Η φράση του σημερινού τίτλου αποδείχθηκε πολύ επώδυνη για τον γράφοντα πριν από δύο χρόνια αφού η εκτίμηση των δεδομένων εκείνης της περιόδου δεν είχε το απαραίτητο βάθος πληροφόρησης, το οποίο ήρθε αρκετούς μήνες μετά. Η πιθανότητα να κάνουμε λάθος σε μια εκτίμηση είναι μέρος του παιχνιδιού, είναι κομμάτι της διαδικασίας ενασχόλησης με τις αγορές και σε κάθε ακραίο γεγονός αυτό που οδηγεί σε μεγάλες ήττες είναι ο υψηλός βαθμός βεβαιότητας για αυτό που συμβαίνει και το οποίο είναι εκτός του πεδίου κατανόησης μας.
Η χθεσινή εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν είναι ένα γεγονός τοπικής φύσεως, ούτε έχει περιορισμένες επιπτώσεις σε κάποιους λίγους τομείς της Ευρωπαϊκής οικονομίας. Η εξάρτηση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο (περίπου το 41% των αναγκών της εξυπηρετείται από τη Ρωσία) και η άνοδος των ενεργειακών τιμών εξηγεί μόνο ένα μέρος των ρευστοποιήσεων. Μια σειρά άλλων βασικών αγαθών (μέταλλα, σιτηρά, ξυλεία κλπ) συνιστούν μια συνολική εμπορική σχέση με την Ε.Ε. 200 δισ. δολαρίων (2019).
Η υποκατάσταση αυτών των εισαγωγών δεν θα είναι μια απλή υπόθεση ενώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προκαλέσει εκ νέου πληθωριστικά απόνερα καθώς η μικρότερη προσφορά θα ανεβάσει το σημείο ισορροπίας των τιμών. Αυτά είναι τα άμεσα και προφανή. Ο χρόνος μέχρι να φθάσουμε σε μια διπλωματική λύση/συνθηκολόγηση ή ανακωχή είναι ένα ζητούμενο για την αποκατάσταση των ισορροπιών στις αγορές. Παραμένει όμως μια παράμετρος που επί του παρόντος δείχνει ότι έχει μέλλον. Και σε αυτό το απροσδιόριστο μέλλον η συνταγή των εμπορεύσιμων ποιοτικών μετοχικών τίτλων και της ύπαρξης ρευστότητας σε ικανοποιητικά επίπεδα μοιάζει μονόδρομος.
Οι μετοχές του Ελληνικού Χρηματιστηρίου όσο και αν διαφοροποιηθούν είναι συνδεδεμένες με χαρτοφυλάκια αναδυόμενων αγορών ακολουθούν συγκεκριμένα ποσοστά έκθεσης σε κάθε γεωγραφική ζώνη και συγκρίνονται με τις αντίστοιχες αποτιμήσεις. Επομένως σε ένα περιβάλλον έντονης μεταβλητότητας ακόμα και μια καλή επιχειρηματική επίδοση περνάει σε δεύτερη μοίρα ακολουθώντας έστω και αμυντικά τη συνολική αναθεώρηση του μετοχικού ρίσκου.
Βασικό ζητούμενο σε μια ταραχώδη χρηματιστηριακή συγκυρία είναι η διατήρηση του κεφαλαίου και η επενδυτική επιβίωση. Οι αναταράξεις και οι κρίσεις είναι κομμάτι του βίου των χρηματιστηριακών αγορών. Τα ακριβά μαθήματα που πήραμε από το 2008 έως σήμερα επιβάλλουν διαχειριστική εγρήγορση, ετοιμότητα και εναλλακτικό πλάνο καταστροφής:
Τι θα μπορούσε να πάει τελείως στραβά, τι μπορεί να οδηγήσει τα πράγματα σε μια πρωτοφανή κατάσταση όπου οι ευκαιρίες να είναι πια τόσο προφανείς που ο μόνος αντίπαλος να είναι πια ο χρόνος. Το είδαμε αυτό το 2012 και το 2016 στην Ελληνική Αγορά όταν το ταμπλό από κάθε προσέγγιση. Αγοράζοντας σε επίπεδα καθολικής απαξίωσης ή μετοχές που είναι «κατηγορηματικά φθηνές» ο επενδυτής έχει το χρόνο με το μέρος του, αρκεί να έχει ρευστότητα να αγοράσει. Και τότε όλες οι πανδημίες μοιάζουν με απλή γρίπη.