Το 2022 εξελίχθηκε σε μια επεισοδιακή χρονιά. Ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας -Ουκρανίας έδωσε νέο πλήγμα στις ταλαιπωρημένες από την πανδημία εφοδιαστικές αλυσίδες, αλλά πάνω από όλα προκάλεσε βαθύ ρήγμα στις σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση.
Ένα πλήγμα που σάρωσε σαν ωστικό κύμα τις τιμές ενέργειας και τροφίμων με αποτέλεσμα να ξυπνήσει τις κοιμισμένες εδώ και χρόνια από τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης δυνάμεις του πληθωρισμού και να ξεκινήσει ένα μεγάλο κίνημα αποπαγκοσμιοποίησης και επιστροφής της παραγωγής στον «οίκο», διαδικασία που με τη σειρά της διεγείρει ακόμα περισσότερο τις πληθωριστικές δυνάμεις.
Οι Κεντρικές Τράπεζες δεν είχαν άλλη επιλογή από το να τερματίσουν τη χρυσή περίοδο του φθηνού χρήματος αυξάνοντας σταδιακά τα επιτόκια και τερματίζοντας τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης, ενώ οι κυβερνήσεις «τίναξαν την μπάνκα» στον αέρα στηρίζοντας τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις ώστε να ανταπεξέλθουν στις υψηλές τιμές ενέργειας και όχι μόνο, με αντίτιμο τον εκτροχιασμό των προϋπολογισμών και την αύξηση του χρέους.
Η μετάφραση όλων των παραπάνω για τις αγορές είναι το πλαγιοκαθοδικό κανάλι που διανύουμε εδώ και έναν χρόνο, η αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, η σκυτάλη των αποδόσεων από τις μετοχές ανάπτυξης στις μετοχές αξίας, η υψηλή μεταβλητότητα και ο πρωταγωνιστικός ρόλος του δολαρίου, μιας και η Fed άνοιξε πρώτη τον χορό των επιτοκίων δίνοντας στο δολάριο μεγάλο επιτοκιακό προβάδισμα.
Αυτή είναι εν συντομία η κληρονομιά του 2022 στο επόμενο έτος.
Το 2023 εκ των πραγμάτων λοιπόν παραλαμβάνει το πλαγιοκαθοδικό κανάλι και τις παθογένειες της προηγούμενης χρονιάς, ενώ καλείται να απαντήσει στα ερωτήματα:
Πόσο βαθιά θα είναι η οικονομική επιβράδυνση;
Σε ποιές χώρες θα εξελιχθεί σε ύφεση;
Πόσο γρήγορα ο πληθωρισμός θα επανέλθει στα επίπεδα πέριξ του 2%;
Οι Κεντρικοί τραπεζίτες θα βρουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ της υπερβολικής και ανεπαρκούς σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής ή θα ψαλιδίσουν επικίνδυνα τα φτερά της οικονομίας;
H απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα εξαρτάται ως ένα μεγάλο βαθμό από το πόσο μακριά θα αναγκαστεί να πάει η πολιτική σύσφιξη των Κεντρικών Τραπεζών, αλλά και από τις εξελίξεις στα γεωπολιτικά μέτωπα και όταν λέμε γεωπολιτικά μέτωπα, δεν εννοούμε μόνο εκείνο της Ρωσίας με τη Δύση αλλά και εκείνο της Κίνας με τη Ταϊβάν ή τις σχέσεις ΗΠΑ - Κίνας οι οποίες συνεχίζουν να επιδεινώνονται επί της ουσίας, με τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να διατηρεί πολλούς από τους δασμούς που είχε επιβάλει ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ. Η διάρρηξη των εμπορικών δεσμών αποτελεί βραδυφλεγή τροχοπέδη για την ανάπτυξη και στις δύο χώρες, με την Κίνα να πληρώνει το μεγαλύτερο τίμημα.
Δεδομένης λοιπόν της αβεβαιότητας, το 2023 αναμένεται να είναι ένα έτος διακυμάνσεων.
Αυτό σημαίνει ότι θα συνεχίσει το μοτίβο του 2022, ήτοι θα κληθεί να συνεχίσει το πλαγιοκαθοδικό κανάλι, το οποίο φυσικά θα περιλαμβάνει ενίοτε και τα κλασικά bear market rallies, αλλά την ίδια στιγμή δεν αποκλείεται να δώσει και κλίσεις ιδιαίτερα απότομες.
