Γιατί η πτώση του πληθωρισμού δεν ενθουσιάζει τις αγορές
Shutterstock
Shutterstock

Γιατί η πτώση του πληθωρισμού δεν ενθουσιάζει τις αγορές

Αυτή τη φορά οι αναλυτές κατάφεραν να προβλέψουν με απόλυτη ακρίβεια τα βασικά στοιχεία για τον πληθωρισμό του Δεκεμβρίου στις ΗΠΑ.

Η ανακοίνωση των ομοσπονδιακών αρχών των ΗΠΑ επιβεβαίωσε τις δύο βασικές προβλέψεις. Ο ετήσιος πληθωρισμός για τον Δεκέμβριο ήταν της τάξης του 6,5%, σημαντικά χαμηλότερος από το 7,1% του Νοεμβρίου και ο δομικός πληθωρισμός μετρήθηκε στο 5,7%, από 6% τον Νοέμβριο.

Κοιτάζοντας τα επίσημα στοιχεία που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του υπουργείου εργασίας, μπορούμε να παρατηρήσουμε πως συνεχίζεται η πτώση του πληθωρισμού από το 9,10% που ήταν η μέτρησή του για τον Ιούνιο ενώ την ίδια στιγμή έχει αρχίσει και η πτώση του δομικού πληθωρισμού, με μικρότερο όμως ρυθμό από τον συνολικό πληθωρισμό, αφού η υψηλότερη μέτρηση ήταν αυτή του Σεπτεμβρίου με 6,60%.

Η διαφορετική συμπεριφορά αυτών των δύο μεγεθών οφείλεται κυρίως στο γεγονός πως οι τιμές των καυσίμων, η μεταβολή των οποίων επηρεάζει σημαντικά τον συνολικό πληθωρισμό, έχουν πέσει σημαντικά τους τελευταίους μήνες. Αντίθετα, το κόστος των ενοικίων, το οποίο αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα υπολογισμού του δομικού πληθωρισμού, βρίσκεται σε συνεχή άνοδο. 

Όπως ξέρουμε, οι χθεσινές ανακοινώσεις αναμένονταν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από τις αγορές, καθώς οι επενδυτές θέλουν πολύ να δουν καθαρά σημάδια επιβράδυνσης του πληθωρισμού γιατί αλλιώς δεν μπορούν να ελπίζουν στον σύντομο τερματισμό των αυξήσεων των επιτοκίων από την αμερικανικής ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα (Fed).

Ακόμα περισσότερο, χωρίς αυτά τα σημάδια δεν θα μπορούν να ελπίζουν βάσιμα και στην έναρξη της αντίστροφης διαδικασίας, δηλαδή της μείωσης των επιτοκίων, μέσα στο 2023. Από την συμπεριφορά των αγορών τις προηγούμενες μέρες ήταν φανερό πως υπήρχε μία σχετική αισιοδοξία σχετικά με το τι θα μαθαίναμε σχετικά με τον πληθωρισμό.

Αν θα έπρεπε να περιγράψουμε συνοπτικά τα χθεσινά νέα, θα λέγαμε πως ήταν σαφώς θετικά αφού επιβεβαίωσαν την σαφώς πτωτική πορεία του πληθωρισμού αλλά δεν περιείχαν κάποιο στοιχείο που θα μπορούσε να αφοπλίσει τα χέρια της Fed και να την πείσει άμεσα πως πρέπει να μειώσει τις ανησυχίες της.

Από τα σύντομα σχόλια αναλυτών επενδυτικών τραπεζών, διαχειριστών χαρτοφυλακίων και δημοσιογράφων που βρήκαμε σε αναρτήσεις τους στο Twitter αλλά και σε ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου συμπεραίνουμε πως η έλλειψη μεγάλου ενθουσιασμού στις αντιδράσεις των αγορών οφείλεται κυρίως στο ότι οι επενδυτές ήταν σαφώς προετοιμασμένοι για να ακούσουν θετικά νέα.

