Στη... ζώνη του λυκόφωτος τείνει να περάσει πλέον το παγκόσμιο οικονομικό, επενδυτικό και επιχειρηματικό σύστημα, μπαίνοντας σε απολύτως αχαρτογράφητες περιοχές, με τον πανικό και την ανησυχία να οδηγούν σε ανατροφοδοτούμενη πτώση όλες τις αγορές, σ' έναν πλειστηριασμό «τυφλής» προεξόφλησης εξαιρετικά δυσμενών εξελίξεων.
Αν η μεγάλη κρίση του '87, το χτύπημα στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης το 2001, αλλά και η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 με τη χρεοκοπία της Lehman Brothes έφεραν τρομερούς κλυδωνισμούς στις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές με αιχμή τη Wall Street, το «χτύπημα» από τον κορονοϊό χαρακτηρίζεται... σεισμικών διαστάσεων.
Είναι σαν να βρίσκεται ο μισός κόσμος σε... πόλεμο και σε καθεστώς... επιστράτευσης, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για το σταμάτημα της... ροής της οικονομικής δραστηριότητας, της παραγωγής, των υπηρεσιών, της διακίνησης αγαθών και ευρύτερα της κατανάλωσης.
Η εξάπλωση του κορονοϊού σε ολοένα και περισσότερες χώρες σταματάει μετά από πολλές δεκαετίες τη... διασύνδεση της παγκόσμιας οικονομίας, διακόπτει το εμπόριο, ακυρώνει deals, projects και συνεργασίες. Το «σφράγισμα» αυτής της πρωτοφανούς (για καιρό... ειρήνης) κατάστασης, ήρθε με την απόφαση για διακοπή της αεροπορικής σύνδεσης Ευρώπης και Αμερικής, για πρώτη φορά μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο!
Και μόνο ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, η Fed, παρεμβαίνει με... πανικό και «ρίχνει» στη διατραπεζική αγορά 1,5 τρισ. δολάρια, μαρτυρά το μέγεθος της κρίσης, λένε κάποιοι...
Κανένα οικονομικά μοντέλο δεν έχει... εκπαιδευτεί στο να αναλύει και να «ζυγίζει» ένα τόσο γενικευμένο και οικουμενικό... τσουνάμι ζημιών και απωλειών σε πληθώρα κλάδων, τόσο απότομα, τόσο συνδυαστικά, υπό τέτοιο καθεστώς και τέτοια πίεση!
Η κήρυξη διεθνούς πανδημίας δεν είναι κάτι που γίνεται για πρώτη φορά, όμως η τωρινή φορά, δε μοιάζει με καμιά άλλη στη νεότερη ιστορία του κόσμου, καθώς ουδέποτε ο κόσμος δεν ήταν τόσο συνδεδεμένος (παγκοσμιοποίηση), κάτι που καθιστά τον κορονοϊό έναν... κοινό εχθρό για όλη την ανθρωπότητα!
Μια... καινούρια και άγνωστη πραγματικότητα είναι ήδη εδώ, χωρίς κανείς να μπορεί να προεξοφλήσει πόσο θα διαρκέσει, τι επιπτώσεις θα έχει, πως θα επιδράσει στις κοινωνίες ευρύτερα και ποια θα είναι η επόμενη μέρα, όταν υπάρξει ανάσχεση των περιοριστικών μέτρων.
Εύλογα, αναλυτές και εξειδικευμένα κέντρα αξιολόγησης δεν μπορούν να προσδιορίσουν ούτε στο ελάχιστο το σύνολο της ζημιάς στην παγκόσμια οικονομία, αλλά και σε επιμέρους κλάδους – ναυαρχίδες όπως τουρισμός, αερομεταφορές, ναυτιλία και εμπόριο. Άλλωστε, είναι τέτοια η ταχύτητα των εξελίξεων που τα δεδομένα «τρέχουν» με ιλιγγιώδη ταχύτητα, οδηγώντας σε ταχύτατες επί τα χείρω αναπροσαρμογές εκτιμήσεων για τις ζημιές σε όλους τους προαναφερθέντες κλάδους.
Πρόκειται για συστημική αλλαγή του status quo της παγκόσμιας οικονομίας και για πλήρη διατάραξη των ισορροπιών, χωρίς φυσικά κανείς να μπορεί να προσδιορίσει που θα υπάρξει ανάχωμα που πότε θα φανεί φως στο τούνελ ότι κάτι αλλάζει. Αυτά τα χαρακτηριστικά τρομάζουν, οπότε κανένα μέτρο νομισματικής πολιτικής δε δείχνει να κατευνάζει τους φόβους.
