Η περασμένη εβδομάδα ήταν γεμάτη… συγκινήσεις στις αγορές με τη Wall Street να παραδίνεται ξανά στις «αρκούδες» με τον S&P 500 να επιστρέφει στο Νοέμβριο του 2020 και τις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων να σκαρφαλώνουν σε επίπεδα που έχουν να καταγραφούν πριν την κρίση του 2008.
Η σημερινή κρίση είναι τέτοιας φύσης που ανατρέπει πολλές από τις καθιερωμένες «σταθερές» των αγορών. Μία από τις πιο παραδοσιακές επενδυτικές στρατηγικές είναι η 60/40, σύμφωνα με την οποία το χαρτοφυλάκιο χωρίζεται κατά 60% σε μετοχές και 40% σε ομόλογα. Στόχος είναι η επένδυση να εκμεταλλεύεται την άνοδο των μετοχών και την ίδια ώρα να προσφέρει προστασία στην πτώση μέσω των ομολόγων. Όπως αναφέρει σε έκθεσή της η BofA Global, η συγκεκριμένη στρατηγική αποφέρει μέση ετήσια απόδοση της τάξης του 9% περίπου από το 1927 μέχρι πέρσι, ενώ φέτος σημειώνει την απόλυτη κατάρρευση με απώλειες 30%.
Η χειρότερη επίδοση των τελευταίων σχεδόν 100 ετών για την πιο κλασική επενδυτική στρατηγική αντανακλά τη μεγάλη αναταραχή που συγκλονίζει φέτος τις αγορές. Οι τρεις βασικοί δείκτες της Wall Street, S&P 500, Dow Jones και Nasdaq, καταγράφουν μέσα στο 2022 πτώση 25%, 18,5% και 33,5% αντίστοιχα, ενώ ο MSCI All-Country World υποχωρεί κατά περίπου 27%.
Η «τρελή» άνοδος του πληθωρισμού και η διατήρησή του σε υψηλά επίπεδα εδώ και πολλούς μήνες υποδεικνύει ότι οι κεντρικές τράπεζες θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια και να τραβούν ρευστότητα από το σύστημα. Αποτέλεσμα είναι αφενός να δέχονται πλήγμα οι μετοχές και αφετέρου να εκτινάσσονται οι αποδόσεις των ομολόγων. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς ομολόγου άγγιξε την περασμένη εβδομάδα το 4% για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 2008, ενώ η απόδοση του 2ετούς ομολόγου των ΗΠΑ σκαρφάλωσε στο 4,5% που είναι υψηλό 15 ετών.
Αιτία ήταν τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ που έδειξαν ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή διαμορφώθηκε στο 8,2% τον Σεπτέμβριο, από 8,3% τον Αύγουστο. Η μικρή επιβράδυνση του πληθωρισμού από το 9,1% του περασμένου Ιουνίου αναγκάζει την Fed να συνεχίσει τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων καθώς μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να τίθεται υπό έλεγχο η ακρίβεια.
Το πιο ανησυχητικό δεν είναι η μέτρηση του 8,2% αλλά οι αυξήσεις που παρατηρούνται σε συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως της στέγασης και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, που υποδηλώνουν ότι οι πιέσεις στις τιμές παγιώνονται και δεν πρόκειται να αποκλιμακωθούν εύκολα. Επομένως, η Fed αναμένεται να αυξήσει ξανά τα επιτόκια, κάτι που έχει κάνει ήδη 5 φορές από τον περασμένο Μάρτιο, προκαλώντας αναστάτωση στις αγορές και απότομη επιβράδυνση σε τομείς όπως η αγορά κατοικίας.
Είναι τέτοια η αλλαγή των συνθηκών που ο παγκόσμιος επικεφαλής ανάλυσης επενδύσεων σταθερού εισοδήματος της BlackRock, Ρικ Ράιντερ, δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο MarketWatch ότι η στρατηγική του 60/40 δεν έχει νόημα και το 60% του χαρτοφυλακίου πρέπει πλέον να αποτελεί από ομόλογα.
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η μεταβλητότητα με τους ειδικούς να αναφέρουν ότι οι διακυμάνσεις της περασμένης εβδομάδας ήταν από τις πιο άγριες των τελευταίων ετών. Ο δείκτης VIX που μετράει τη μεταβλητότητα στον S&P 500 βρίσκεται ξανά πάνω από το 30, επίπεδο που δείχνει ότι οι αγορές διανύουν περίοδο αναταράξεων.
Τα εταιρικά κέρδη περιορίζονται, οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται, η καμπύλη των αποδόσεων στα αμερικανικά ομόλογα έχει αντιστραφεί δείχνοντας ύφεση, οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν να «σκοτώσουν» τον πληθωρισμό και να διασφαλίσουν το αίσθημα της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και η Ευρώπη περνάει μία μεγάλη ενεργειακή κρίση. Όλα αυτά μαζί διαμορφώνουν ένα περιβάλλον που θα μπορούσε να προκαλέσει και νέες ανατροπές στον κόσμο των επενδύσεων.