Οι προειδοποιήσεις από τον διάσημο «γκουρού» των αγορών Μοχάμεντ Ελ-Εριάν και τον δισεκατομμυριούχο επενδυτή Καρλ Άικαν, μέσα στην εβδομάδα που μας πέρασε, ήρθαν να προστεθούν στα «καμπανάκια» που χτυπούν από… διάφορες κατευθύνσεις για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά οι αγορές δείχνουν να τα αγνοούν.
Από τη στιγμή που έγινε αντιληπτή η πρώτη εκτίναξη των τιμών πέρσι το καλοκαίρι μέχρι τη ρωσική εισβολή και την αξιολόγηση των οικονομικών επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία, οι αγορές δείχνουν επανειλημμένα να προεξοφλούν ένα σχετικά καλό σενάριο ή τουλάχιστον δεν πανικοβάλλονται υποδεικνύοντας ότι περιμένουν να διαψευστούν τα όποια καταστροφικά σενάρια. Διότι αν οι αγορές ανησυχούσαν για τον πόλεμο ή πίστευαν ότι βρίσκεται προ των πυλών μία επισιτιστική κρίση και μία ύφεση ή μακρά περίοδος στασιμοπληθωρισμού, τότε μάλλον οι παγκόσμιες μετοχές δεν θα σημείωναν κέρδη 4% και 5% από τις 24 Φεβρουαρίου.
Κι όμως, ο δείκτης MSCI All-Country World ενισχύεται κατά 4% από την ημέρα που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, ενώ οι απώλειες από την αρχή του έτους… περιορίζονται στο 6%. Την ίδια ώρα, ο κρισιμότερος δείκτης των αγορών, S&P 500, καταγράφει κέρδη άνω του 5% από την έναρξη του πολέμου και απώλειες 5% από την αρχή του έτους.
Ο Αμερικανός οικονομολόγος Ελ Εριάν, κορυφαίος σύμβουλος της Allianz και πρώην επικεφαλής του μεγαλύτερου διαχειριστή ομολόγων στον πλανήτη, PIMCO, λέει ξεκάθαρα ότι οι αγορές δεν έχουν λάβει υπ’ όψιν όλα όσα πρόκειται να συμβούν στην οικονομία.
Η αλήθεια είναι ότι οι επίσημες εκτιμήσεις της Fed, της ΕΚΤ και άλλων διεθνών οργανισμών είναι μάλλον αισιόδοξες αφού προβλέπουν επιβράδυνση του ΑΕΠ αλλά όχι συρρίκνωση. Ακόμη και σε ό,τι αφορά την επισιτιστική κρίση, ο Ντομπρόφσκις καθησύχασε τους Ευρωπαίους ότι η Ευρώπη δεν κινδυνεύει. Ναι, όμως κινδυνεύουν οι πιο φτωχές χώρες του πλανήτη που αρχίζουν ήδη να προσφεύγουν στο ΔΝΤ και από τις οποίες θα ξεκινήσουν νέες μεγάλες μεταναστευτικές ροές, όπως προειδοποιεί ο ΟΗΕ.
Γιατί, λοιπόν, δεν πέφτουν τα χρηματιστήρια όταν γίνεται πόλεμος στην Ευρώπη και η παγκόσμια οικονομία καλείται να συνηθίσει να λειτουργεί χωρίς έναν από τους μεγαλύτερους προμηθευτές της; Κι εδώ η απάντηση του Ελ-Εριάν είναι σχεδόν αποστομωτική, αποδεικνύοντας ότι πολλές φορές δεν χρειάζονται πολυσύνθετες αναλύσεις αλλά απλές σκέψεις.
Οι επενδυτές συνεχίζουν να ποντάρουν στις μετοχές γιατί δεν έχουν εναλλακτική, λέει με λίγα λόγια ο Ελ-Εριάν. Τα μετρητά χάνουν την αξία τους σε περιβάλλον που ο πληθωρισμός είναι σχεδόν 6% στην Ευρώπη και 8% στην Αμερική και δεν αποκλείεται να φτάσει ή και να ξεπεράσει το επίπεδο του 10%, ενώ και οι πραγματικές αποδόσεις των ομολόγων (ήτοι οι αποδόσεις μείον τον πληθωρισμό) είναι αρνητικές παρά το γεγονός ότι η Fed ξεκινά ένα νέο κύκλο αύξησης των επιτοκίων.
Τα κρυπτονομίσματα από την άλλη εμφανίζουν υπερβολικά επίπεδα μεταβλητότητας και δεν έχουν ακόμη μπει για τα καλά στα ραντάρ των πιο μακροπρόθεσμων επενδυτών. Τα εμπορεύματα εξαρτώνται από τις εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία και κάπως έτσι οι επενδυτές απλά ελπίζουν να… σωθούν από τις μετοχές.
Όμως αν καταγραφεί μία μακρά περίοδος στασιμοπληθωρισμού, που συνεπάγεται ότι ο πληθωρισμός θα είναι υψηλός και η ανάπτυξη χαμηλή, οι μετοχές σαφέστατα κινδυνεύουν, αφού θα περιοριστεί η οικονομική δραστηριότητα και φυσικά η κατανάλωση. Επομένως θα λιγοστέψουν οι μετοχές που θα σημειώσουν ικανοποιητικές επιδόσεις και θα δώσουν καλές αποδόσεις.
Ο δισεκατομμυριούχος Καρλ Άικαν από την πλευρά του είναι ακόμη πιο σίγουρος για τα δεινά που έρχονται, υποστηρίζοντας ότι είναι πολύ πιθανό να σημειωθεί νέα ύφεση ή ακόμη και χειρότερες καταστάσεις, για τις οποίες οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι δεν είναι προετοιμασμένοι. Ο εκ των πιο επιτυχημένων επενδυτών της Wall Street, προειδοποιεί πως όταν ο πληθωρισμός ξεφεύγει, είναι πολύ δύσκολο να τεθεί υπό έλεγχο, όπως συνέβη τη δεκαετία του 1970. Μάλιστα, ο Άικαν πιστεύει ότι η Fed δεν θα καταφέρει να ρίξει τον πληθωρισμό χωρίς να προκαλέσει ύφεση. Επισημαίνει δε, ότι οι δεκαετίες που η Δύση προμηθευόταν φθηνά αγαθά από την Ασία τελείωσαν και πως ο πόλεμος στην Ουκρανία κάνει ακόμη πιο δύσκολη την κατάσταση με τον πληθωρισμό.
