Η ώρα του «reality check» πλησιάζει
Shutterstock
Shutterstock

Η ώρα του «reality check» πλησιάζει

Αν και τα αποτελέσματα εξαμήνου στην Ελλάδα έχουν ακόμα μέλλον μέχρι την ολοκλήρωσή τους στο εξωτερικό ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για το τι θα πρέπει να περιμένουμε στα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου που εκκινούν σε δέκα μέρες στις ΗΠΑ.

Εκτός των υψηλών τιμών καυσίμων και ενέργειας, η περίοδος του τρίτου τριμήνου χαρακτηρίστηκε και από την πρώτη σημαντική αύξηση του χρηματοοικονομικού κόστους. Παράλληλα θα έχουμε και τις πρώτες ενδείξεις κόπωσης (ή αντοχής) από την κατανάλωση και την αγορά ακινήτων, βασικούς κλάδους δραστηριότητας για τη διαμόρφωση του οικονομικού αποτελέσματος των επιχειρήσεων.

Παρόλα αυτά οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις της αγοράς δεν έχουν δώσει ακόμα κάποιο ισχυρό απαισιόδοξο μήνυμα. Υπάρχει μεν μια σαφής αναθεώρηση των ρυθμών αύξησης (επιβράδυνσης) του κύκλου εργασιών και της εταιρικής κερδοφορίας, αλλά όχι εκτίμηση για μείωση.

Η οικονομία των ΗΠΑ βρίσκεται τυπικά σε ύφεση με δύο αρνητικά τρίμηνα ανάπτυξης, οι δείκτες των αγορών έχουν πλέον εισέλθει σε πτωτική αγορά (bear market), όμως η εταιρική κερδοφορία αντέχει, τουλάχιστον αυτό δείχνει η συνολική εικόνα των εισηγμένων επιχειρήσεων. 

Το παράδοξο αυτό φαινόμενο έχει δύο βασικές αιτίες: Η πρώτη έχει να κάνει με την απασχόληση. Η ανεργία παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα (3,7%) παρά τη μικρή αύξηση που παρατηρήθηκε τον Αύγουστο. Μεγέθη ανεργίας κάτω από 5% συνιστούν πλήρη επίπεδα απασχόλησης για την οικονομία.

Η παράμετρος αυτή έχει ευθύ αντίκτυπο στην αντοχή της κατανάλωσης, η οποία διατηρεί δυνάμεις και από τις αποταμιεύσεις των προηγούμενων δύο ετών. Η δεύτερη αιτία έχει να κάνει με τα κέρδη των εταιρειών ενέργειας, οι οποίες θα καλύψουν μέρος από το «χαμένο έδαφος» άλλων οικονομικών κλάδων όπως έγινε και στο δεύτερο τρίμηνο. 

Η χρονιά ξεκίνησε με αύξηση κερδών 9,8% και αύξηση κύκλου εργασιών 13,6% για τον S&P500. Το δεύτερο τρίμηνο έδειξε αύξηση κερδών 6,9% και τζίρου 14% μια μάλλον αναμενόμενη εξέλιξη σε ό,τι αφορά στο καθαρό περιθώριο κερδοφορίας.

Στο τρίτο τρίμηνο η αύξηση του τζίρου αναμένεται να περιοριστεί στο +9,1%, ενώ τα κέρδη θα αυξηθούν οριακά κατά 1,1%. Οριακό μεν το μέγεθος, ωστόσο, απέναντί του έχει το τρίτο τρίμηνο του 2021 όπου είχαν συμβεί απίθανα πράγματα: Η κερδοφορία είχε αυξηθεί κατά 41,4% και ο κύκλος εργασιών κατά 17,4%.

Εκτός δηλαδή από τις αντιξοότητες του οικονομικού περιβάλλοντος, οι εταιρείες θα έχουν να αντιμετωπίσουν και ισχυρή βάση σύγκρισης. Σημειώστε ωστόσο ότι αν στην πρόβλεψη του +1,1% εξαιρεθεί ο ενεργειακός κλάδος, η εταιρική κερδοφορία θα εμφανιστεί μειωμένη κατά 5,6% σε σχέση με το περυσινό τρίτο τρίμηνο.

Επίσης, έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι στο ξεκίνημα της χρονιάς οι εκτιμήσεις για την κερδοφορία του τρίτου τριμήνου ήταν στην περιοχή του +7/+8%. Επομένως, οι εκτιμήσεις ήδη έχουν δεχθεί σημαντικό κούρεμα ενσωματώνοντας κάποιες από τις παραδοχές επιβράδυνσης των εταιρικών κερδών.

Η αλλαγή στις εκτιμήσεις έγινε στα μέσα Ιουλίου όταν πλέον ήταν προφανής η διάθεση της FED για πιο επιθετική πολιτική νομισματικής σύσφιξης. Με εξαίρεση την ενέργεια και την αυτοκινητοβιομηχανία, όλοι οι οικονομικοί κλάδοι έχουν αναθεωρηθεί χαμηλότερα έως το τέλος του έτους.

Το γεγονός αυτό, εκτός από πιο ρεαλιστική προσέγγιση στα μεγέθη του τριμήνου διαμορφώνει και τον πήχη των προσδοκιών, το σημείο που χωρίζει την έκπληξη από την απογοήτευση. 

Μέχρι στιγμής, δέκα εταιρείες του S&P που έχουν δημοσιεύσει αποτελέσματα τρίτου τριμήνου (ή μέρους του) δείχνουν αύξηση κερδών 3,1% και αύξηση τζίρου 13,5%.

Είναι πολύ νωρίς ακόμα για να υποστηριχθεί ότι οι εταιρείες θα κάνουν μαζικά την έκπληξη, ωστόσο, η σημασία αυτού του τριμήνου θα είναι καθοριστική για την επενδυτική στάση που θα κρατήσουν οι διαχειριστές έχοντας ενσωματώσει ήδη απαισιόδοξα σενάρια για τη μελλοντική εξέλιξη των εταιρικών κερδών.

Το reality check που έχουμε μπροστά μας μπορεί τελικά να αναδείξει μεγαλύτερες αντοχές και δυνάμεις ανταπόκρισης στις απαιτητικές συνθήκες από την πλευρά των επιχειρήσεων.