Ο «πόλεμος» των αγορών απέναντι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και στην επιμονή του να μην επιτρέπει στην κεντρική τράπεζα της χώρας να αυξήσει τα επιτόκια κλιμακώνεται επικίνδυνα απειλώντας την τουρκική οικονομία με γενικευμένη κρίση.
Η τουρκική λίρα καταγράφει εδώ και αρκετό καιρό διαδοχικά ιστορικά υψηλά σημειώνοντας απώλειες 17% μόνο τον τελευταίο μήνα, ωστόσο σήμερα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση χάνοντας έως και 4% έναντι του δολαρίου.
Το τουρκικό νόμισμα οδεύει στον χειρότερο μήνα από το 2008 και μόνο οι Τούρκοι (όχι όλοι) δεν το έχουν ακόμη εγκαταλείψει. Ο Ερντογάν, όχι μόνο δεν κάνει πίσω αλλά υπόσχεται ότι μετά τη νίκη του στις εκλογές θα αναλάβει τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας γιατί «τα υψηλά επιτόκια ευθύνονται για όλα τα κακά».
Αναλυτές προειδοποιούν πως αν η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας δεν δράσει επειγόντως, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά τουλάχιστον 200 μονάδες βάσης, τότε η τουρκική οικονομία θα βρεθεί μία ανάσα από τον γκρεμό. Απειλείται με άτακτη προσαρμογή και μεγάλη οικονομική επιβράδυνση, ακόμη και με ύφεση, σε μία στιγμή που ο Εντογάν προσπαθεί να πείσει τους ψηφοφόρους να τον εμπιστευτούν ξανά.
Το τουρκικό νόμισμα μέσα στο 2018 κατά 21%, ενώ υποχωρεί στις συναλλαγές της Τετάρτης ως το ιστορικό χαμηλό των 4,9282 λιρών έναντι του δολαρίου. Αυτή την ώρα διαπραγματεύεται στις 4,8407 λίρες ανά δολάριο.
Ο Τούρκος πρόεδρος τα βάζει με τις αγορές, κατηγορεί τους οίκους αξιολόγησης και τους «κακούς» επενδυτές που προσπαθούν να αλλοιώσουν την εικόνα του έναν περίπου μήνα πριν τις πρόωρες εκλογές. Στο μεταξύ, η Capital Economics «βλέπει» ύφεση αν συνεχιστεί η κατάρρευση της τουρκικής λίρας και το Bloomberg κάνει λόγο για νομισματική κρίση χωρίς προηγούμενο.
Η Τουρκία ανταγωνίζεται την Αργεντινή, την Αγκόλα και τη Βενεζουέλα ως προς τις χειρότερες επιδόσεις του νομίσματός της για τη φετινή χρονιά.
Αναλυτές εκτιμούν πως αν η κεντρική τράπεζα δεν δράσει άμεσα, τότε η ζημιά μπορεί να είναι ανυπολόγιστη αν ληφθεί υπόψη ότι το χρέος των μη χρηματοπιστωτικών εταιρειών σε ξένα νομίσματα φτάνει τα 222 δισ. δολάρια. Σημειώνεται πως για κάθε ένα σεντ υποτίμησης της τουρκικής λίρας προσθέτονται περί τα 5 δισ. λίρες στο κόστος του εξωτερικού δανεισμού της Τουρκίας.
«Η εκθετική άνοδος της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας είναι ξεκάθαρη ένδειξη μίας νομισματικής κρίσης», σημειώνει ο αναλυτής της Commerzbank, Ulrich Leuchtmann στο πρακτορείο Bloomberg. «Η κυβέρνηση αρνείται να δει τα πράγματα ως έχουν σε αυτό το σημείο της κρίσης. Είναι και αυτό μέρος της συνηθισμένης εξέλιξης μίας κρίσης», προσθέτει.
Κ. Μαριόλης
