Κεφάλαια άνω των 600 εκατ. ευρώ έχουν συγκεντρώσει και ήδη επενδύουν σε εγχώριες επιχειρήσεις αρκετά ελληνικών συμφερόντων επενδυτικά funds, Venture Capital και Private Equity, σηματοδοτώντας μια αλλαγή συγκριτικά με το παρελθόν, όπου αυτό το ρόλο τον έπαιζαν κυρίων επενδυτικά σχήματα από το εξωτερικό. Διαβλέποντας ότι η Ελλάδα και η οικονομία μετά από ένα υπερδεκαετές τούνελ ύφεσης βγαίνει στο προσκήνιο και είναι έτοιμη να γυρίσει σελίδα, πολλά ελληνικά funds έχουν ξεκινήσει να δραστηριοποιούνται επενδυτικά στη χώρα μας.
Πρώην τραπεζίτες, παλαιοί χρηματιστές, στελέχη επιχειρήσεων και άλλοι έχουν δημιουργήσει σημαντικά επενδυτικά σχήματα, που έως προ λίγων ετών δεν υπήρχαν στην Ελλάδα. Εκμεταλλευόμενα την αδυναμία των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν ευρέως και αποτελεσματικά τις επιχειρήσεις και την οικονομία, αρκετά ελληνικών συμφερόντων ιδιωτικά σχήματα, έχουν ξεπηδήσει τα τελευταία χρόνια στην αγορά. Στόχος είναι να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που πολλά αντίστοιχα ξένα χαρτοφυλάκια καρπώνονται, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια είναι δεκάδες οι ελληνικές εταιρείες που πουλήθηκαν σε διεθνή κεφάλαια.
Μπορεί η κρίση του Covid-19 να ανέκοψε το momentum που διαμορφώθηκε το 2019 με την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, όμως τα συμφραζόμενα δείχνουν ότι η Ελλάδα – όπως και οι υπόλοιπες οικονομίες – έχει προοπτικές καλύτερης πορείας το 2021, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για το χώρο των επενδύσεων.
Deca Investments - Diorama 1 & 2 (Δασκαλόπουλος, Νανόπουλος κ.α.), EOS Capital Partners (Απ. Ταμβακάκης κ.α.), Virtus South European Fund (Λάμπρος Παπακωνσταντίνου), SMER-emedium Cap (Ν. Καραμούζης και partners), Voxcove Holdings LTD (Π. Γερμανός, Βασίλης και Νέλλη Κάτσου), SouthBridge Europe Mezzanine (Ε. Αδριανού, Γ. Μαυρίδης, Μ. Κορνάρος), Elikonos 2 S.C.A. SICAR και Brookstreet είναι τα κυριότερα (ελληνικών κυρίως) συμφερόντων που «σκανάρουν» την ελληνική αγορά σε αναζήτηση ευκαιριών. Δεν έχουν προβεί όλα σε επενδύσεις, όμως όλα... ακονίζουν τους αισθητήρες τους, «σκανάροντας» εκατοντάδες καλές ελληνικές εταιρείες πληθώρας κλάδων… Η συνέχεια, ασφαλώς θα είναι ενδιαφέρουσα.
Ασχέτως με την έλευση της πανδημίας, η υπερδεκαετής κρίση έχει αφήσει ένα τεράστιο πρόβλημα στην ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, που είναι οι μικρομεσαίες, επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία κορυφαίου τραπεζικού παράγοντα, περί τις 3.500 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους άνω των 20 δισ. ευρώ.
