Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Η παγκόσμια οικονομία έχει εισέλθει πλέον σε ένα νέο κύκλο ποσοτικών χαλαρώσεων. Η αντιμετώπιση της κρίσης του 2008 μας δίδαξε πως οι ποσοτικές χαλαρώσεις δεν επαρκούν για να δημιουργήσουν μία σταθερή και διαρκή ανάπτυξη για την παγκόσμια οικονομία.
Ουσιαστικά το μόνο στο οποίο οδηγούν οι ποσοτικές χαλαρώσεις των κεντρικών τραπεζών, είναι να διογκώνουν τις τιμές των ακινήτων, των μετοχών, των ομολόγων και των εμπορευμάτων, αγνοώντας τις πραγματικές συνθήκες της αγοράς εργασίας.
Πόσο πιθανή είναι η πτώση στις τιμές των ακινήτων διεθνώς, εάν οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες συνεχίσουν την ίδια τακτική του φθηνού και άφθονου χρήματος;
Ενδιαφέρον έχει να εστιάσουμε στην αγορά ακινήτων των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και της Αυστραλίας σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των μισθών στις εν λόγω χώρες.
Η μοναδική οικονομία στον κόσμο η οποία κινείται μέχρι στιγμής με ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, είναι αυτή των ΗΠΑ. Όπως διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα, ο δείκτης τιμών ακινήτων παρά το γεγονός ότι από το 2010 βρίσκεται σε σταδιακή άνοδο, τους τελευταίους μήνες φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί κοντά στο 0,5%.
Πηγή γραφήματος:Trading economics
Προφανώς και μία επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας τους επόμενους μήνες μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές τιμές, αναγκάζοντας την FED να λάβει μέτρα τόνωσης της αμερικανικής οικονομίας και ίσως να προβεί και σε μείωση των επιτοκίων της εάν αυτό κριθεί σκόπιμο.
Παρατηρώντας όμως κανείς την ποσοστιαία αύξηση των μισθών και των αμοιβών (βλ. παρακάτω γράφημα) θα διαπιστώσει πως αργά ή γρήγορα οι τιμές των κατοικιών στις ΗΠΑ θα σημειώσουν μείωση, οδηγώντας ίσως σε νέες πτωχεύσεις τις εταιρείες του κλάδου, καθώς τα τελευταία χρόνια κινείται πτωτικά και βρίσκεται κάτω του μέσου όρου.
Πηγή γραφήματος:Trading economics
Ίσως η χαρακτηριστικότερη περίπτωση όπου οι τιμές των ακινήτων συγκεντρώνουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να σημειώσουν πτώση στο μέλλον, είναι αυτή της Μεγάλης Βρετανίας.
Όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα, ο δείκτης τιμών κατοικιών βρίσκεται σε υψηλότερα επίπεδα από ότι στην προ κρίσης περίοδο. Με τα σημάδια οικονομικής επιβράδυνσης της βρετανικής οικονομίας να έχουν ήδη διαφανεί, τότε ίσως στους επόμενους μήνες να δούμε μία μικρή υποχώρηση των τιμών κατοικιών.
Πηγή γραφήματος:Trading economics
Εξάλλου προς αυτή την κατεύθυνση οδηγεί και η μείωση της αύξησης των εβδομαδιαίων κερδών ενός μέσου μισθού, που το τελευταίο διάστημα κινείται πτωτικά, χωρίς όμως να έχει βρεθεί στα προ κρίσης επίπεδα.
Πηγή γραφήματος:Trading economics
Δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν πλέον και οι Ρώσοι μεγιστάνες, καθώς και οι Ασιάτες, οι οποίοι τα προηγούμενα χρόνια προέβαιναν σε αγορές πολυτελών κατοικιών και επαγγελματικών χώρων στο Λονδίνο.
Στην Αυστραλία ήδη υπάρχει μείωση των τιμών των κατοικιών, όπως διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα, οι οποίες με το που έφθασαν στα επίπεδα προ κρίσης άρχισαν να υποχωρούν.
Πηγή γραφήματος:Trading economics
Οι πωλήσεις νέων κατοικιών έπειτα από την έκρηξη που εμφάνισαν στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, παρουσιάζουν από το 2013 και μετά μία σταδιακή ανάκαμψη η οποία πλησιάζει τα επίπεδα του 2010 (βλ. παρακάτω γράφημα).
Χαρακτηριστικό όμως των προβλημάτων για τις μελλοντικές τιμές των κατοικιών, αποτελεί η μείωση του ρυθμού αύξησης στους μισθούς, που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει δραματική πτώση, όπως παρατηρούμε και στο παρακάτω γράφημα.
Πηγή γραφήματος:Trading economics
Όπως διαπιστώνουμε από τα παραπάνω, μπορεί οι κεντρικές τράπεζες να στήριξαν την παγκόσμια οικονομία, αλλά αδιαφόρησαν σχετικά με τις συνθήκες στην αγορά εργασίας. Ουσιαστικά οι εργαζόμενοι σήκωσαν όλο το βάρος των ποσοτικών χαλαρώσεων, αλλά και της μείωσης της αξίας του χρήματος η οποία δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχες αυξήσεις στους μισθούς.
Μήπως στους επόμενους μήνες οι τιμές των κατοικιών αρχίζουν να σημειώνουν πτώση, οδηγώντας ταχύτερα την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση;
