Το 2022 ήταν μία πολύ ενδιαφέρουσα χρονιά για τον χρυσό και τα υπόλοιπα πολύτιμα μέταλλα. Ξεκίνησε με πολύ δυναμικό τρόπο αλλά στη συνέχεια απογοήτευσε τους κατόχους χρυσού, ασημιού, πλατίνας και παλλαδίου, καθώς από ένα σημείο και μετά η κίνησή τους ήταν σχεδόν αποκλειστικά συνάρτηση της πορείας του δολαρίου ΗΠΑ (κυρίως) και των αποδόσεων των αμερικανικών κρατικών ομολόγων. Το τελευταίο δίμηνο η κατάσταση καλυτέρεψε, αφού η συνεχής ανοδική πορεία του δολαρίου σταμάτησε και το αμερικανικό νόμισμα υποχώρησε, ενώ και οι αποδόσεις των ομολόγων δεν μπόρεσαν να κρατηθούν στα υψηλά σημεία του Οκτωβρίου παρά τις «απειλές» του διοικητή Πάουελ για ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις των επιτοκίων αναφοράς.
Φαίνεται λοιπόν πως η χρονιά θα κλείσει ευχάριστα για τα πολύτιμα μέταλλα αλλά αυτό δεν έχει και πολλή μεγάλη σημασία. Το 2022 έχει σχεδόν τελειώσει, το 2023 είναι αυτό που μας ενδιαφέρει. Οι εκτιμήσεις των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών και των αναλυτών τους για την πορεία των πολύτιμων μετάλλων την επόμενη χρονιά έχουν κάνει την εμφάνισή τους εδώ και μερικές εβδομάδες και όπως συνήθως κινούνται σε ένα πολύ μεγάλο εύρος προβλέψεων.
Ειδικά για τον χρυσό με τον οποίον ασχολούνται σχεδόν όλες οι διεθνείς επενδυτικές τράπεζες, βλέπουμε προβλέψεις για τιμές από 1.550 δολάρια μέχρι και τις 4.000 δολάρια. Με την τελευταία πρόβλεψη η οποία έγινε γνωστή μέσα από μία συνέντευξη που έδωσε στο CNBC του επικεφαλής της Swiss Asia Capital, μίας εταιρείας επενδύσεων με έδρα την Σιγκαπούρη, ασχολήθηκε όλος ο παγκόσμιος οικονομικός Τύπος δείχνοντας πως ο χρυσός και τα πολύτιμα μέταλλα εξακολουθούν να συγκινούν την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα.
Τι μπορεί να περιμένουμε λοιπόν να φέρει το 2023 για τα πολύτιμα μέταλλα; Είναι δυνατόν να αποσυνδεθεί η πορεία τους από τις εξελίξεις στα επιτόκια, τις κινήσεις των Κεντρικών Τραπεζών και την πορεία του δολαρίου; Μάλλον όχι θα λέγαμε. Η αύξηση των επιτοκίων αναφοράς των κεντρικών τραπεζών που προκάλεσε την άνοδο των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων και τροφοδότησε την άνοδο του δολαρίου καθόρισε τελικά την πορεία των πολύτιμων μετάλλων από τον Μάρτιο και μετά, απογοητεύοντας όσους ενθουσιάστηκαν με την απότομη ανοδική κίνησή τους αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Αν επαληθευθεί η βασική εκτίμηση των αγορών για κορύφωση της αύξησης των επιτοκίων την ερχόμενη άνοιξη, τότε μπορούμε να είμαστε σχεδόν σίγουροι πως τα χαμηλά που κατέγραψαν μέσα στο 2022 τα πολύτιμα μέταλλα δεν θα διασπαστούν μέσα στο 2023. Μπορεί ο χρυσός και τα άλλα τρία πολύτιμα μέταλλα να εξακολουθούν να είναι ευαίσθητα και να αντιδρούν αρνητικά σε κάθε είδηση που δείχνει πως το πολυπόθητο Fed Pivot μπορεί να καθυστερήσει, όπως έγινε στη χθεσινή χρηματιστηριακή συνεδρίαση, αλλά για να φτάσουν πάλι στις χαμηλές τιμές που σημείωσαν στο τέλος του καλοκαιριού θα πρέπει να δούμε πρώτα μία πολύ αρνητική έκπληξη από το μέτωπο του πληθωρισμού.
Δεν θεωρούμε λοιπόν πολύ πιθανή την προσέγγιση και ακόμα περισσότερο τη διάσπαση αυτών των επιπέδων, δηλαδή των 1.625 δολαρίων/ουγγιά για τον χρυσό, των 17,5 δολαρίων/ουγγιά για το ασήμι και των 800 δολαρίων/ουγγιά για την πλατίνα. Δεν μπορούμε βέβαια να πούμε το ίδιο για το παλλάδιο, το οποίο βρίσκεται τώρα στα χαμηλότερα επίπεδα για το 2022, επηρεασμένο πιθανότατα από τις ανησυχίες για πιθανή οικονομική ύφεση και την επίδρασή της στην αυτοκινητοβιομηχανία.
Αυτό βέβαια που ενδιαφέρει περισσότερο είναι το ανοδικό περιθώριο των πολύτιμων μετάλλων. Αν τα πράγματα εξελιχθούν σχετικά φυσιολογικά και καθώς προχωρά το 2023 αρχίζουν να έρχονται ενθαρρυντικά νέα σχετικά με την καταπολέμηση του πληθωρισμού, η σταδιακή υποχώρηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων που λογικά θα ακολουθήσει θα επιτρέψει στα πολύτιμα μέταλλα να προσπαθήσουν να κινηθούν προς πιο υψηλά επίπεδα.