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα που έχουν αυτά τα funds έναντι των ξένων είναι ότι γνωρίζουν άριστα το «μωσαϊκό» της ελληνικής επιχειρηματικής αγοράς, ενώ είναι πιο ευέλικτα και εστιάζουν και σε μικρές επιχειρήσεις, αντιθέτως με τα private equity του εξωτερικού που λόγω μεγέθους δεν ασχολούνται με μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η επένδυση του Elikonos 2 S.C.A. SICAR στη Μέγας Γύρος
Την Τρίτη 5 Ιανουαρίου ανακοινώθηκε η 5η επένδυση του fund Elikonos στην Ελλάδα, με την απόκτηση μειοψηφικής συμμετοχής στη Μέγας Γύρος έναντι 4 εκατ. ευρώ. Το Elikonos 2 S.C.A. SICAR, αποτελεί μια πρωτοβουλία του ελληνικού κράτους και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (EIF). Η Μέγας Γύρος είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός προϊόντων γύρου στην Ελλάδα, διαθέτοντας δύο εργοστάσια παραγωγής, ένα στον Ασπρόπυργο Αττικής και ένα στο New Jersey των ΗΠΑ, ενώ απασχολεί 225 εργαζόμενους. Τα προϊόντα της Μέγας Γύρος είναι διαθέσιμα σε Ευρώπη, Βόρεια Αμερική, Κεντρική Αμερική και Μέση Ανατολή. Σ’ ό,τι αφορά το Elikonos 2 S.C.A. SICAR, αποτελεί ένα επενδυτικό κεφάλαιο επιχειρηματικών συμμετοχών με σκοπό τη χρηματοδότηση αναπτυσσόμενων ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα με την επένδυση στη Μέγας Γύρος, ανακοινώνει την αύξηση των υπό διαχείριση κεφαλαίων σε 85 εκατ. ευρώ. Η μέση επένδυση ανά εταιρεία να είναι της τάξεως των 3 έως 5 εκατ. ενώ οι τέσσερις προηγούμενες επενδύσεις του είναι στις Andromeda Seafood (5 εκατ. ευρώ), Ροδούλα Κατεψυγμένα προϊόντα ζύμης και γλυκού (3 εκατ.), Μινέρβα Ελαιουργική (5 εκατ. ευρώ) και εταιρεία καλλυντικών Youth Lab (750 χιλ. ευρώ).
Deca Investments – Diorama
Από τα πρώτα επενδυτικά σχήματα που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στην ελληνική αγορά, είναι το Diorama 1 και 2, που ανήκει στη DECA Investments που είναι η πρώτη Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Εναλλακτικών Επενδύσεων (Α.Ε.Δ.Ο.Ε.Ε.) η οποία πήρε άδεια από την Ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και ελέγχεται από αυτή. Η Deca έχει πέντε εταίρους με επικεφαλής τον κ. Νίκο Κούλη, ενώ πρόεδρος του δ.σ. του Diorama HGF είναι ο επί σειρά ετών δ/νων σύμβουλος της Eurobank κ. Ν. Νανόπουλος. Το fund προήλθε από τη σύμπραξη περίπου δέκα επενδυτών, ενώ συμμετέχουν και διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η EBRD και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων.
Έχει υπό διαχείριση 135 εκατ. ευρώ πολλά εκ των οποίων έχουν επενδυθεί, ενώ ο επενδυτικός ορίζοντας κυμαίνεται από 4 έως 6 χρόνια. Επίσης, σε μια επιχείρηση δεν «ποντάρει» ποτέ πάνω από το 12,5% του ενεργητικού του fund (περίπου 17 εκατ. ευρώ). Το Diorama δεν ασχολείται με δανειοδοτήσεις, δεν επενδύει σε startups αλλά ούτε σε κλάδους τυχερών παιχνιδιών, όπλων και οινοπνευματωδών (πλην κρασιού). Οι κυριότερες επενδύσεις του έως τώρα είναι στις εταιρείες Atlas Tapes, Damavand, Adam Pack, Axel Accessories, Viva Wallet, Mινέρβα Eλαιουργική και PharOS Φαρμακευτική.
SMERemediumCap Fund
Δημιουργήθηκε από τον επί σειρά ετών πρόεδρο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών και πρώην ηγετικό στέλεχος κορυφαίων τραπεζικών ιδρυμάτων Νικόλαο Καραμούζη, ενώ το fund εστιάζει σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που παίζουν κρίσιμο ρόλο στην ελληνική οικονομία. Ο Ν. Καραμούζης έχει ενώσει τις δυνάμεις του με ειδικούς private equity και έμπειρους διαχειριστές έχοντας εξασφαλίσει διαθέσιμη ρευστότητα πάνω από 100 εκατ. ευρώ. Το σχήμα παρακολουθεί πολύ στενά περί τις 160 επιχειρήσεις, με στόχο να εξαγοράσει πλειοψηφικό ποσοστό σε δέκα από αυτές σε πρώτη φάση.
Μαζί του στο fund συμμετέχουν ο Κώστας Καραφωτάκης, πρώην επικεφαλής της εταιρείας Olympia Group, και ο Θεόδωρος Μόσχος (πρώην στέλεχος στην Ελλάκτωρ). Το project του Ν. Καραμούζη υποστηρίζεται επίσης από τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες της Ελλάδας, καθώς και από επιχειρηματίες και οργανισμούς όπως το Ίδρυμα Ωνάση, ενώ μπορεί να συμμετάσχει και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.
