Τι δείχνει η μεγάλη αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων
Shutterstock
Shutterstock
Ομόλογα

Τι δείχνει η μεγάλη αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων

Η ομιλία του επικεφαλής της Fed οδήγησε το τμήμα της καμπύλης αποδόσεων που παρακολουθείται στενά από τις αγορές στην πιο βαθιά αντιστροφή του από το 1981 την Τρίτη, στρέφοντας τον προβολέα για άλλη μια φορά σε έναν αξιόπιστο δείκτη επερχόμενης ύφεσης.

Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού επιθετικά από πέρυσι για να φρενάρει τον πληθωρισμό που χτύπησε υψηλό 40ετίας και να τον επαναφέρει στον στόχο του 2%. Συνολικά, η Fed έχει αυξήσει τα επιτόκια κατά 450 μονάδες βάσης από πέρυσι.

Η καμπύλη αποδόσεων αντιστρέφεται όταν οι αποδόσεις στα βραχυπρόθεσμης διάρκειας κρατικά ομόλογα υπερβαίνουν αυτές των μακροπρόθεσμων ομολόγων. Δείχνει ότι ενώ οι επενδυτές αναμένουν άνοδο των επιτοκίων σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, πιστεύουν ότι το υψηλότερο κόστος δανεισμού θα βλάψει την οικονομία τελικά και θα αναγκάσει τη Fed να χαλαρώσει την νομισματική της πολιτική μετέπειτα.

Η αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων έχει κατά κανόνα προηγηθεί προηγούμενων υφέσεων. Η αντιστροφή της καμπύλης βάθυνε την περασμένη Τρίτη μετά την ομιλία του Jerome Powell στο Κογκρέσο. O επικεφαλής της Fed ανέφερε ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να χρειαστεί να ανεβάσει τα επιτόκια περισσότερο απ' ό,τι προέβλεπε πριν καθώς ο πληθωρισμός παραμένει επίμονος παρά το μπαράζ αυξήσεων από πέρυσι.

Η ομιλία του απογείωσε τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια με την απόδοση στα διετή ομόλογα να κλείνει στο 5,015%, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2007. Την ίδια στιγμή η απόδοση στα 10ετη ομόλογα έπεσε 1,5 μονάδα βάσης στο 3,968%.

Η απόδοση των διετών ομολόγων είναι υψηλότερη από αυτή των 10ετών από τον Ιούλιο. Την Τρίτη, όμως, η αντιστροφή της έφτασε τις -103,1 μονάδες βάσης, το μεγαλύτερο spread ανάμεσα στις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες αποδόσεις από το 1981. Τότε, η αμερικανική οικονομία βρισκόταν στους πρώτους μήνες μιας ύφεσης που θα διαρκούσε μέχρι τον Νοέμβριο του 1982 και θα περνούσε στην ιστορία ως η χειρότερη από τη Μεγάλη Ύφεση του 1929.

Οι επενδυτές παρακολουθούν τμήματα της καμπύλης αποδόσεων ως δείκτες ύφεσης, ιδιαίτερα τα spread απόδοσης ανάμεσα στα 3μηνα έντοκα γραμμάτια και τα 10ετή ομόλογα, όπως και τη διαφορά απόδοσης ανάμεσα στα 2ετη και τα 10ετη ομόλογα. Δεν είναι ασυνήθιστο να υπάρχει αντιστροφή στην καμπύλη, αλλά είναι αξιοσημείωτο όταν φτάνει σε τέτοιο σημείο. Βέβαια, μια βαθιά αντιστροφή δεν σημαίνει αναγκαστικά και βαθιά ύφεση.

Σύμφωνα με μελέτη της Fed, το τμήμα 2ετων/10ετων ομολόγων της καμπύλης είχε αντιστραφεί από έξι έως 24 μήνες πριν από κάθε ύφεση από το 1955. Έδωσε λάθος σημάδι μόνο μία φορά την περίοδο αυτή.

Τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι το τμήμα 2ετων/10ετων της καμπύλης αποδόσεων έχει αντιστραφεί 28 φορές από το 1900. Στις 22 από αυτές τις περιπτώσεις ακολούθησε ύφεση. Στις τελευταίες έξι, η ύφεση άρχισε κατά μέσο όρο από έξι έως 36 μήνες μετά την αντιστροφή της καμπύλης.

Η πιο πρόσφατη φορά που αντεστράφη το τμήμα αυτό της καμπύλης αποδόσεων ήταν το 2019 και τον επόμενο χρόνο ακολούθησε ύφεση στις ΗΠΑ η οποία όμως προκλήθηκε από την πανδημία COVID 19.