Παρά το διήμερο αντίδρασης -και ανοδικής διόρθωσης- που έβγαλε τόσο το ελληνικό χρηματιστήριο όσο και οι ευρωπαϊκές αγορές στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, το κλείσιμο της Wall Street την Παρασκευή και οι νέες μεγάλες απώλειες και για τους τρεις αμερικανικούς δείκτες, πιστοποίησαν ότι η ανησυχία, η ανασφάλεια και το μεγάλο volatility, ήρθαν για να μείνουν.
Ο πλανήτης βρίσκεται σύσσωμος αντιμέτωπος με την ασύμμετρη απειλή του κορονοϊού, με τα θέματα της δημόσιας υγείας να προηγούνται.
Ένα… ερώτημα που μένει να απαντηθεί, είναι αν το ιστορικών διαστάσεων «λιώσιμο» των αγορών το τελευταίο 20ήμερο έχει συμπεριλάβει όλη την… καταστροφή που λαμβάνει χώρα στην παγκόσμια οικονομία από το γενικευμένο λουκέτο, ή αν υπάρχει ακόμη ζημιά που πρέπει να αποτυπωθεί στις τιμές.
Πρόκειται για ζήτημα που κανένας δεν μπορεί να απαντήσει αυτή τη στιγμή, δεδομένου ότι δεν είναι μετρήσιμη η τεράστια ζημιά που άλλωστε βρίσκεται σε εξέλιξη σχεδόν στο σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά και στις επιμέρους ισχυρές οικονομίες Ευρώπης, Ασίας και Αμερικής.
Είναι η πρώτη φορά εδώ και 70 χρόνια, δηλαδή από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, που έχει σταματήσει η παγκόσμια παραγωγή, σε τόσους πολλούς κλάδους, ζωτικούς για την οικονομία, την κατανάλωση, τη δημιουργία πλούτου και την εξέλιξη του κόσμου.
Ο τουρισμός, μετά από μια 20ετία που διεθνώς πολλαπλασίασε το εκτόπισμά του, αποτελώντας την πιο διευρυμένη και διεθνοποιημένη ίσως «βιομηχανία» στην υφήλιο, έχει «νεκρώσει» εντελώς και δεν αναμένεται να αλλάξει δραματικά κάτι τους επόμενους πολλούς μήνες.
Οι αερομεταφορές έχουν καθηλωθεί, οι κατασκευάστριες εταιρείες νέων αεροσκαφών έχουν σχεδόν σταματήσει την παραγωγή τους, πολλά από τα αεροδρόμια έχουν κλείσει ή υπολειτουργούν, η ναυτιλία κινείται μόνο με την… κεκτημένη ταχύτητα που είχε αναπτύξει πρωτύτερα, η εφοδιαστική αλυσίδα έχει δεχτεί ισχυρότατο πλήγμα, ενώ οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν αναστείλει τη λειτουργία σχεδόν όλων των εργοστασίων τους ανά τον κόσμο.
Μέσα σ’ αυτές τις ιστορικές για τις οικονομίες, τις κοινωνίες, τα κράτη, τις δημοκρατίες και τα κεκτημένα του σύγχρονου κόσμου όλες τις τελευταίες δεκαετίες εξελίξεις, μοιραία οι αγορές βρέθηκαν αντιμέτωπες με ζητήματα που ουδέποτε είχαν κληθεί να διαχειριστούν.
Εύλογα, δεδομένου ότι προέρχονταν από σχεδόν 11ετές bullmarket, οδηγήθηκαν σε άτακτη υποχώρηση – ισοπέδωση τιμών, τέτοια που ουδέποτε σε τόσο λίγες συνεδριάσεις έχει ξαναγίνει.
Η αναζήτηση… πυθμένα και η συνέχεια
Από εκεί και πέρα, το πρώτο, το μεγάλο σοκ το έχουν «πληρώσει» και με το παραπάνω οι αγορές, χωρίς φυσικά κανείς να μπορεί να προεξοφλήσει ότι δεν έχει ακόμη χαμηλότερα.
Πάντως, ήδη κάποιοι αναλυτές και οίκοι, όπως η JP Morgan και η Saxo Bankτονίζουν ότι οι αγορές έχουν πληρώσει το μεγαλύτερο μέρος από τη ζημιά, ήτοι έχουν δει τα χειρότερα, πάντα βεβαίως σε συνάρτηση με το μπαράζ των παρεμβάσεων των κεντρικών τραπεζών και των κυβερνήσεων.
