Για τις παγκόσμιες αγορές η δεύτερη χρονιά της πανδημίας COVID ήταν σχεδόν το ίδιο δραματική όσο η πρώτη. Οι ταύροι στα χρηματιστήρια μετοχών είχαν το πάνω χέρι, η εκτόξευση των τιμών ενέργειας και τροφίμων πυροδότησε τον πληθωρισμό αναστατώνοντας τις αγορές ομολόγων ενώ η Κίνα υπέστη απώλειες $1 τρις στην κεφαλαιοποίηση των κλάδων τεχνολογίας και ακινήτων.
Και να μην ξεχάσουμε την Τουρκία που θα πει αντίο στο 2021 σε νομισματική κρίση, τους μικροεπενδυτές που χτύπησαν αλύπητα τα hedge fund και το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο που ήταν από τους μεγάλους κερδισμένους με άνοδο 40% και 50%.
Στις αγορές μετοχών ο παγκόσμιος δείκτης MSCI 50 χωρών πρόσθεσε $10 τρις σε κεφαλαιοποίηση, η 13%, χάρη στην ανάκαμψη των οικονομιών και στο ποτάμι ρευστότητας που προσέφεραν οι κεντρικές τράπεζες. Ωστόσο, υπήρξαν διαφοροποιήσεις.
Η Wall Street μπορεί να σημείωσε άνοδο 23% αλλά περίπου το 65% των κερδών στην αγορά του Nasdaq όπου είναι εισηγμένες 3.780 μετοχές ήλθαν από μόνο πέντε μετοχές - Microsoft, Google, Apple, Nvidia και Tesla, σύμφωνα με την Bank of America.
Στην Ευρώπη, οι τράπεζες είχαν την καλύτερη χρονιά εδώ και μια δεκαετία σημειώνοντας άνοδο 33% αλλά οι μετοχές στις αναδυόμενες αγορές έχασαν 7% με τις κινεζικές μετοχές τεχνολογίας που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ να κάνουν βουτιά 30%.
Στις αγορές εμπορευμάτων έγινε πάρτυ καθώς η ζήτηση των μεγάλων οικονομιών για πρώτες ύλες καθώς επέστρεφαν προς την ομαλότητα οδήγησε σε άνοδο 40% στο πετρέλαιο και 50% στο φυσικό αέριο που είχαν την καλύτερη χρονιά της τελευταίας πενταετίας με τις τιμές να ανακάμπτουν σε υψηλότερα επίπεδα από πριν την πανδημία.
Στα βιομηχανικά μέταλλα, ο χαλκός αναρριχήθηκε σε νέο υψηλό τον Απρίλιο, κερδίζοντας σχεδόν 25% για δεύτερη συνεχή χρονιά. Το ίδιο και ο ψευδάργυρος, ενώ το αλουμίνιο σημείωσε κούρσα 40% στην καλύτερη χρονιά του από το 2009.
Στα πολύτιμα μέταλλα ο χρυσός εξασθένισε αλλά αγροτικά εμπορεύματα όπως ο αραβόσιτος κέρδισαν 25%, η ζάχαρη ένα γευστικό 20% και ο καφές 67%.
Στην χρονιά που φεύγει δεν έλειψαν οι αρκούδες στο υαλοπωλείο. Η κρίση στον κλάδο ακινήτων της Κίνας μαζί με τα μέτρα καταστολής στις μεγάλες online επιχειρήσεις από την κινεζική κυβέρνηση εξαφάνισαν πάνω από $1 τρις κεφαλαιοποίησης φέτος.
Η μετοχή της Alibaba, το κινεζικό αντίστοιχο της Amazon, απώλεσε 50%. Ο δείκτης του «χρυσού δράκου» κινεζικών μετοχών που είναι εισηγμένες στις ΗΠΑ χάνει 40% ενώ ο όμιλος ανάπτυξης ακινήτων Evergrande έγινε το μεγαλύτερο default της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου.
Η αθέτηση πληρωμών σε ομόλογα της Evergrande έριξε χειροβομβίδα στην κινεζική αγορά ομολόγων junk, επιφέροντας πτώση 30%. Τα ομόλογα των εταιρειών ακινήτων αντιπροσωπεύουν το 67% του κινεζικού δείκτη ICE ομολόγων υψηλής απόδοσης. Αν οι πωλήσεις κατοικιών συνεχίσουν να υποχωρούν με τον τωρινό ρυθμό θα πρέπει να αφαιρεθεί μια ποσοστιαία μονάδα από το ΑΕΠ της Κίνας, σύμφωνα με την AXA Investments.