Οι περισσότερες από τις εταιρείες στις οποίες στοχεύει το fund έχουν προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις πριν από την κρίση. Καθώς ξέσπασε η κρίση, οι πωλήσεις κατέρρευσαν και πολλές επιχειρήσεις δεν ήταν σε θέση να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Η SMERemediumCap σχεδιάζει να αναδιαρθρώσει αυτές τις υποχρεώσεις, να διοχετεύσει νέα κεφάλαια και να φέρει διαχειριστές που θα έχουν συμμετοχή στην επιχείρηση. Το focus γίνεται σε επιχειρήσεις από κλάδους όπως κατεψυγμένα θαλασσινά, παραγωγή αυγών, ελαφριά μεταποίηση, τρόφιμα και ποτά, κατασκευαστικά υλικά, φιλοξενία, δίκτυα λιανικής και χοντρικής.
Virtus South European Fund
Επενδυτικό «όχημα» που έχει δημιουργήσει ο γνωστός πρώην χρηματιστής Λάμπρος Παπακωνσταντίνου, εκ των ιδρυτών της Π&Κ ΑΧΕΠΕΥ και πρώην μεγαλοστέλεχος της Εθνικής Τράπεζας και της Πειραιώς. Συνιδρυτής είναι ο Angelo Moskov με προϋπηρεσία σε Deutsche Bank και Μorgan Stanley και βασικός υποστηρικτής το Olympia Group, συμφερόντων Π. Γερμανού, ενώ υπάρχουν και κεφάλαια και άλλων Ελλήνων και ξένων επενδυτών.
Ανήκει στην ευρύτερη ομπρέλα του Worldview Greece Recovery Fund με έδρα το Λονδίνο, έχοντας υπό την «κηδεμονία» του περί τα 200 εκατ. ευρώ, ενώ η φιλοσοφία του προσομοιάζει με την κουλτούρα διεθνών επενδυτικών εταιρειών όπως Fortress, York Capital, Third Point και λιγότερο με αυτήν ελληνικών Private Equity. Το fund στοχεύει σε εταιρείες που χρειάζονται χρηματοδότηση μέσω αυξήσεων κεφαλαίου ή ομολογιακών δανείων, μετά από διαπραγμάτευση με τις ίδιες ή τις πιστώτριες τράπεζες, ενώ εξετάζει και την απόκτηση στοιχείων ενεργητικού των επιχειρήσεων, όχι πάντως καθυστερούμενα δάνεια.
Η πρώτη επένδυση του Virtus έγινε τον Αύγουστο του 2018 με την εξαγορά του 51% της εταιρείας Αστήρ Αφοί Βυτογιάννη ΑΒΕ, η οποία ειδικεύεται στην κατασκευή μεταλλικών πωμάτων για τις γυάλινες φιάλες μπύρας, αναψυκτικών και άλλων ποτών. Έχει παρουσία σε 45 χώρες με το 90% του τζίρου της στο εξωτερικό.
Επίσης, το Virtus έχει κάνει σημαντική επένδυση μπαίνοντας στη μετοχική ομάδα που διαχειρίζεται τα Attica Πολυκαταστήματα, ενώ τον Ιανουάριο του 2020 απέκτησε πλειοψηφικό ποσοστό στην Three Cents, η οποία δραστηριοποιείται στον κλάδο των «Premium Mixers & Tonics», έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους κλάδους διεθνώς.
EOS Capital Partners
Πρόκειται για Venture Capital με ιδρυτή τον Απόστολο Ταμβακάκη και επενδυτική «δύναμη» έως τώρα περί τα 120 εκατ. ευρώ, με την ομάδα των στελεχών να εδρεύει στην Αθήνα και το Λονδίνο.
To fund προέκυψε λόγω της δυσχέρειας των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν επαρκώς τις επιχειρήσεις, ενώ σημαντικό κεφαλαιακό κίνητρο έδωσε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF) μέσω του Unifund, που ιδρύθηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό. Η στρατηγική στόχευση του EOS ξεκίνησε με την αξιολόγηση ενός ευρύτερου δείγματος 1.000 εταιρειών, από τις οποίες προέκυψε η επιλογή 100 περίπου δυναμικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η πλειοψηφία των εταιρειών που ενδιαφέρει το EOS Capital Partners προέρχεται από τον κλάδο των τροφίμων, όμως υπάρχουν και εταιρείες άλλων κλάδων. Η μέση συμμετοχή στις επενδύσεις θα κυμανθεί περί τα 10 εκατ. ευρώ ανά εταιρεία, ενώ το ποσοστό εισόδου στις εταιρείες δε θα ξεπερνά το 34%.
