Πόσο θα επιδεινωθεί η κρίση της ακρίβειας μετά την απόφαση της Μόσχας να σπάσει τη συμφωνία μεταφοράς ουκρανικών αγροτικών προϊόντων μέσω της Μαύρης Θάλασσας; Δυστυχώς, τα στοιχεία για το μήνα Οκτώβριο δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας, καθώς ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωζώνης σε διψήφιο έδαφος, στο 10,7%, από 9,9% τον Σεπτέμβριο. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι αν συνεχιστεί η χθεσινή χρηματιστηριακή άνοδος των σιτηρών και άλλων εμπορευμάτων, σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση, μπορεί να στείλει τον πληθωρισμό σε επίπεδα που δεν είχαμε καν φανταστεί.
Η κατάσταση με την ακρίβεια είναι δραματική. Συμπληρώθηκαν 12 μήνες που ο ενεργειακός πληθωρισμός τρέχει με ρυθμό άνω του 20% και 6 μήνες που τρέχει με ρυθμό άνω του 38%. Πλέον, η άνοδος των τιμών έχει διαχυθεί σε ολόκληρη την οικονομία. Ενέργεια, τρόφιμα και μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, όλα σημείωσαν μεγάλη άνοδο, ενώ ο πληθωρισμός των υπηρεσιών κινήθηκε στα ίδια επίπεδα με τον προηγούμενο μήνα. Σημαντικό και το ιστορικό ρεκόρ του δομικού πληθωρισμού (υπηρεσιών και μη ενεργειακών βιομηχανικών αγαθών), ο οποίος επιτάχυνε στο 5% από 4,8% τον Σεπτέμβριο.
Έκπληξη είχαμε για την Ελλάδα, όπου ο πληθωρισμός επιβράδυνε σημαντικά στο 9,8% από 12,1% τον Σεπτέμβριο. Με την εξέλιξη αυτή, η χώρα μας πλέον βρίσκεται στο μικρότερο γκρουπ χωρών, οκτώ στον αριθμό, που εμφανίζουν μονοψήφιο πληθωρισμό.
Στο μέτωπο της ανάπτυξης, η Ευρωζώνη ίσως είδε χθες την τελευταία ηλιαχτίδα πριν την καταιγίδα της ύφεσης. Οι εκτιμήσεις που ήθελαν την ύφεση να έχει ξεκινήσει στην Ευρωζώνη από το τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου διαψεύστηκαν και γι’ αυτό ευθύνονται οι εντυπωσιακές επιδόσεις του τουρισμού και τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, που κατάφεραν όπως όλα δείχνουν να… κρύψουν, έστω προσωρινά, τη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας.
Ο χειμώνας, ωστόσο, βρίσκεται προ των πυλών και μαζί του η ύφεση, την οποία οι αναλυτές θεωρούν απολύτως σίγουρη. «Με τα οικονομικά δεδομένα υψηλής συχνότητας να βρίσκονται σε αρνητικό έδαφος, το θέμα δεν είναι αν θα υπάρξει ύφεση τους επόμενους μήνες στην Ευρωζώνη, αλλά πόσο βαθιά θα είναι αυτή η ύφεση», τονίζει η Oxford Economics.
Με τα σημερινά διαθέσιμα στοιχεία, η ελληνική είναι από τις ελάχιστες οικονομίες της Ευρώπης που συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να αποφύγει την ύφεση και να συνεχίσει να αναπτύσσεται έστω ήπια και το 2023. Μετά το 8% του α’ τριμήνου και το 7,7% του β’ τριμήνου, το ελληνικό ΑΕΠ αναμένεται να εμφανίσει μεγέθυνση κοντά στο 5% στο γ’ τρίμηνο και συνολικά ενδεχομένως και άνω του 6% το 2022. Ακόμη και αν το ελληνικό ΑΕΠ συρρικνωθεί για δύο συνεχόμενα τρίμηνα το 2023, η Capital Economics εκτιμά ότι η ύφεση θα είναι πολύ πιο ρηχή από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και στη συνέχεια η ανάκαμψη θα είναι αρκετή για να κλείσει το έτος χωρίς αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης.
Ας δούμε όμως τι συμβαίνει στην Ευρώπη. Τα πολύ αρνητικά οικονομικά στοιχεία που είχαν δει το φως της δημοσιότητας το προηγούμενο διάστημα, με επίκεντρο τη γερμανική οικονομία, είχαν διαμορφώσει ένα πολύ βαρύ κλίμα για το γ’ τρίμηνο. Παρ’ όλα αυτά, τα επίσημα στοιχεία έδειξαν ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης μεγεθύνθηκε κατά 2,1% σε σύγκριση με το γ’ τρίμηνο του 2021 και κατά 0,2% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2022. Η οριακή ανάπτυξη της Ευρωζώνης σε τριμηνιαία βάση, δεν αποτέλεσε έκπληξη καθώς είχαν προηγηθεί τα εθνικά στοιχεία την Παρασκευή, σύμφωνα με τα οποία το ΑΕΠ της Γαλλίας και της Ισπανίας ενισχύθηκε κατά 0,2% στο τρίμηνο και της Γερμανίας κατά 0,3%.
Η έστω προσωρινή ανθεκτικότητα που δείχνει η οικονομία της Ευρωζώνης οδήγησε σε άνοδο τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων, καθώς προμηνύει νέες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ. Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ξεπέρασε το επίπεδο του 4,5% αντισταθμίζοντας μεγάλος μέρος της πτώσης της περασμένης εβδομάδας. Στον απόηχο των ανακοινώσεων της ΕΚΤ, η απόδοση του ελληνικού τίτλου είχε σημειώσει πτώση έως το 4,33% από 5,1% που είχε φτάσει στις 21 Οκτωβρίου.
