EKT: Ο πληθωρισμός οδηγεί σε ιστορικά υψηλά επιτόκια
Shutterstock
Shutterstock

EKT: Ο πληθωρισμός οδηγεί σε ιστορικά υψηλά επιτόκια

Ο… επίμονα υψηλός πληθωρισμός στριμώχνει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και όπως εξελίσσονται τα πράγματα δεν αποκλείεται η Κριστίν Λαγκάρντ να συνδέσει το όνομά της με τα υψηλότερα επιτόκια στην ιστορία της Ευρωζώνης. Οι μετρήσεις των δύο πρώτων μηνών του 2023 αλλάζουν τα πάντα σε ό,τι αφορά στις προβλέψεις για την κορύφωση και εξασθένηση της πληθωριστικής κρίσης, επαληθεύοντας τους φόβους για αναζωπύρωση των τιμών

Πλέον, η υποχώρηση του πληθωρισμού στο 2% που είναι ο στόχος της ΕΚΤ, τοποθετείται έως και το τέλος του 2025, επιμηκύνοντας την περίοδο ακρίβειας και οικονομικής στασιμότητας στην Ευρώπη. Τα νέα στοιχεία για τον πληθωρισμό Φεβρουαρίου αποτελούν… βούτυρο στο ψωμί του γερμανικού λόμπι που ζητάει νέες μεγάλες αυξήσεις και μετά τον Μάρτιο.

Χαρακτηριστική είναι η χθεσινή δήλωση του προέδρου της Bundesbank, Γιοαχίμ Νάγκελ, σύμφωνα με την οποία θα χρειαστούν και νέα σημαντικά βήματα μετά την αύξηση του Μαρτίου. Μάλιστα, ο Νάγκελ υποστηρίζει ότι τα επιτόκια θα πρέπει να παραμείνουν στο υψηλότερο επίπεδο μέχρι να επιτευχθεί η εξασθένηση του πληθωρισμού στο 2%.

Από την πλευρά του, ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, κάνει λόγο για μαραθώνιο μετά το σπριντ των αυξήσεων επιτοκίων, εκτιμώντας ότι ο πληθωρισμός θα κορυφωθεί το καλοκαίρι στη Γαλλία και ο στόχος του 2% δεν θα επιτευχθεί σίγουρα πριν το τέλος του 2024, ενδεχομένως ούτε πριν το τέλος του 2025. Αν συνδυάσουμε τις δηλώσεις των δύο στελεχών της ΕΚΤ, τα επιτόκια θα παραμείνουν σε δυσθεώρητα ύψη για τουλάχιστον δύο ακόμη χρόνια, πλήττοντας την οικονομική δραστηριότητα.

Στο μεταξύ, η ακρίβεια συνεχίζει να ροκανίζει τα εισοδήματα των Ευρωπαίων αφού οι τιμές που εκτινάχθηκαν τους προηγούμενους μήνες δύσκολα θα υποχωρήσουν. Όμως, την ίδια ώρα, οι πρόδρομοι οικονομικοί δείκτες δεν προμηνύουν βαθιά ύφεση ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι χώρες της Ευρωζώνης εμφανίζουν αξιοσημείωτες αντοχές.

Αυτός είναι ο συνδυασμός που αναμένεται να αναγκάσει την ΕΚΤ να διατηρήσει την «hawkish» στάση της και να αυξήσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης τόσο στις 16 Μαρτίου όσο και στις 4 Μαΐου, αντί για μία αύξηση κατά 0,50% και μία κατά 0,25%. Αποτέλεσμα θα είναι το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να φτάσει στο 3,50% και το επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 4%, χωρίς αυτό να συνεπάγεται ότι δεν θα δούμε και νέες αυξήσεις μέσα στο καλοκαίρι.

Όπως εξελίσσονται τα πράγματα είναι πολύ πιθανό η Λαγκάρντ να συνδέσει τη θητεία της στο τιμόνι της ΕΚΤ με τα υψηλότερα επιτόκια που έχει δει ποτέ η Ευρωζώνη, ισοφαρίζοντας ή και ξεπερνώντας έως τον Σεπτέμβριο, το ιστορικό υψηλό επιτόκιο καταθέσεων που είχε θέσει στο 3,75% την περίοδο Οκτωβρίου 2000-Μαΐου 2001, όταν επιδίωξή της ήταν να δώσει ώθηση στο κοινό νόμισμα που μόλις είχε κυκλοφορήσει.  

Τα στοιχεία για τους δείκτες πληθωρισμού τον Φεβρουάριο μόνο ενθαρρυντικά δεν είναι. Στη Γαλλία και στην Ισπανία ο πληθωρισμός επανήλθε σε ανοδική τροχιά, ενώ στη Γερμανία παρέμεινε αμετάβλητος, αποδεικνύοντας ότι πέρα από τις τιμές της ενέργειας και των εμπορευμάτων, που συνεχίζουν να υποχωρούν, δεν υπάρχουν άλλες ενδείξεις αποπληθωριστικών πιέσεων.

Η κατάσταση σήμερα στην Ευρώπη έχει ως εξής: Ο πληθωρισμός των τροφίμων συνεχίζει να αυξάνεται όταν ο ενεργειακός πληθωρισμός εξασθενεί. Πληθωριστικές πιέσεις κάνουν την εμφάνισή τους και από τον κλάδο των υπηρεσιών, όπου ενόψει καλοκαιριού καλπάζουν οι τιμές σε πακέτα διακοπών και δραστηριότητες αναψυχής. Κάπως έτσι, ο πολυπόθητος αποπληθωρισμός που αναμένουν οι αναλυτές καθυστερεί – παρά το γεγονός ότι κάθε μήνα αυξάνεται η βάση σύγκρισης – και η ΕΚΤ οφείλει να επανεξετάσει τη στάση της.

Οι μετρήσεις σε Γερμανία, Γαλλία και Ισπανία υποδηλώνουν ότι ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ευρωζώνη ενισχύθηκε τον Φεβρουάριο στο 8,8% από 8,6% τον Ιανουάριο, αντί να υποχωρήσει στο 8,1% που ανέμεναν οι αναλυτές. Και κάπως έτσι τα επιχειρήματα των «γερακιών» της ΕΚΤ ενδέχεται να οδηγήσουν σε ιστορικά υψηλά επιτόκια τους επόμενους μήνες.