Εν μέσω παγκόσμιας αβεβαιότητας λόγω διατήρησης του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα, του συνεχιζόμενου Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου, του εντεινόμενου ανταγωνισμού ΗΠΑ και Ευρώπης έναντι της Κίνας, των τεράστιων αλλαγών που επίκεινται από την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και την τεχνητή νοημοσύνη, των παγκόσμιων προκλήσεων για δικαιοσύνη, ειρήνη, δίκαιη ανάπτυξη, των τάσεων αποπαγκοσμιοποίησης, οι επιχειρήσεις έρχονται αντιμέτωπες με τεράστιες μεταβολές που πρέπει να διαχειριστούν και να λάβουν γρήγορες και στρατηγικές αποφάσεις.
Αυτό αποτυπώνεται και στην ελληνική πραγματικότητα με μεγάλους ομίλους να κινούνται επιθετικά και να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην άνοδο του χρηματιστηρίου. Πληροφορίες καταγράφουν σειρά εξαγορών και κινήσεις για υποβολή δημόσιας πρότασης για τις μετοχές τους, οδηγώντας την άνοδο που αποτυπώνεται στο ταμπλό.
Ενδεικτική της πορείας και των προσδοκιών για το χρηματιστήριο είναι η αύξηση των ενεργών μερίδων και η δημιουργία πάνω από 1000 νέων λογαριασμών τον Ιανουάριο. Ίσως είναι νωρίς να μιλήσει κάποιος για μακροπρόθεσμη προοπτική, άλλωστε η σημερινή εποχή δεν μπορεί να εγγυηθεί τίποτα μακροπρόθεσμο, ωστόσο, διαφαίνονται θετικές εκτιμήσεις από τους επενδυτές για την περαιτέρω εξέλιξη.
Και τούτο, παρά τις αυξήσεις επιτοκίων που έχουν ήδη ανακοινωθεί και της ανακοίνωσης από την επικεφαλής της ΕΚΤ κ. Κριστίν Λαγκάρντ, μιας νέας, πιθανά πιο μικρής, αύξησης τον Μάρτιο. Βεβαίως, παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός είναι ακόμα υψηλός, καταγράφει σταδιακή μείωση και, ως εκ τούτου, αναμένεται και επιβράδυνση της ανόδου των επιτοκίων άρα προοπτικές σταδιακής σταθερότητας τουλάχιστον κοντά σε αυτά τα επίπεδα.
Από την άλλη, οι τάσεις επίσης δείχνουν ότι υπάρχει μια εμπιστοσύνη στην ελληνική πραγματικότητα όπως διαμορφώνεται, παρά τις επικείμενες εκλογές. Η πρόσφατη αναβάθμιση της Ελλάδας και από τον Οίκο Fitch σε ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, δείχνει τον δρόμο και όλοι εκτιμούν ότι σύντομα, μετά τις εκλογές, η χώρα μας θα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα δίνοντας νέο «αέρα» στις επενδύσεις καθώς αυτό θα αποκλιμακώσει τα επιτόκια.
Η επενδυτική βαθμίδα είναι κομβικής σημασίας τόσο για εγχώριους και ξένους επενδυτές που θα προβούν σε εκτέλεση των σχεδίων τους, ακόμη και όσων τηρούν στάση αναμονής, όσο και για το κράτος, που θα είναι σε θέση να δανείζεται πιο φθηνά από τις αγορές και, επομένως, να βελτιώσει την πορεία του χρέους μακροπρόθεσμα.
Να σημειωθεί εδώ ότι οι αυξήσεις επιτοκίων δεν επιβαρύνουν την εξυπηρέτηση του χρέους από τα μνημόνια, καθώς το μεγαλύτερο τμήμα έχει «κλειδωμένο» χαμηλό επιτόκιο. Η επενδυτική βαθμίδα, επιπλέον, έχει άμεσο αντίκτυπο στο ΧΑΑ γιατί το αναβαθμίζει σε καθεστώς Αναπτυγμένης Αγοράς με τις συνεπακόλουθες θετικές συνέπειες.
Οι καλές ειδήσεις σε επίπεδο δομικών μεταρρυθμίσεων, ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους, αυξημένων εσόδων στον τουριστικό τομέα αλλά σε φορολογικό επίπεδο, σημαντικής μείωσης των κόκκινων δανείων, και η ανθεκτικότητα που επέδειξε η ελληνική οικονομία εν μέσω ενεργειακής κρίσης, αποτελούν καλούς οιωνούς για τους επενδυτές.
Περαιτέρω, οι εκτιμήσεις για την μείωση του δείκτη χρέους που αναμένεται να φτάσει στο 161,9% του ΑΕΠ το 2023, βάζουν την Ελλάδα στο κάδρο ως ένα από τα οικονομικά θαύματα ανάμεσα σε εφτά χώρες, σύμφωνα με άρθρο που διαβάσαμε πρόσφατα στους Financial Times.
Το Κέντρο Έρευνας και Προγραμματισμού της Ελλάδας (ΚΕΠΕ) σε ανάλυσή του, μόλις λίγες ημέρες πριν, προς επίρρωση των ανωτέρω, καταγράφει μείωση της αβεβαιότητας για την ελληνική οικονομική συγκυρία, που αντανακλά τις θετικές προσδοκίες και εκτιμήσεις των συμμετεχόντων στην οικονομική δραστηριότητα, παρά τις αρνητικές επιπτώσεις του πληθωρισμού και της διεθνούς συγκυρίας.
Ρόλο κλειδί παίζει και το Ταμείο Ανάκαμψης, οι προσδοκίες από το οποίο έχουν τεθεί πολύ υψηλά για την ενίσχυση των επενδύσεων με τη μόχλευση και ιδιωτικών κεφαλαίων.
Τα παραπάνω, δεν σημαίνουν, βεβαίως, πως δεν θα υπάρχουν διορθώσεις στο χρηματιστήριο καθώς κάποιοι θα θελήσουν να κλειδώσουν τα κέρδη τους, ιδιαίτερα ενόψει των εκλογών. Επίσης, οι καλές προοπτικές του χρηματιστηρίου δεν σημαίνει ότι όλες οι μετοχές είναι εξίσου δυνατές. Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη του χρηματιστηρίου αποτυπώνει την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας και την πρόοδο που έχει συντελέσει μέχρι τώρα με το βλέμμα στο μέλλον για μια πιο εύρωστη οικονομία.
*Η Κωνσταντίνα Κοτταρίδη είναι Καθηγήτρια Οικονομικών Παν. Πειραιώς, Διευθύντρια Εργαστηρίου και Μεταπτυχιακού Προγράμματος στη Βιοοικονομία, Κυκλική Οικονομία και Βιώσιμη Ανάπτυξη.