Αναλυτές τονίζουν ότι η αναμενόμενη εδώ και καιρό ύφεση έφτασε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, με τις κεντρικές τράπεζες πλέον να έχουν «κάψει» τα περισσότερα όπλα που είχαν στη φαρέτρα τους.
Έγκριτος αναλυτής τονίζει πως η επίδραση της πανδημίας, αναμφίβολα θα έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στις ζωές των πολιτών, στα συστήματα υγείας αλλά και στους προϋπολογισμούς των κρατών. Επιπλέον θα αποδιοργανώσει για μεγάλο χρονικό διάστημα τις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Η χειρότερη μέρα στην ιστορία των ευρωπαϊκών αγορών
Εν μέσω αυτών των εξελίξεων, οι απώλειες που κατέγραψαν χθες οι ευρωπαϊκές αγορές ήταν χωρίς προηγούμενο, καταγράφοντας τη χειρότερη ημερήσια επίδοση στην ιστορία τους.
Η απόφαση Τράμπ για αναστολή όλων των ταξιδιών από τις χώρες της Ευρώπης προς τις ΗΠΑ για 30 ημέρες ήταν ένα ισχυρό σοκ καθώς σταματάει η (από αέρος) επικοινωνία με την ισχυρότερη οικονομία του κόσμου, ενώ έχει και τεράστια σημειολογία.
Μέσα σ' αυτό το κλίμα, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 υποχώρησε σε ποσοστό 11,48% πέφτοντας στις 294,93 μονάδες, ενώ θυμίζουμε πριν τρεις περίπου εβδομάδες ήταν σε ιστορικά υψηλά και πάνω από τις 430 μονάδες!
Παράλληλα, ο πιο σημαντικός δείκτης ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου ο DAX της Φρανκφούρτης υποχώρησε σε ποσοστό 12,24% πέφτοντας στις 9.161,13 μονάδες, ο CAC 40 έχασε 12,28% κλείνοντας στις 4.044 μονάδες, ενώ ο FTSE 100 στο Λονδίνο έκλεισε στο -10,87% και στις 5.234 μονάδες. Ακόμη μεγαλύτερες ήταν οι πιέσεις στις αγορές της περιφέρειας, όπου στο Μιλάνο ο FTSE MIB υπέστη ισχυρότατες απώλειες 16,92% χάνοντας πάνω από 3.000 μονάδες με κλείσιμο στις 14.894,44 μονάδες, ενώ στην Ισπανία ο IBEX 35 έχασε 14,06% στις 6.390 μονάδες.
Σε χαμηλό 4ετίας το ελληνικό χρηματιστήριο
Μέσα σ' αυτό το εφιαλτικό περιβάλλον, το ελληνικό χρηματιστήριο έγινε φύλλο και φτερό, πέφτοντας σε νέα χαμηλά 4ετίας, έχοντας ήδη απώλειες πάνω από 400 μονάδες από τα υψηλά των 948 μονάδων προ ενάμιση μήνα, με το Γενικό Δείκτη να υποχωρεί 43% και τον τραπεζικό δείκτη άνω του 58%!
Ο Γενικός Δείκτης κατρακύλησε στις 538,55 μονάδες με πτώση 10,61%, σε μια από τις χειρότερες συνεδριάσεις της νεότερης ιστορίας της ελληνικής αγοράς, ο FTSE 25 υποχώρησε κατά 12,08%, ο τραπεζικός δείκτης εξαϋλώθηκε περαιτέρω κατά 16,24%, ενώ ο Mid Cap είχε πτώση 7,93%.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο καταιγισμός πτώσης στο ξεκίνημα της συνεδρίασης και η πληθώρα των εντολών πώλησης, «κόλλησε» το σύστημα, δεδομένου ότι στις 23 από τις 25 μετοχές του FTSE ενεργοποιήθηκε ο Αυτόματος Μηχανισμός Ελέγχου Μεταβλητότητας (ΑΜΕΜ), ενώ τα πρώτα στοιχεία της συνεδρίασης πέρασαν μετά το πρώτο τετράλεπτο! Πρόκειται για σπάνιο σύμπτωμα που παρατηρείται μόνο σε ακραίες καταστάσεις όπως η τωρινή.
Φυσικά, οποιαδήποτε τεχνοκρατική προσέγγιση δεν έχει καμιά αξία σ' ένα περιβάλλον κινούμενης άμμου διεθνώς, ενώ παρά τις καταφανείς υπερβολές, κανείς εκ των αναλυτών δεν... τολμά να «ακουμπήσει» τεχνικά την αγορά, ή να κάνει προσεγγίσεις για... γύρισμα.
