Η πρωτοφανής οικονομική κρίση που βιώνει η Μ. Βρετανία κάνει τους Βρετανούς να μετανιώνουν για το Brexit. Σχεδόν δύο χρόνια από την ημέρα που η Μ. Βρετανία αποχώρησε επίσημα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δημοσκόπηση του YouGov δείχνει ότι η στήριξη στο Brexit έχει μειωθεί σε ιστορικό χαμηλό και μόνο 1 στους 3 Βρετανούς πιστεύει ότι η έξοδος ήταν η σωστή απόφαση, ενώ το 56% πιστεύει ότι ήταν λανθασμένη απόφαση.
Τα δύο μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα στο Ηνωμένο Βασίλειο αποκλείουν το ενδεχόμενο επιστροφής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο η σφοδρή κρίση κάνει τον κόσμο να αναζητά τις αιτίες των δεινών του και μία από αυτές είναι αναμφίβολα το Brexit. Η έκτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο παραπαίει και οι Βρετανοί προσπαθούν να επιβιώσουν σε μία κρίση ακρίβειας που όμοιά της δεν έχει σημειωθεί στη σύγχρονη εποχή, την ώρα που ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί ότι μεταξύ των G20, η βρετανική οικονομία θα δεχτεί το δεύτερο μεγαλύτερο οικονομικό πλήγμα το 2023, μετά τη Ρωσία.
Ο πληθωρισμός έτρεξε τον Οκτώβριο με 11,1% που είναι το υψηλότερο επίπεδο στα χρονικά και το βρετανικό ΑΕΠ αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,4% στο σύνολο του 2023, με βάση τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις. Μπορεί η εκτιμώμενη ύφεση του 0,4% να μην φοβίζει σε πρώτη ανάγνωση, όμως η διάρκειά της είναι αυτή που τρομάζει. Η Τράπεζα της Αγγλίας θεωρεί ότι η Μ. Βρετανία βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη σε διάρκεια ύφεση που έχει καταγραφεί.
Η ύφεση έχει ήδη ξεκινήσει από το γ’ τρίμηνο του 2022, προβλέπεται να συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 και ενδεχομένως έως το καλοκαίρι του 2024. Αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη της BoE, θα είναι τέτοιας έντασης το οικονομικό πλήγμα που η ανεργία θα διπλασιαστεί σε αυτό το διάστημα στο 6,5%.
Τι φταίει για τα βάσανα των Βρετανών; Σίγουρα, το Brexit δημιούργησε μία «τρύπα» στο ΑΕΠ, η οποία είναι δύσκολο να καλυφθεί, πόσω μάλλον σήμερα σε συνθήκες κρίσης. Το YouGov ζητάει σε τακτική βάση τη γνώμη των πολιτών για το κατά πόσο ήταν σωστή η απόφαση του «διαζυγίου» με την ΕΕ, μετά το δημοψήφισμα του 2016. Μέχρι τις εκλογές του 2017 οι Βρετανοί στην πλειοψηφία τους δήλωναν ότι το Brexit ήταν η σωστή απόφαση. Από τότε, με πολύ μικρές εξαιρέσεις τον Απρίλιο του 2020 και επίσης τον Απρίλιο του 2021, η κοινή γνώμη έχει αλλάξει κατεύθυνση και η δημοσκόπηση του Νοεμβρίου επιβεβαιώνει ότι η διαφορά υπέρ αυτών που διαφωνούν με το Brexit διαμορφώνεται στο υψηλότερο σημείο των 24 ποσοστιαίων μονάδων.
Ο νέος πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, θα επιδιώξει να γίνουν πιο στενές οι σχέσεις με την ΕΕ, τουλάχιστον σε σύγκριση με τον Μπόρις Τζόνσον και την Λιζ Τρας, όμως οι Τόρις έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο επιστροφής. Το ίδιο έχουν κάνει και οι Εργατικοί με φόντο τις εκλογές του 2025. Παρ’ όλα αυτά, ένα πολύ ενδιαφέρον εύρημα της δημοσκόπησης του YouGov είναι ότι 1 στους 5 που ψήφισαν «Leave», σήμερα έχει μετανιώσει.
Επίσης, οργανισμοί όπως το ΔΝΤ, ο ΟΟΣΑ, η Τράπεζα της Αγγλίας, ο οίκος αξιολόγησης Kroll Bond, το αντίστοιχο δικό μας Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, OBR και πολλοί άλλοι αναλυτές, προβλέπουν ότι μεσοπρόθεσμα η ανάπτυξη στη Μ. Βρετανία θα είναι χαμηλότερη εξαιτίας του Brexit. Επομένως, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί και η αλλαγή της στάσης των κομμάτων σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με την ΕΕ, αν και μία επιστροφή μοιάζει το λιγότερο πιθανό σενάριο. Όμως με τους Βρετανούς ποτέ και κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος…
