τον στόχο του 2% και θα ενισχύσει την αξιοπιστία της.
Η ΕΚΤ επέλεξε αύξηση μεγαλύτερη των προσδοκιών τον Ιούλιο και οι άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες έχουν κινηθεί επιθετικά στο μέτωπο των επιτοκίων. Στην αγορά τα στοιχήματα για αύξηση 75 μονάδων βάσης έχουν ενισχυθεί και μερικές επενδυτικές τράπεζες, όπως η Goldman Sachs, το προβλέπουν.
Μερικά από τα μέλη του συμβουλίου της ΕΚΤ θέλουν να συζητηθεί μια μεγάλη αύξηση, ενώ άλλα όπως ο Francois Villeroy de Galhau της γαλλικής κεντρικής τράπεζας εκτιμούν ότι η επόμενη κίνηση πρέπει να είναι προβλέψιμη και να μην αναστατώσει τις αγορές.
Πόσο γρήγορα θα υποχωρήσει ο πληθωρισμός; Οι νέες οικονομικές εκτιμήσεις της ΕΚΤ την Πέμπτη πιθανότατα θα προβλέπουν ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υψηλός για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Τόσο οι αξιωματούχοι της όσο και οι αναλυτές έχουν αναθεωρήσει τις προβλέψεις τους για το πότε θα κορυφωθεί ο πληθωρισμός, το βλέπουν να συμβαίνει αργότερα.
Παράλληλα, η εκτόξευση των τιμών φυσικού αερίου περιπλέκει την εικόνα. Η συνεδρίαση της Πέμπτης έρχεται λίγες ημέρες μετά το κλείσιμο από τη Ρωσία του αγωγού προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη, εξέλιξη που εντείνει τους φόβους ότι η άνοδος των τιμών αερίου θα διατηρήσει τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα. Κατά συνέπεια, η πρόεδρος της ΕΚΤ Christine Lagarde μάλλον θα αποφύγει προβλέψεις για το πότε ο πληθωρισμός θα κορυφωθεί.
Σύμφωνα με τον οίκο Berenberg, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα υπερβεί το 10% το τέταρτο τρίμηνο πριν αρχίσει να υποχωρεί το 2023.
Το ενεργειακό σοκ καθιστά την ύφεση αναπόφευκτη; Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι το σενάριο αυτό είναι το πιθανότερο καθώς πλησιάζει ο χειμώνας με ενεργειακές ελλείψεις και οι πρόδρομοι οικονομικοί δείκτες σκιαγραφούν μια απαισιόδοξη εικόνα.
Ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης Villeroy πιστεύει ότι δεν είναι πολύ πιθανή μια ύφεση στην Ευρώπη φέτος αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί τον επόμενο χρόνο. Όμως, η Bundesbank, η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, εκτιμά ότι μια ύφεση στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης είναι πολύ πιθανή.
Όσο γρηγορότερα σφίξει τη νομισματική της πολιτική φέτος η ΕΚΤ, τόσο πιο γρήγορα θα είναι σε θέση να παύσει τις επιτοκιακές αυξήσεις, εκτιμούν οι διαχειριστές στον επενδυτικό οίκο Fidelity International.
Βαραίνει η εξασθένηση του ευρώ τη στάση που θα επιλέξει η ΕΚΤ; Ένα αδύναμο νόμισμα που κάνει τις εισαγωγές ακριβότερες ενισχύει το επιχείρημα για επιθετικότερες αυξήσεις επιτοκίων.
Η ισοτιμία του ευρώ έπεσε κάτω από τα 99 σεντ έναντι του δολαρίου για πρώτη φορά την τελευταία εικοσαετία αυτή την εβδομάδα και μέχρι στιγμής φέτος καταγράφει απώλειες 13%.
Σύμφωνα με τα πρακτικά της συνεδρίασης του Ιουλίου, η εξασθένηση του ευρώ ήταν ζήτημα που προβλημάτισε την ΕΚΤ.
«Η ΕΚΤ πάντα έλεγε ότι δεν είναι το επίπεδο της ισοτιμίας του ευρώ αλλά ο ρυθμός της κίνησης του που έχει σημασία. Ωστόσο, είδαμε την πτωτική κίνηση του κάτω από το 1-προς-1 με το δολάριο και μια πρόσθετη πτώση 5% με 10% δεν θα είναι ό,τι καλύτερο», επισημαίνει η Pictet Wealth Management.
Πότε θα είναι σε θέση η ΕΚΤ να τερματίσει τις επανεπενδύσεις ομολόγων; Είναι μάλλον απίθανο να συζητηθεί στο συμβούλιο η παύση των επανεπενδύσεων από τις λήξεις ομολόγων στο χαρτοφυλάκιο των 3,3 τρισ. ευρώ της ΕΚΤ, ομόλογα που έχει αγοράσει μέσω του προγράμματος ΑΡΡ (asset purchase program).
Όμως το ερώτημα μπορεί να προκύψει στη συνέντευξη τύπου μετά την απόφαση. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η Fed έχει ξεκινήσει τη συρρίκνωση του ισολογισμού της, τη διαδικασία της «ποσοτικής σύσφιξης», και παρόμοια τακτική από την ΕΚΤ θα ήταν το επόμενο βήμα προς την ομαλοποίηση της νομισματικής της πολιτικής. Για τώρα όμως προτεραιότητα είναι τα επιτόκια.