Για τον χρυσό, ένας πρώτος στόχος είναι η προσέγγιση των 1.900 δολαρίων/ουγγιά, η υπέρβαση της οποίας θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για τα 2.000 δολάρια όπου είχε σταματήσει η ανοδική κίνηση αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου. Για να ξεπεραστεί αυτό το όριο θα χρειαστεί ένας συνδυασμός μείωσης των αποδόσεων των ομολόγων και εξασθένησης του δολαρίου με τη διατήρηση των γεωπολιτικών εντάσεων. Για να δούμε όμως κάτι πιο εντυπωσιακό θα χρειαστεί σίγουρα να γίνει κάτι που αυτή τη στιγμή δεν περιμένουν οι αγορές. Κάτι σαν το σενάριο των αναλυτών της Saxo Bank με βάση το οποίο ο χρυσός μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 3.000 δολάρια/ουγγιά αν οι κεντρικές τράπεζες τελικά χάσουν τον έλεγχο στο μέτωπο του πληθωρισμού κάποια στιγμή προς το τέλος του 2023.
Γνωρίζοντας πως ο χρυσός συγκεντρώνει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν οι νομισματικές συνθήκες είναι ακραίες, δηλαδή τα επιτόκια είναι υπερβολικά χαμηλά ή ο πληθωρισμός είναι εκτός ελέγχου, αυτό το εξωφρενικό, όπως λένε οι ίδιοι οι άνθρωποι της Saxo Bank, σενάριο δεν θα φαίνεται καθόλου εξωφρενικό αν ο διοικητής Πάουελ και οι συνάδελφοί του «χάσουν την μπάλα».
Το ασήμι σχεδόν πάντα ακολουθεί τον χρυσό στη βασική του κίνηση και κάποια στιγμή τον ξεπερνά σε αποδόσεις ή ζημιές. Είναι αλήθεια πως η ανοδική του αντίδραση από τα χαμηλά του καλοκαιριού είναι πιο ισχυρή από αυτήν του χρυσού, όπως βέβαια και η προηγούμενη πτωτική κίνηση ήταν αντίστοιχα μεγαλύτερη. Στο βασικό ανοδικό σενάριο που αναφέραμε για τον χρυσό, ένα πολύ σημαντικό επίπεδο είναι αυτό των 25 δολαρίων/ουγγιά, η ανοδική διάσπαση του οποίου μπορεί να ανοίξει τον δρόμο προς τα 30 δολάρια/ουγγιά.
Για το ασήμι βέβαια πρέπει να παρατηρήσουμε πως θα πληγεί σε περίπτωση που εμφανιστεί οικονομική ύφεση, καθώς σχεδόν το ήμισυ της ζήτησης προέρχεται από τη βιομηχανία. Θα ήταν όμως παράλειψη αν δεν αναφερόμαστε σε αυτό που διαβάσαμε πριν ένα μήνα στο Reuters. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Silver Institute, σύντομα η παγκόσμια αγορά ασημιού θα γνωρίσει το μεγαλύτερο έλλειμμα προσφοράς των τελευταίων δεκαετιών. Αν αυτό επαληθευθεί είναι σίγουρο πως αυτό θα ενισχύσει οποιαδήποτε ανοδική κίνηση του μετάλλου.
Εννοείται πως αν το σενάριο της Saxo Bank στο οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω βγει αληθινό, η άνοδος θα είναι πολύ σημαντική και για τα υπόλοιπα πολύτιμα μέταλλα και όχι μόνο για τον χρυσό. Για την πλατίνα και το παλλάδιο δεν θα πούμε πολλά. Λογικά θα ακολουθήσουν σε γενικές γραμμές την πορεία του χρυσού αλλά έχουν και τις δικές τους ιδιαιτερότητες. Την εξάρτηση από τις εξελίξεις στην διεθνή αυτοκινητοβιομηχανία, ειδικά το παλλάδιο και την ευαισθησία τους σε οποιαδήποτε νέα από την Ρωσία και την Νότια Αφρική που είναι οι βασικές χώρες παραγωγής τους.
Αν θέλουμε να συνοψίσουμε τι πρέπει να περιμένουμε από τα πολύτιμα μέταλλα για το 2023, μπορούμε να πούμε πως το περιθώριο πτώσης τους δεν είναι σημαντικό και μία ήπια ανοδική κίνηση είναι το πιο πιθανό σενάριο. Δεν ξέρουμε αν θα «αναστηθούν» αλλά μάλλον δεν θα στενοχωρήσουν πολύ τους κατόχους τους, όπως έγινε φέτος για μεγάλο διάστημα. Αν οι κεντρικές τράπεζες αποδειχθεί πως τελικά δεν ελέγχουν τον πληθωρισμό, τότε οι αποδόσεις μπορεί να είναι πραγματικά πολύ μεγάλες και τα πολύτιμα μέταλλα να κλέψουν την παράσταση, πράγμα που μπορεί βέβαια να συμβεί και στην περίπτωση σημαντικής κλιμάκωσης των γεωπολιτικών εντάσεων. Τότε πραγματικά θα είναι με διαφορά τα πιο ασφαλή επενδυτικά καταφύγια.