Ξεπερνούν το 20% του αμερικανικού ΑΕΠ οι απώλειες που υπέστησαν μέσα στο 2022 οι δέκα από τους κορυφαίους τεχνολογικούς κολοσσούς του πλανήτη. Η χρηματιστηριακή αξία των Apple, Amazon, Tesla, Microsoft, Meta (πρώην Facebook), Google, NVIDIA, Netflix, Snowflake και Advanced Micro Devices (AMD), που απαρτίζουν τον δείκτη FANG+, μειώθηκε τον περασμένο χρόνο κατά το αστρονομικό ποσό των 5,2 τρισ. δολαρίων.
Η μεγάλη αυτή διόρθωση είχε ως αποτέλεσμα να εισέλθουν όλοι οι βασικοί δείκτες της Wall Street σε bear market, με τον Nasdaq φυσικά να πρωτοστατεί.
Και επειδή οι περισσότεροι αναλυτές δεν βλέπουν σημαντική ανάκαμψη το 2023 (κάποιοι δεν βλέπουν καν ανάκαμψη), είναι πολύ πιθανό η τρέχουσα bear market να αποδειχθεί η μεγαλύτερη σε διάρκεια στην ιστορία.
Τα μεγαθήρια της τεχνολογίας έχουν μπροστά τους μία περίοδο κατά την οποία εκτιμάται ότι η ζήτηση για ψηφιακή διαφήμιση θα συνεχίσει να είναι ασθενής, καθώς τόσο ο πληθωρισμός όσο και τα επιτόκια θα παραμένουν σε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα και οι επιχειρήσεις θα προσπαθούν να περικόψουν δαπάνες.
Οι απολύσεις στη Silicon Valley έχουν γίνει… καθημερινή συνήθεια. Σύμφωνα με αμερικανικά μέσα, πάνω από 1.000 εταιρείες τεχνολογίας προχώρησαν σε πάνω από 150.000 απολύσεις το 2022. Με το νέο έτος, η Amazon επιβεβαίωσε ότι θα προχωρήσει σε 18.000 απολύσεις, ενώ η Tesla πάγωσε τις προσλήψεις και θα προχωρήσει οσονούπω σε μειώσεις προσωπικού.
Το γαϊτανάκι των απολύσεων δεν έχει τέλος. Η Salesforce θα περικόψει το 10% των θέσεων εργασίας, η Vimeo θα απολύσει το 11% των εργαζομένων της και η Stitch Fix το 20%, απολύσεις που συνολικά ξεπερνούν τα 10.000 άτομα. Και όλα αυτά μόλις σε μία εβδομάδα που ουσιαστικά λειτουργεί η αγορά το 2023 αφού όλοι προετοιμάζονται για τα δύσκολα που έρχονται.
Ο CEO της Microsoft, Σάτια Ναντέλα, προειδοποίησε ότι η δύσκολη περίοδος για τον τεχνολογικό κλάδο δεν θα τελειώσει φέτος αλλά θα διαρκέσει έως το 2025. Και κάπως έτσι, στρώνεται το χαλί για τη μεγαλύτερη bear market στην ιστορία. Εκτός και αν πιστέψουμε τους αναλυτές της JPMorgan που υποστηρίζουν ότι οι απολύσεις και οι γενικότερες περικοπές δαπανών θα βελτιώσουν σημαντικά την οικονομική θέση των τεχνολογικών εταιρειών.
Δεν είναι μόνο ο τεχνολογικός κλάδος που παραπαίει και η ανάκαμψη της οικονομίας έχει μετατεθεί χρονικά για το 2024. Επειδή, λοιπόν, είναι συνολικό το πρόβλημα, είναι πιθανό να καθυστερήσουν πολύ οι χρηματιστηριακοί δείκτες να σηκώσουν κεφάλι. Η μεγαλύτερη bear market στην ιστορία της Wall Street θεωρείται ότι διήρκεσε 929 ημερολογιακές ημέρες, σχεδόν δυόμιση χρόνια δηλαδή, ενώ συνήθως μία bear market διαρκεί 290-390 ημέρες.
Για τον S&P 500 που είναι ο δείκτης αναφοράς για τις παγκόσμιες αγορές, η bear market ξεκίνησε επισήμως στις 13 Ιουνίου 2022, επομένως βρισκόμαστε κοντά στο μέσο όρο των 290 ημερών.
Ακόμη και αν η Fed σκόπευσε να μειώσει σύντομα τα επιτόκια, δεν είναι σίγουρο ότι τα χρηματιστήρια θα ανέκαμπταν αμέσως. Η εμπειρία δείχνει ότι κατά τη διάρκεια της φούσκας των dot.com, η Fed μείωσε μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο τα επιτόκια από το 6,5% στο 1,75%, όμως από την πρώτη μείωση ο S&P 500 χρειάστηκε 645 ημερολογιακές ημέρες για να φτάσει στο χαμηλότερο σημείο του. Στην κρίση του 2008 η Fed μείωσε τα επιτόκια απότομα αλλά ο S&P 500 χρειάστηκε 538 ημερολογιακές ημέρες από την πρώτη μείωση για να φτάσει στον πάτο.
Σήμερα, τόσο η Fed όσο και η EKT προμηνύουν νέες αυξήσεις επιτοκίων και το βασικό σενάριο προβλέπει ότι δεν θα γίνει καμία μείωση μέσα στο 2023. Για τους λάτρεις των αριθμών και της στατιστικής, ακόμη και αν η ιστορία επαναληφθεί με καλύτερους όρους, τα χρηματιστήρια θα κινηθούν σε πολύ ρηχά νερά το 2023 και θα ανακάμψουν κάποια στιγμή το 2024 ή στο χειρότερο σενάριο το 2025, που συνεπάγεται ότι η bear market θα μπορούσε θεωρητικά να διαρκέσει πάνω από 1.000 ημέρες.
Βέβαια, κάθε κρίση και κάθε περίοδος έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά και όλα μπορούν να συμβούν, όπως ένα μεγάλο ράλι αν κάποια στιγμή βελτιωθούν οι συνθήκες στην κινεζική οικονομία ή αποκλιμακωθούν οι γεωπολιτικές εντάσεις και τελειώσει η ενεργειακή κρίση. Όμως δεν αποκλείεται να ζήσουμε τη μεγαλύτερη ή μία από τις μεγαλύτερες bear markets που έχουν καταγραφεί.
