Θα δούμε μία νέα χρηματιστηριακή πτώση που θα οδηγήσει τις τιμές των παγκόσμιων μετοχών χαμηλότερα έως και 30% ή οι συνθήκες θα βελτιωθούν και θα επιτρέψουν ένα ράλι ανακούφισης που μπορεί να δώσει κέρδη 30%; Είναι τόσο σύνθετο και τόσο ραγδαία μεταβαλλόμενο το τοπίο που οι αναλύσεις των ειδικών έχουν… απ’ όλα! Αν υπάρχει ένας μπούσουλας για την τάση των επόμενων μηνών αυτός σχετίζεται με τον πληθωρισμό, καθώς μόνο αν υποχωρήσει το φαινόμενο οι κεντρικές τράπεζες θα σταματήσουν τις αυξήσεις επιτοκίων που κάνουν το χρήμα ακριβότερο.
Η κυρίαρχη εκτίμηση τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι ότι το 2023 θα χαρακτηριστεί από σημαντική πτώση του πληθωρισμού, κάτι που βέβαια είναι από μία άποψη φυσιολογικό καθώς οι τιμές – κυρίως από τον Μάρτιο και μετά - θα συγκρίνονται με τις αυξημένες φετινές.
Ο πληθωρισμός, λοιπόν, θα υποχωρήσει αλλά η ακρίβεια θα συνεχιστεί. Στην παρούσα φάση, οι αγορές δεν ενδιαφέρονται τόσο για το αν τα νοικοκυριά θα μπορούν να καταναλώσουν αλλά για το πότε οι κεντρικές τράπεζες θα γυρίσουν τον διακόπτη της νομισματικής σύσφιξης, εξέλιξη που θα συγκρατήσει τις αποδόσεις των ομολόγων και θα πυροδοτήσει μία αλληλουχία θετικών αντιδράσεων. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι αναλυτές «βλέπουν» τον δομικό πληθωρισμό, τον δείκτη που δεν λαμβάνει υπόψη την ενέργεια και τα τρόφιμα, δύο κατηγορίες αγαθών που ευθύνονται σε συντριπτικό ποσοστό για τη φετινή άνοδο των τιμών, να παραμένει αρκετά πάνω από το 2% για αρκετό καιρό.
Στην πράξη, αυτό θα σήμαινε ότι για παράδειγμα η ΕΚΤ, θα αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων έως περίπου το επίπεδο του 3% κάποια στιγμή μέσα στο 2023, αλλά δεν θα προχωρήσει σε μειώσεις επιτοκίων πριν τα τέλη του 2024. Η Κριστίν Λαγκάρντ, πάντως, τόνισε χθες σε συνέδριο στη Φρανκφούρτη ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια, δίνοντας σήμα για τέταρτη συνεχόμενη αύξηση στις 15 Δεκεμβρίου. Μέχρι στιγμής, η ΕΚΤ έχει αυξήσει τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσης.
Οι παγκόσμιες αγορές παρακολουθούν τις κινήσεις της ΕΚΤ, αλλά εστιάζουν περισσότερο σε αυτές της Fed, γιατί η Ευρώπη επηρεάζεται δυσανάλογα από την ενεργειακή κρίση εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Αυτό που περιμένουν, επομένως είναι το λεγόμενο pivot της Fed, η στιγμή που θα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, κάτι που φυσικά θα εξαρτηθεί από τον πληθωρισμό. Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις της Goldman Sachs για το 2023, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα υποχωρήσει αισθητά, με τον δομικό πληθωρισμό να πέφτει από το 5,1% που βρίσκεται σήμερα στο 2,9% τον Δεκέμβριο του 2023.
Η Goldman, μάλιστα, πιστεύει ότι η αμερικανική οικονομία θα αποφύγει την ύφεση, εμφανίζοντας μικρή ανάπτυξη σε όλα τα τρίμηνα του 2023 και συνολικά ρυθμό 1% στο σύνολο του έτους. Ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 3,3% το 2023 και θα σταθεροποιηθεί κοντά στο 2,5% την επόμενη διετία.
Να προετοιμαζόμαστε, λοιπόν, για ένα νέο χρηματιστηριακό ράλι από το νέο έτος που θα κάνει τη bear market του 2022 να μοιάζει με μία σοβαρή παύση της μεγάλης ανοδικής πορείας που ξεκίνησε μετά την κρίση του 2008-09; Καλώς ή κακώς, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Τα αυξημένα κόστη λόγω πληθωρισμού και η μείωση της κατανάλωσης οδηγούν στην υποβάθμιση των προβλέψεων για τα εταιρικά κέρδη, τα οποία σε μεγάλο βαθμό καθορίζουν την πορεία των μετοχών.
Ο S&P 500, ο δείκτης-καθρέφτης των παγκόσμιων αγορών, διαπραγματεύεται 16,4 φορές τα μελλοντικά κέρδη ανά μετοχή, λίγο υψηλότερα από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του που είναι 15 φορές. Αν και τα τρέχοντα επίπεδα απέχουν πολύ από τις 21 φορές που διαπραγματευόταν στις αρχές του 2022, οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν κινηθεί πολύ ανοδικά, με το αμερικανικό 10ετές να είναι σε διπλάσιο επίπεδο από αυτό που βρισκόταν στις αρχές του 2022.
Αυτό σημαίνει ότι έχει μεγάλες πιθανότητες να επιβεβαιωθεί το σενάριο της πτώσης. Διότι τα μελλοντικά κέρδη των επιχειρήσεων έχουν μικρότερη αξία και υποδηλώνει ότι η σημερινή αποτίμηση των αγορών παραμένει υπερβολικά υψηλή. Υπό αυτό το πρίσμα, οι χαμηλότερες προσδοκίες για εταιρικά κέρδη θα οδηγήσουν σε πτώση την ήδη ακριβή αγορά. Υπάρχει και το σενάριο η πτώση των μετοχών να είναι μικρότερη από την μείωση των προβλέψεων για τα κέρδη. Γιατί πριν τα εταιρικά κέρδη πιάσουν πάτο, οι μετοχές συνήθως αρχίζουν να κινούνται ανοδικά αφού η αγορά προεξοφλεί το τέλος της κρίσης και επομένως την ανάκαμψη. Σε κάθε περίπτωση, το σενάριο μιας νέα πτώσης συγκεντρώνει περισσότερες πιθανότητες…