Υπενθυμίζουμε όμως ότι πλαγιοκαθοδικό κανάλι δε σημαίνει απαρραίτητα απουσία αποδόσεων. Όμως οι καιροί των «παχιών αγελάδων» στις χρηματιστηριακές αγορές έχουν παρέλθει και οι θετικές αποδόσεις θα είναι λελογισμένες και προϊόν σοβαρής μελέτης και διαλογής και όχι του τι διαβάσαμε στην πλατφόρμα Robinhood κ.ο.κ
Μια «κλεφτή» ματιά στο 2023
Η λεπτομερή έκθεση της στήλης για τη νέα χρονιά θα ανεβεί παραδοσιακά τη δεύτερη ημέρα του έτους, σήμερα όμως θα δώσουμε ένα γενικό πλάνο των εκτιμήσεων για τις επενδυτικές επιλογές του 2023.
Καταρχάς, η βασική προτίμηση για το 2022 στις μετοχές αξίας έναντι των μετοχών ανάπτυξης θα παραμείνει τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του 2023, καθώς οι πρώτες έχουν την τάση να καταγράφουν ικανοποιητική απόδοση όταν ο πληθωρισμός κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα.
Αν αργότερα κατά τη διάρκεια του έτους ο πληθωρισμός σταθεροποιηθεί και η ανάπτυξη αρχίζει να επιταχύνει ξανά, τότε μπορεί να γίνει μια συνετή διαλογή κυκλικών και αναπτυξιακών μετοχών.
Όσον αφορά τα ομόλογα η μεγάλη πτωτική κίνηση θεωρούμε ότι έγινε μέσα στο 2022. Για την ακρίβεια η φετινή χρονιά ήταν μια από τις χειρότερες για τα ομόλογα στην ιστορία, με τα 10ετή ομόλογα των ΗΠΑ να καταγράφουν πτώση κατά 23% μέχρι τον Οκτώβριο.
Άξιο λόγου είναι ότι ενώ οι Κεντρικές Τράπεζες θεωρούνται ο μεγαλύτερος συντελεστής για την επιδείνωση της ζήτησης των ομολόγων, μιας και περικόψανε τους ισολογισμούς τους το 2022, εντούτοις οι πωλήσεις από εμπορικές τράπεζες και ιδιώτες επενδυτές ήταν εξαιρετικά υψηλές.
Όμως το 2023 θα είναι η πρώτη χρονιά που μπορεί κανείς να πει επισήμως ότι ο κόσμος του «TINA» -There Is No Alternative (to equities) - τελείωσε. Με τις Κεντρικές Τράπεζες να αυξάνουν τα επιτόκια, πολλά ομόλογα -και άλλα περιουσιακά στοιχεία- προσφέρουν ελκυστικές εναλλακτικές λύσεις έναντι των μετοχών.
Το 2023 λοιπόν τα ομόλογα πιθανότατα να συνεχίσουν ενίοτε να «δυσκολεύονται» στα πλαίσια της «ουράς» που έχει απομείνει από το πτωτικό κανάλι του 2022, ειδικά εάν ο πληθωρισμός αποδειχθεί εξαιρετικά επίμονος, αλλά πιστεύουμε ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι τα ομόλογα υψηλής διαβάθμισης θα μπορούσαν να δουν ένα ράλι εάν υπάρξει είτε βαθιά ύφεση είτε ο πληθωρισμός μειωθεί σημαντικά.
Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να αναδείξουμε ότι σύμφωνα με τη JP Morgan το 2023 αναμένεται ότι θα υπάρξει συρρίκνωση της παγκόσμιας ζήτησης ομολόγων ύψους 700 δις δολαρίων σε σύγκριση με το 2022, ενώ η προσφορά ομολόγων πιθανότατα θα μειωθεί κατά 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Aν αυτό επιβεβαιωθεί, μια βελτίωση των 900 δις δολαρίων στο ισοζύγιο ζήτησης/προσφοράς θα δημιουργήσει καθοδική πίεση στις αποδόσεις-άρα άνοδο τιμών- κάτι που σιγά σιγά θα «ξεκλειδώσει» περαιτέρω τη ζήτηση.
Τα ομόλογα λοιπόν υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης είναι στο οπτικό μας πεδίο το 2023, ενώ από τη στιγμή που θα σταθεροποιηθούν τα επιτόκια και ο ρυθμός ανάπτυξης - και μόνο τότε - οι αυξημένες αποδόσεις κάποιων εκ των εκδοτών χαμηλότερης πιστοληπτικής διαβάθμισης θα μπορούσαν να μπουν στο στόχαστρο των risk lovers επενδυτών.
