Το φυσικό αέριο, σε πλήρη αντίθεση με το πετρέλαιο, έχει δώσει φέτος μεγάλα κέρδη στους αγοραστές των συμβολαίων του στα διεθνή χρηματιστήρια. Την ισχυρή πτώση που σημείωσε το πρώτο τρίμηνο του έτους, λόγω της πανδημίας, και έφερε την τιμή του από τα 2,2 δολάρια/εκατομμύρια BTU (το BTU είναι μονάδα θερμότητας) στα 1,517 (χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 25 ετών) , ακολούθησε ένα τρίμηνο διακυμάνσεων ανάμεσα στα 1,5 και τα 2 δολάρια. Η κατάσταση άλλαξε δραματικά στις αρχές του Ιουλίου και μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου η τιμή του πιο ενεργού συμβολαίου υπερδιπλασιάστηκε από τα χαμηλά και έφτασε πολύ κοντά στα 3,5 δολάρια/εκατομμύρια BTU. Η μεγάλη και γρήγορη άνοδος προκλήθηκε από σημαντική αύξηση της ζήτησης λόγω του ζεστού καλοκαιριού που ανέβασε πολύ την κατανάλωση ενέργειας από τα κλιματιστικά μηχανήματα και από την πτώση της προσφοράς που προκάλεσαν οι μεγάλες διακοπές στις εγκαταστάσεις εξόρυξης φυσικού αερίου στην περιοχή του κόλπου του Μεξικού λόγων του μεγάλου αριθμού τυφώνων. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν επίσης οι περικοπές στην παραγωγή που αποφάσισαν πολλές εταιρείες λόγω των πολύ χαμηλών τιμών που έκαναν ασύμφορη την δραστηριότητα.
Από τις αρχές του Νοεμβρίου όμως η εικόνα άλλαξε και πάλι, και τώρα η τιμή του είναι κοντά στα 2,95 δολάρια/εκατομμύρια BTU, περίπου 15% κάτω από τα ψηλά του τέλους Οκτωβρίου. Βέβαια, ύστερα από τόσο μεγάλη άνοδο, η πτώση της τιμής φαίνεται απόλυτα φυσιολογική, αλλά υπάρχει και θεμελιώδης αιτία που συμβάλλει σε αυτό. Οι πρώτες εκτιμήσεις κυβερνητικών υπηρεσιών και επιστημονικών φορέων για το πόσο κρύος θα είναι ο επερχόμενος χειμώνας στην Βόρεια Αμερική και την Δυτική Ευρώπη έχουν απογοητεύσει την αγορά. Δεν θα είναι τόσο ζεστός όσο ο προηγούμενος χειμώνας, που ήταν ο δεύτερος πιο ζεστός των τελευταίων 141 ετών (ο ζεστότερος ήταν ο χειμώνας του 2015-2016), αλλά δεν θα έχει αρκετές κρύες μέρες για να ανεβάσουν όσο χρειάζεται την ζήτηση για θέρμανση. Σημαντικό ρόλο φαίνεται πως θα παίξει το μετεωρολογικό φαινόμενο La Nina, που αναμένεται να εμφανιστεί και φέτος και συνήθως ανεβάζει τις θερμοκρασίες σε ένα μεγάλο μέρος των Η.Π.Α., ξεκινώντας από την Δυτική Ακτή και φθάνοντας ενίοτε μέχρι την ανατολική πλευρά της χώρας. Επίσης, η ύπαρξη μιας δίνης πάνω από τον Βόρειο Πόλο πιθανότητα θα εγκλωβίσει ένα μέρος των ψυχρών μαζών που είναι συγκεντρωμένες εκεί, μειώνοντας τις πιθανότητες για μεγάλες «ψυχρές εισβολές».