Όμως, θα μπορεί να ειπωθεί με μεγαλύτερη σαφήνεια ότι οι αγορές είδαν τα χειρότερα, όταν φανεί ότι υπάρχει ύφεση διεθνώς των νέων κρουσμάτων, ότι τα μέτρα καραντίνας αρχίσουν να αποδίδουν έμπρακτα και ότι οι κλινικές έρευνες για τα φάρμακα αντιμετώπισης του νέου κορονοϊου φέρνουν αποτελέσματα. Κάτι που προς το παρόν δεν υπάρχει.
Σε κάθε περίπτωση, μέσα σ’ αυτή τη «μάχη», ασφαλώς και υπάρχει και το παιχνίδι της προεξόφλησης, δεδομένου ότι οι αγορές «τρέχουν» πιο μπροστά από τις εξελίξεις, οι οποίες ακολουθούν.
Καταλύτης για την αλλαγή πλεύσης των επενδυτών και την επιστροφή της διάθεσης για ανάληψη ρίσκου που αποτυπώθηκε με τη μορφή ανοδικής αντίδρασης στις αγορές, ήταν η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. To πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ύψους 750 δισ. ευρώ ήταν μια αποφασιστική κίνηση, ενώ ενέταξε και τα ελληνικά ομόλογα σ’ αυτό.
Η διήμερη αντίδραση του ελληνικού χρηματιστηρίου
Μετά από ένα διάστημα περίπου τεσσάρων εβδομάδων όπου το ελληνικό χρηματιστήριο οδηγήθηκε σε πρωτοφανή – για τόσο σύντομο χρονικό διάστημα – πτώση, η αγορά έβγαλε αντίδραση το τελευταίο διήμερο με αιχμή τις τράπεζες και τον FTSE 25, με το Γενικό Δείκτη να κερδίζει 14% και να επανέρχεται στις 555 μονάδες.
Το διήμερο Πέμπτης και Παρασκευής ήταν το καλύτερο εδώ και πολλές εβδομάδες για την ελληνική αγορά, η οποία μέσα σε ελάχιστες συνεδριάσεις έχασε το σύνολο των κερδών του 2019, χάνοντας περίπου 25 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίησης, σ’ ένα πρωτοφανές ξεπούλημα.
Όπως προαναφέρθηκε, ο Γ.Δ. αντέδρασε σε ποσοστό 14% Πέμπτη και Παρασκευή, το ίδιο ποσοστό ενισχύθηκε και ο FTSE 25, ο τραπεζικός δείκτης ενισχύθηκε κατά 10,44%, ενώ ο MidCap κέρδισε 10,88%. Από τα στοιχεία που παραθέτουμε, φαίνεται ξεκάθαρα ότι τη μεγαλύτερη αντίδραση δεν την έβγαλαν οι τράπεζες, αλλά οι μετοχές της πραγματικής οικονομίας, τα βιομηχανικά bluechips και οι μετοχές του ευρύτερου χώρο της ενέργειας και των υποδομών.
Μετοχές εταιρειών που είχαν εξαϋλωθεί σε υπερβολικό βαθμό από τις πανικόβλητες πωλήσεις των τελευταίων εβδομάδων, πέφτοντας σε επίπεδα που αρκετοί επενδυτές θεώρησαν ως επενδυτικές ευκαιρίες. Άλλωστε, πολλές από αυτές, με συνοπτικές διαδικασίες είχαν βρεθεί σε πολυετή χαμηλά μέσα σε ελάχιστες συνεδριάσεις, με τις αποτιμήσεις τους να είναι καταφανώς ελκυστικές.
Δεν είναι τυχαίο ότι η μετοχή της Motor Oilστις δύο τελευταίες συνεδριάσεις ενισχύεται σε ποσοστό 38% (!!), διορθώνοντας κατά ένα μέρος τις πρόσφατες απώλειες, ενώ η ΔΕΗ έφτασε να κερδίζει 71% μεταξύ των χαμηλών της περασμένης Τετάρτης έως τα υψηλά της Παρασκευής!
Ο ΟΤΕ κερδίζει 26% στις τρεις τελευταίες συνεδριάσεις, ενώ το τελευταίο διήμερο, ο Τιτάνας ενισχύθηκε κατά 22,57%, Μυτιληναίος +21,48%, Viohalco +17,20%, Σαράντης +16,54%, CocaColaHBC +15,36% κ.λπ.
