Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 7 χρόνια η τιμή του χρυσού ξεπέρασε στις συναλλαγές της Τετάρτης το επίπεδο των 1.600 δολαρίων, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις παγκόσμιες αγορές. Μπορεί στη συνέχεια το πολύτιμο μέταλλο να υποχώρησε έως και κάτω από τα 1.560 δολάρια, καθώς γίνονται προσπάθειες να διατηρήσει ο επενδυτικός κόσμος την ψυχραιμία του, ωστόσο ο πλανήτης συνεχίζει να παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή – και όχι μόνο.Β
Χθες, τα χρηματιστήρια ανακουφίστηκαν και ο χρυσός με το πετρέλαιο έχασαν σημαντικό μέρος από το έδαφος που κέρδισαν τις τρεις προηγούμενες ημέρες, γιατί ο Τραμπ μίλησε για κυρώσεις κατά του Ιράν και όχι για στρατιωτικές επιθέσεις. Επίσης, το χτύπημα του Ιράν αποδείχθηκε ότι δεν είχε στόχο να προκαλέσει θύματα. Εκτιμάται, λοιπόν, ότι και οι δύο πλευρές θα επιλέξουν τη διπλωματική οδό και εντέλει η κρίση θα αποφευχθεί.
Όσο και αν οι δείκτες της Wall Street καταρρίπτουν το ένα ιστορικό υψηλό μετά το άλλο, δείχνοντας ουσιαστικά ότι αποκλείουν την πλήρη κλιμάκωση της έντασης με το Ιράν, υπάρχουν πολλοί ακόμη λόγοι για να μην κοιμούνται ήσυχοι οι επενδυτές. Οι ακραίες φωνές στο Ιράν δεν έχουν κοπάσει και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι δεν θα υπάρξουν νέα επεισόδια παρά το γεγονός ότι ούτε ο Τραμπ αλλά ούτε και το Ιράν θέλουν πόλεμο.Β
Επομένως, ο πραγματικός κίνδυνος για τις αγορές δεν είναι να ξεσπάσει πόλεμος ανάμεσα στις δύο πλευρές αλλά να χαλάσει το κλίμα. Έως ένα βαθμό οι επενδυτές στηρίζουν την άνοδο των χρηματιστηρίων γιατί ακολουθούν το ρεύμα και όχι γιατί όλα είναι ρόδινα στην παγκόσμια οικονομία.
Μπορεί η ανεργία στις ΗΠΑ να είναι σε ιστορικά χαμηλά αλλά όλοι γνωρίζουν ότι το δεκαετές ράλι κάποια στιγμή θα σταματήσει καθώς ούτε όλα τα μάκρο είναι καλά ούτε τα εταιρικά κέρδη είναι τέτοια που να δικαιολογούν την… αιώνια άνοδο.Β
Το κακό σήμερα με τις αγορές είναι ότι σε μεγάλο βαθμό στηρίζουν την αισιοδοξία τους στο γεγονός ότι ο Τραμπ εξελέγη με την δέσμευση να αποχωρήσει από τη Μέση Ανατολή και ότι επιθυμεί διακαώς να πάρει το νόμπελ ειρήνης. Έχει και την προεκλογική περίοδο μπροστά του κι έτσι έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι δεν θα ρισκάρει να διαβεί το δρόμο που οδηγεί στις κάλπες του Νοεμβρίου με αναμμένες εστίες γύρω του, έτοιμες να βάλουν φωτιά στην παγκόσμια οικονομία και να πλήξουν το χρηματιστήριο - την διαρκή άνοδο του οποίου ο ίδιος έχει κάνει σημαία.Β
Το σίγουρο στην παρούσα φάση είναι ότι η διάθεση αποστροφής κινδύνου έχει ενισχυθεί σημαντικά στις τάξεις των επενδυτών όσο και αν είναι φανερή η αγωνία να ωραιοποιηθούν καταστάσεις. Αν για παράδειγμα υπάρξει νέο χτύπημα από πλευράς Ιράν ή μία τρομοκρατική επίθεση, το κλίμα και πάλι θα επιδεινωθεί και μάλιστα ακαριαία.Β
Και ενώ ο χρυσός καταγράφει μία άκρως εντυπωσιακή εκκίνηση στο 2020, εξαιτίας του πολεμικού κλίματος μεταξύ ΗΠΑ-Ιράν, ακόμη πιο εντυπωσιακή ήταν η πορεία του μέσα το 2019 όταν Β σημείωσε κέρδη της τάξης του 18%. Στήριξη στο πολύτιμο μέταλλο προσέφεραν οι κεντρικές τράπεζες, άλλες με την υπερβολικά χαλαρή νομισματική τους πολιτική και άλλες με τη μανία αύξησης των αποθεμάτων τους. Για να φτάσει σε νέα ιστορικά υψηλά αρκεί να ενισχυθεί κατά περίπου 22% κάτι όχι σύνηθες, αλλά τα κέρδη του 2019 δείχνουν ότι τίποτα δεν είναι απίθανο.
Ένα από τα σενάρια άλλωστε που συγκαταλέγονται στην κατηγορία «δυσμενή» είναι να αποφασίσει το Ιράν να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, εκτινάσσοντας τις τιμές του πετρελαίου και αυξάνοντας παράλληλα τις ανησυχίες για αποσταθεροποίηση της παγκόσμιας οικονομίας. Είναι ένα σενάριο που θα δώσει σαφή ώθηση και στις τιμές του χρυσού, ωστόσο στην παρούσα φάση αναλυτές εκτιμούν ότι χρειάζεται κάτι πολύ πιο δραματικό για να δούμε νέα ιστορικά υψηλά σύντομα.Β
Ειδικοί της αγοράς χρυσού συμφωνούν ότι οι διακυμάνσεις στις τιμές του χρυσού το επόμενο διάστημα θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη των σχέσεων ΗΠΑ-Ιράν γιατί εκτός από το πετρέλαιο που πλήττεται άμεσα, είναι μία αντιπαράθεση που τρομάζει ολόκληρο τον πλανήτη και ο χρυσός είναι το παραδοσιακό ασφαλές καταφύγιο. Μέχρι στιγμής, πάντως, λέγεται ότι οι μακροπρόθεσμοι παίκτες δεν έχουν εισέλθει στην αγορά και η άνοδος των περασμένων ημερών ήταν περισσότερο απόρροια τακτικών κινήσεων.Β