Μέχρι στιγμής έχει πραγματοποιήσει τρεις επενδύσεις, δύο σε εταιρείες τροφίμων και μια λιανικού εμπορίου. Πρόσφατα εξαγόρασε το 20% της εταιρείας κατεψυγμένων τροφίμων Agrifreda έναντι 15 εκατ. ευρώ, ενώ είχε προηγηθεί επένδυση 5 εκατ. ευρώ στη Μινέρβα Ελαιουργική, αλλά και η επένδυση 10,5 εκατ. ευρώ στην εταιρεία αθλητικών ειδών που εδρεύει στην Κρήτη Cosmos Sport.
Voxcove Holdings LTD
Το Voxcove Holdings LTD ιδρύθηκε από τον Πάνο Γερμανό και την οικογένεια Βασίλη και Νέλλης Κάτσου (Pharmaten). Η πλευρά του Π. Γερμανού συμμετέχει μέσω της Grey Squirrel LTD και η πλευρά της οικογένειας Κάτσου μέσω της VNK Capital LTD, με αμφότερες να διαθέτουν ποσοστό 50% στο Voxcove Holdings LTD. Η πρώτη από κοινού επένδυση ήταν το Δεκέμβριο του 2017 όταν προχώρησαν στην εξαγορά του 12,83% της Lamda Development, μπαίνοντας μέσω αυτής της κίνησης στο μεγάλο project του Ελληνικού. Επίσης, στις αρχές του 2019 προχώρησαν στην εξαγορά του 36% της εταιρείας Παλίρροια – Σουλιώτης Α.Ε., που αποτελεί τη μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία εξαγωγών έτοιμων γευμάτων, αποτελώντας τη Νο 1 παραγωγό εταιρεία ντολμάδων στον κόσμο.
Brookstreet
Τις τρεις πρώτες τοποθετήσεις του στη χώρα μας σε εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, ψηφιακών εφαρμογών και καινοτομίας έχει κάνει το κυρίως ελληνικών συμφερόντων βρετανικό επενδυτικό fund Brookstreet Equity Partners. Το Brookstreet έχει πανευρωπαϊκή (EUVECA) άδεια λειτουργίας με στόχευση μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο, έχει έδρα το Λονδίνο αλλά και μόνιμη αντιπροσώπευση σε Αθήνα και Νέα Υόρκη. Ακολουθεί αγγλοσαξονικά πρότυπα λειτουργίας και υπόκειται στο αυστηρό κανονιστικό και εποπτικό πλαίσιο λειτουργίας της βρετανικής Αρχής Χρηματοοικονομικής Διαγωγής (FCA).
To fund αποτελεί πρωτοβουλία του ελληνικής καταγωγής επενδυτικού τραπεζίτη του Λονδίνου Όμηρου Σαρίκα και του Έλληνα επιχειρηματία Γιώργου Μπόλου, στελέχους μεγάλων εταιρειών και οργανισμών. Το δυναμικό του fund απαρτίζεται από στελέχη με μακρά επενδυτική διαδρομή σε Λονδίνο και Wall Street, ενώ στο σχήμα συμμετέχει το πολύ γνωστό και έμπειρο στέλεχος του λιανικού εμπορίου Κωνσταντίνος Μαχαίρας, πρώην CEO της ΑΒ Βασιλόπουλος.
Οι τρεις πρώτες επιλογές ήρθαν ύστερα από... σκανάρισμα 80 επιχειρήσεων, ενώ συνολικά προτάθηκαν περίπου 300 ελληνικές εταιρείες. Οι τρεις εταιρείες στις οποίες έχει επενδύσει το Brookstreet είναι οι Gizelis Ρομποτική, NanoPhos και Terracom. Στόχος των στρατηγικών επιλογών του fund είναι η σύμπραξη με τις διοικήσεις των εταιρειών και η ενίσχυση του management με στόχο τα καλύτερα αποτελέσματα στην προσπάθεια εξωστρέφειας.