Σίγουρα θα ήθελαν να έχουν ακούσει κάτι πιο θετικό από την μεριά του δομικού πληθωρισμού, καθώς είναι γνωστό πως οι παράγοντες της Fed δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στην εξέλιξη αυτού του μεγέθους. Όμως αυτό δεν τους πτόησε και πολύ γιατί οι περισσότεροι αναλυτές είναι βέβαιοι πως σύντομα θα αρχίσει η υποχώρηση των τιμών στον τομέα των ενοικίων, πράγμα που σημαίνει πως τους επόμενους μήνες πιθανότατα θα αρχίσει να επιταχύνεται η μείωση και του δομικού πληθωρισμού.

Αυτή η βεβαιότητα προκύπτει από το γεγονός πως ο δείκτης που χρησιμοποιούν οι υπηρεσίες του υπουργείου εργασίας για να υπολογίσουν τις μεταβολές στο κόστος των ενοικίων είναι φτιαγμένος με τέτοιον τρόπο που καθυστερεί να λάβει υπόψη του τις μεταβολές στις τιμές των ενοικίων για νέες μισθωτήριες συμβάσεις, οι οποίες στην πραγματικότητα είναι σχεδόν σταθερές τους τελευταίους μήνες. Αυτό, κατά πολλούς, σημαίνει πως η πραγματική εικόνα του δομικού πληθωρισμού δεν είναι τόσο δυνατή όσο υπονοείται από την ετήσια μεταβολή του κατά 5,7%. 

Μπορεί οι χρηματιστηριακές αγορές αρχικά να σημείωσαν μικρή πτώση αμέσως μετά τις σχετικές ανακοινώσεις αλλά σταδιακά ανέκαμψαν. Δεν σημείωσαν εντυπωσιακή άνοδο, αλλά η εικόνα τους πρέπει να θεωρηθεί αρκετά ικανοποιητική αν λάβουμε υπόψη μας το γεγονός πως κινούνται θετικά εδώ και μερικές μέρες και το γεγονός πως τα νέα περί πληθωρισμού δεν υπερέβησαν τις προσδοκίες των επενδυτών.

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι αγορές σημειώνουν σημαντική πτώση όταν ακούμε καλά νέα τα οποία όμως περιμέναμε. Η πτώση των αποδόσεων των δεκαετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου, η άνοδος της τιμής του χρυσού και του ασημιού, όπως και η υποχώρηση του δολαρίου απέναντι στο Ευρώ, την Αγγλική Λίρα και το Ιαπωνικό Γιέν είναι ενδείξεις που μας οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα: οι αγορές εκτιμούν πως τα επιτόκια αναφοράς δεν πρόκειται να ανεβούν πολύ περισσότερο.

Η άνοδος, έστω και μικρή, των περισσότερων μετοχών μας δείχνει πως την ίδια στιγμή οι επενδυτές φαίνεται να μην φοβούνται πολύ την εμφάνιση οικονομικής ύφεσης. Αν οι επόμενες μέρες και εβδομάδες δεν μας επιφυλάσσουν κάποια πολύ αρνητική εξέλιξη, όπως για παράδειγμα μία ξαφνική εκτόξευση της τιμής των ενεργειακών πρώτων υλών, η βραχυπρόθεσμη πορεία των χρηματιστηριακών αγορών θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών που θα αρχίσουν να ανακοινώνονται μαζικά τις επόμενες μέρες.

Αν από αυτές τις ανακοινώσεις δεν προκύψουν σαφείς ενδείξεις σοβαρής μείωσης των περιθωρίων κέρδους, τότε η πιθανότητα συνέχισης της χρηματιστηριακής ανόδου δεν θα είναι πλέον καθόλου μικρή. Τα χθεσινά νέα περί πληθωρισμού μπορεί να μην έδωσαν αφορμή για μία εντυπωσιακή χρηματιστηριακή άνοδο αλλά δεν αποκλείεται τελικά να αποδειχθούν πολύ πιο θετικά για τις αγορές απ’ ότι φάνηκε αρχικά.