Όσον αφορά το δολάριο, το επιτοκιακό του προβάδισμα λόγω των σχετικά υψηλων επιτοκίων στις ΗΠΑ και ο χαρακτηρισμός του ως επενδυτικό καταφύγιο για όσο διαρκεί η επιβράδυνση του παγκόσμιου ρυθμού ανάπτυξης και οι γεωπολιτικές εντάσεις, λογικά θα συμβάλλουν στη διατήρηση της δύναμης του. Όμως κακά τα ψέματα, το μεγάλο μέρος του ράλι έχει ήδη γίνει.
Μεγάλη προσοχή θέλει από τη στιγμή που η Fed θα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, ενώ ενδεχομένως άλλες Κεντρικές Τράπεζες, όπως η ΕΚΤ για παράδειγμα, μπορεί να είναι ακόμα σε φάση αύξησης επιτοκίων. Μια τέτοια συνθήκη θα οδηγήσει σε ράλι του ευρώ και άλλων νομισμάτων έναντι του δολαρίου, όμως όλα αυτά εν ευθέτω χρόνω.
Τέλος μιας και μιλάμε για επενδυτικά καταφύγια, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το ελβετικό φράγκο διατηρεί επίσης αυτό τον χαρακτηρισμό, οπότε αναλόγως των εξελίξεων μπορεί να προσελκύσει εισροές κεφαλαίων.
Όσον αφορά τώρα τα εμπορεύματα, γενικές προβλέψεις για μια ολόκληρη χρονιά είναι εκ των πραγμάτων καταδικασμένες, γι’αυτό άλλωστε και ως στήλη τα παρακολουθούμε εκ του σύνεγγυς καθ’όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
Το 2023 αναμένεται να είναι μια κομβική χρονιά ειδικά για τα μέταλλα λόγω των αυξημένων ανησυχιών για παγκόσμια ύφεση από τη μια και των προσδοκιών για μια κινεζική οικονομική ανάκαμψη μετά την απομάκρυνση της Κίνας από την πολιτική zero Covid.
Όμως σε ένα γενικό πλαίσιο θα υπενθυμίσουμε ότι ο χρυσός παραμένει το κλασικό καταφύγιο σε πληθωριστικές και ασταθείς περιόδους σαν αυτή που διανύουμε και φέτος στάθηκε ιδιαίτερα γενναιόδωρος με όσους επενδυτές τον τίμησαν κάτω από τα 1700 δολάρια/ουγγιά.
Υπόψιν δε ότι έχει δώσει έναν τριπλό πάτο στα 1610 δολάρια/ουγγιά, ενώ το 2023 θα τον βρει να φλερτάρει με τη διάσπαση των 1806 δολαρίων/ουγγιά. Ακόμα και αν δε τα καταφέρει επί του παρόντος κάτω από το βάρος των φόβων για περαιτέρω επιθετική αύξηση επιτοκίων, την ανάπτυξη της Κίνας αλλά και της ενίσχυσης του δολαρίου, θα μπορούσε κανείς να εκμεταλλευτεί το συγκεκριμένο range.
Οι μακροπρόθεσμοι που καιροφυλακτούν για ευκαιρίες στα μέταλλα που θα έχουν υψηλή ζήτηση όλη τη δεκαετία λόγω της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης θα βρουν φέτος ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις τιμές εισόδου του λιθίου -βασικό συστατικό των μπαταριών- και του ασημιού το οποίο ας μην ξεχνάμε ότι χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλιακών συλλεκτών.
Tέλος, δίνοντας ένα στίγμα των κλαδικών επιλογών, θα υπενθυμίσουμε ότι οι τομείς της ψηφιοποίησης, της ενέργειας κάτω πάντα από το πρόσημο της πράσινης μετάβασης αλλά και της ενεργειακής ασφάλειας, της επεξεργασίας νερού και έρματος, της έξυπνης γεωργίας και των λιπασμάτων, της άμυνας και της διαστημικής τεχνολογίας, της κυβερνοασφάλειας και τέλος του Healthcare και Healthtech παραμένουν οι τάσεις όχι μόνο για το 2023 αλλά και για όλη τη δεκαετία. (σ.σ: Θυμηθείτε την εκτενή ανάλυση για τους λευκούς κύκνους της δεκαετίας εδώ). https://www.liberal.gr/oikonomia/oi-leykoi-kyknoi-tis-dekaetias-enas-neos-kosmos-gia-ta-paidia-mas
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά,συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.