Στις αγορές ομολόγων η αναζωπύρωση του πληθωρισμού και η κίνηση των μεγάλων κεντρικών τραπεζών να αρχίσουν να αποσύρουν τα έκτακτα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης μεταφράστηκε σε δύσκολη χρονιά για τους επενδυτές σταθερού εισοδήματος.
Τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ που αποτελούν δείκτη αναφοράς παγκοσμίως για τους επενδύοντες σε κυβερνητικό χρέος θα κλείσουν το 2021 με απώλειες 2%, την πρώτη χρονιά αρνητικής τους απόδοση από το 2013, ενώ η τσουλήθρα 8% του ευρώ φέτος σημαίνει ότι τα γερμανικά κρατικά χρεόγραφα θα καταγράψουν απώλειες 9% με βάση το δολάριο.
Στη θετική πλευρά, το κομμάτι των εταιρικών ομολόγων με το υψηλότερο ρίσκο, αυτά με πιστοληπτική διαβάθμιση ‘CCC’ και χαμηλότερη, κατάφεραν απόδοση 10% τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη. Καλές οι επιδόσεις και στα ομόλογα με ρήτρα πληθωρισμού με τα λεγόμενα TIPs των ΗΠΑ να καταγράφουν απόδοση 5%, τα αντίστοιχα του ευρώ 7% και τα βρετανικά 6%.
Οι μικροεπενδυτές τα έβαλαν με τη Wall Street το 2021 ωθώντας συγκεκριμένες μετοχές σε εντυπωσιακή άνοδο και με μεγάλους όγκους συναλλαγών. Η μετοχή της GameStop εκτοξεύτηκε σχεδόν 2.500% τον Ιανουάριο αλλά θα κλείσει τη χρονιά με κέρδη 730%. Η μετοχή της AMC Entertainment, μιας άλλης αγαπημένης των μικροεπενδυτών, κερδίζει ακόμη 1.350% φέτος ενώ τον Ιούνιο είχε σημειώσει άνοδο 3.200%.
Οι περιπέτειες της τουρκικής λίρας δεν αποτελούν έκπληξη αλλά το 2021 η κατακόρυφη πτώση της ισοτιμίας της υπήρξε εντυπωσιακή, ακόμη και για τα δικά της δεδομένα. Η κρίση της άρχισε τον Μάρτιο όταν ο εχθρός των επιτοκίων, ο πρόεδρος Tayyip Erdogan, αντικατέστησε άλλον ένα κεντρικό τραπεζίτη. Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν ο νέος επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας άρχισε να μειώνει τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο.
Η λίρα έχασε το 40% της αξίας της φέτος, σφυροκοπώντας την αγορά ομολόγων της Τουρκίας.
Μία κύρια ανησυχία για τους επενδυτές το 2021 ήταν ο πληθωρισμός καθώς η πανδημία προκάλεσε διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, δυσκολεύοντας την ικανοποίηση της ζήτησης για διάφορα αγαθά, από μικροεπεξεργαστές έως και πατατάκια.
Με τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ να τρέχει με τον υψηλότερο ρυθμό από τη δεκαετία του 1980, η Fed ανακοίνωσε οτι θα τερματίσει το πρόγραμμα αγορών ομολόγων νωρίτερα και η Τράπεζα της Αγγλίας ήταν η πρώτη από τις κεντρικές τράπεζες του G7 που αύξησε τα επιτόκια από το ξέσπασμα της πανδημίας. Και άλλες κεντρικές τράπεζες πρόκειται να ακολουθήσουν την κίνηση της τον επόμενο χρόνο.
Οι επενδυτές είχαν προσδοκίες για καλές επιδόσεις στις αναδυόμενες αγορές φέτος αλλά διαψεύστηκαν. Η επιμονή της πανδημίας και η αναταραχή στον κλάδο των ακινήτων της Κίνας προκάλεσαν κατάδυση 7% στις μετοχές των λεγόμενων emerging markets, που γίνεται βαθύτερη αν συγκριθεί με την άνοδο 13% του παγκόσμιου δείκτη και την κούρσα 23% της Wall Street.
Τα ομόλογα των αναδυόμενων οικονομιών τα πήγαν άσχημα επίσης, χάνοντας 9,7%. Ο δείκτης αναδυόμενων νομισμάτων της JPMorgan που δεν συμπεριλαμβάνει το κινεζικό γουάν σημειώνει απώλειες 10%.