Παρά τις αρνητικές καιρικές συνθήκες, δεν είναι λογικό να περιμένουμε μεγαλύτερη πτώση της τιμής. Η ζήτηση για θέρμανση μπορεί να μην αυξηθεί πολύ, αλλά η υιοθέτηση πολιτικής στήριξης της οικονομίας από τις περισσότερες δυτικές χώρες και κάποια στιγμή και από τις Η.Π.Α., λογικά θα τονώσει την ζήτηση από την βιομηχανία. Όσον αφορά στην προσφορά, οι μειωμένες επενδύσεις στην βιομηχανία εξόρυξης φυσικού αερίου, όπως και η μειωμένη παραγωγή πετρελαίου που συνεπάγεται και λιγότερη «παράπλευρη παραγωγή» φυσικού αερίου από τις εταιρείες πετρελαίου, δείχνουν πως δεν μπορούμε να περιμένουμε σημαντική αύξησή της. Οι μειωμένες επενδύσεις είναι αποτέλεσμα των πολύ χαμηλών τιμών των τελευταίων ετών και της πίεσης των επενδυτών προς τις διοικήσεις των επιχειρήσεων να εγκαταλείψουν τα σχέδια αύξησης της παραγωγής ορυκτών καυσίμων, στα πλαίσια των αρχών του E.S.G. που δίνουν έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος. Αν οι εκτιμήσεις για ζεστό χειμώνα επαληθευθούν δεν πρέπει λοιπόν να αναμένουμε σημαντική πτώση της τιμής από τα τωρινά επίπεδα. Αν όμως διαψευσθούν και έχουμε έναν κανονικό κρύο χειμώνα, η μειωμένη προσφορά μπορεί να οδηγήσει την τιμή πάνω από τα 3,5 δολάρια/εκατομμύρια BTU, ίσως πάνω και από τα 4.
Κοιτώντας λίγο πιο μακροπρόθεσμα, το μόνο που μπορεί κανείς να πει με σιγουριά είναι πως οι εξελίξεις στην αγορά φυσικού αερίου θα έχουν άμεση σχέση με τις καιρικές συνθήκες, την κλιματική αλλαγή και την προσπάθεια αντιμετώπισής της. Όπως είπαμε και πριν, η τάση για μείωση των επενδύσεων θα περιορίσει σταδιακά την προσφορά, πιθανότατα και στην περίπτωση σημαντικής αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου, αφού οι περισσότερες επιχειρήσεις θα προτιμήσουν να μειώσουν τον δανεισμό τους ή να δώσουν τα χρήματα στους μετόχους τους από το να αντιμετωπίσουν την εχθρική στάση των θεσμικών επενδυτών. Όσον αφορά στην εξέλιξη της ζήτησης, είναι σχεδόν σίγουρο πως, στα πλαίσια της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, θα δούμε υποκατάσταση του πετρελαίου από το φυσικό αέριο ως πηγή παραγωγής ενέργειας, πράγμα που μάλλον θα αυξήσει την ζήτηση. Από την άλλη μεριά όμως, ειδήσεις όπως η πρόσφατη απόφαση του δήμου του Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας να απαγορεύσει την χρήση φυσικού αερίου στα κτίρια που θα αρχίσουν να κατασκευάζονται από το 2021 σίγουρα δεν είναι καθόλου θετικές.
Και, εφόσον οι αναμενόμενες εξελίξεις στην προσφορά και την ζήτηση τείνουν να αλληλοεξουδετερώνονται, οι καιρικές συνθήκες μάλλον θα κρίνουν τις διακυμάνσεις της τιμής για πολύ καιρό ακόμα. Ίσως όμως με διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι είχαμε συνηθίσει μέχρι τώρα. Αν η τάση για αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη συνεχιστεί (πράγμα καθόλου απίθανο), μπορεί τελικά η μεγαλύτερη ζήτηση για φυσικό αέριο να έρχεται τα καλοκαίρια από την ανάγκη για να δροσιστούμε και όχι τους χειμώνες που θα είναι όλο και λιγότερο ψυχροί.
