Οι παρουσιάσεις της Alpha Trust πάντα έχουν ενδιαφέρον γιατί δίνουν πολλά δεδομένα για τον χώρο της επαγγελματικής διαχείρισης κεφαλαίων και των τάσεων που επικρατούν στη συγκεκριμένη αγορά. Το ευχάριστο είναι ότι η Alpha Trust όχι μόνο άντεξε ως αυτόνομη εταιρία διαχείρισης κεφαλαίων στη δύσκολη δεκαετία από το 2008 έως το 2018 αλλά πολλαπλασίασε τα Κεφάλαια Υπό Διαχείριση πετυχαίνοντας αποδόσεις μακράν καλύτερες από την αγορά.
Μάλιστα η εταιρία έχοντας ήδη διαγράψει μια πορεία στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών από το 2008 πολύ σύντομα θα διαβεί το κατώφλι της Κύριας Αγοράς έχοντας εξασφαλίσει την απαραίτητη διασπορά και το πλήθος των μετόχων που ορίζει ο κανονισμός χωρίς να χρειαστεί να ζητήσει νέα κεφάλαια.
Ίσως, το εγχείρημα να μοιάζει εύκολο τώρα που οι ανάγκες για την απόδοσης του κεφαλαίου είναι πιο έντονες αλλά μια ματιά στο κοντινό παρελθόν θα δείξει ότι ο κλάδος έχει υποστεί σημαντική φθορά κατά την προηγούμενη δεκαετία: Από τις 22 εταιρίες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ) έχουν απομείνει 14.
Η μείωση αυτή είναι περίπου ανάλογη με τη μείωση των εσόδων των εταιριών του κλάδου. Από τα 236 εκατ. ευρώ που ήταν τα συνολικά έσοδα του 2008 οι ΑΕΔΑΚ πέρυσι είχαν μόλις 119 εκατ. ευρώ έχοντας σε αυτή την πορείας ως χειρότερη επίδοση τη χρήση του 2016 (66 εκατ. ευρώ). Η μείωση των εσόδων δεν ήταν προϊόν μόνο της φυγής κεφαλαίων από την Ελλάδα αλλά και των αρνητικών αποδόσεων που σημειώθηκαν στην εγχώρια αγορά για μια σειρά πολλών συνεχόμενων ετών.
Η κατάσταση φαίνεται να είναι καλύτερη σε απόλυτα νούμερα στα υπό διαχείριση κεφάλαια: Μέχρι σήμερα τα υπό διαχείριση κεφάλαια σε Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων βρίσκονται στα 11,3 δις ευρώ έναντι 10,8 δις ευρώ περίπου το 2008. Η αύξηση των υπό διαχείριση κεφαλαίων στο σύνολο των επενδυτικών εταιριών (+6 δις ευρώ) οφείλεται στην κινητικότητα που υπήρξε από μέρος του επενδυτικού κοινού όταν τα επιτόκια καταθέσεων υποχώρησαν σε μηδενικά επίπεδα το 2020.
Παρόλα αυτά η Ελλάδα υπολείπεται μακράν άλλων Ευρωπαϊκών κρατών με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση της Σλοβενίας: Το 2000 οι κατά κεφαλήν συλλογικές επενδύσεις στη Σλοβενία ήταν μηδέν. Το 2021 αναλογούσαν 2.055 ευρώ ανά κάτοικο όταν στην Ελλάδα το νούμερο αυτό ήταν με το ζόρι 757 ευρώ. Μια εξήγηση που υπάρχει για αυτή τη σημαντική διαφορά έχει να κάνει με το επενδυτικό DNA των πολιτών της κάθε χώρας. Οι καταθέσεις στην Ευρώπη το 2021 αφορούσαν το 37% των τοποθετήσεων των πολιτών ενώ στην Ελλάδα βρίσκονται το 83% σε μια περίοδο που η απόδοση ήταν μηδενική. Σε επίπεδο συλλογικών επενδύσεων η Ελλάδα βρίσκεται στο 4% με την Ευρώπη να είναι στο 10% ενώ εκεί που καταγράφεται η μεγαλύτερη διαφορά είναι στα συνταξιοδοτικά ταμεία όπου η χώρα μας βρίσκεται στο 1% έναντι 26% στην Ευρώπη.
Όλα αυτά δείχνουν ένα σημαντικό δυνητικό περιθώριο για το όχι πολύ μακρινό μέλλον για μια εταιρία που έχει την πρωτιά ως ανεξάρτητη εταιρία επενδύσεων κάτω από τις τέσσερις εγχώριες συστημικές τράπεζες. Η πρωτιά αυτή δεν είναι μόνο στα υπό διαχείριση κεφάλαια (1,35 δις ευρώ), αλλά στα έσοδα (9,8 εκατ. ευρώ), την κερδοφορία (3,1 εκατ. ευρώ) τη συμμόρφωση με τους κανόνες ESG (0,724) και τα μερίσματα που έχει μοιράσει. Από το 2010 η εταιρία έχει επιστρέψει στους μετόχους της 17,7 εκατ. ευρώ ή 5,68 ευρώ ανά μετοχή, καθόλου άσχημα για τη φύση και το αντικείμενο της εταιρίας.
Ο θεσμός των Συλλογικών Επενδύσεων επηρεάστηκε από την εγχώρια κρίση όπως όλος ο χρηματοοικονομικός κλάδος. Ωστόσο, η περίπτωση της Alpha Trust ξεχωρίζει για την αντοχή στο χρόνο, τις αποδόσεις και την ποιότητα της διαχείρισης. Αυτό δείχνουν τουλάχιστον τα νούμερα της. Ο «μηχανισμός των Αντικυθήρων» δούλεψε στα δύσκολα και άρα το μέλλον του ανήκει.
