Μέχρι και πριν από λίγο καιρό, το Χρηματιστήριο Αθηνών και η εντυπωσιακή του άνοδος κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας, αποτελούσε μια καθαρά εγχώρια υπόθεση και ένα παιχνίδι για λίγους. Οι αποδόσεις βέβαια εμφανίζονταν ψηλά στις διεθνείς λίστες, ωστόσο το ενδιαφέρον ήταν περιορισμένο. Και υπήρχαν πολλοί λόγοι γι’ αυτό.
Η Ελλάδα για να καταφέρει να γίνει ξανά ορατή στα μάτια των ξένων επενδυτών έπρεπε να αναδυθεί από τον πυθμένα της χρεοκοπίας, των μνημονίων και των capital controls. Κι έπρεπε να αποδείξει πως μπορεί να πλοηγηθεί με δυναμική και ασφάλεια προς τους λιμένες των επενδυτικών κεφαλαίων. Μια προσπάθεια που απαιτεί χρόνο και κόπο, αφού όλοι γνωρίζουμε πως η εμπιστοσύνη μπορεί να χαθεί μέσα σε ένα λεπτό. Ενώ η εκ νέου εξασφάλισή της, είναι πολύ πιο επίπονη.
Έτσι το Χρηματιστήριο Αθηνών, κατά τη διάρκεια αυτής της ανάδυσης με την βοήθεια εγχώριων κεφαλαίων και στρατηγικών επενδυτών κατάφερε να καταγράψει ένα +110% μέσα σε μια τριετία, ένα +61% μέσα στις τελευταίες 52 εβδομάδες, ένα +35% μέσα στο τελευταίο εξάμηνο και ένα +21% μέσα στο πρόσφατο τρίμηνο και μάλιστα εν μέσω προεκλογικής περιόδου. Αποδόσεις ικανοποιητικότατες. Παρ’ όλα αυτά, το ενδιαφέρον από το εξωτερικό ήταν περιορισμένο.
Περιορισμένο, διότι η απουσία επενδυτικής βαθμίδας, λειτουργούσε και εξακολουθεί να λειτουργεί σαν ένα εμπόδιο, ακόμα και σε κάτι που φαντάζει σαν ευκαιρία. Διότι όσο εντυπωσιακή και να εμφανίζεται η εικόνα του Χρηματιστηρίου Αθηνών, όσο πολλά υποσχόμενες και να είναι οι μετοχές και τα ομόλογα, αν οι οίκοι αξιολόγησης δεν δώσουν το ΟΚ, οι επενδυτικοί οίκοι δεν μπορούν να αγοράσουν «Ελλάδα».
Σήμερα το Χρηματιστήριο Αθηνών, έχει ενσωματώσει στις τιμές του, τις αποδόσεις μιας τριετίας προσδοκιών και ελπίδων. Βρίσκεται στα πρόθυρα της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας. Κι είναι λογικό οι ξένοι επενδυτές να διερωτώνται, το που μπορεί να φτάσει ο Γενικός Δείκτης, μόλις ενεργοποιηθούν οι εντολές των αγοραστών που περιμένουν το νεύμα του S&P και της Moody’s.
Τα «πρωτοσέλιδα» του Bloomberg, για «την επιστροφή της Ελλάδας στο ραντάρ των επενδυτών μετά από 10 έτη», για την «πτήση του Χρηματιστηρίου Αθηνών» και για «το εξώφυλλο των επόμενων 12 μηνών», μαζί με την καταγραφή διαδοχικών υψηλών 9ετίας, μεταβάλουν άρδην την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό.
Πόσα χρόνια έχει να ασχοληθεί το Bloomberg με το Χρηματιστήριο Αθηνών; Πόσα χρόνια έχει να γράψει κάτι θετικό για τις ελληνικές μετοχές και τα ελληνικά ομόλογα; Για πολλά χρόνια φοβόσουν να μπεις στην ιστοσελίδα του Bloomberg, για να αποφύγεις να έρθεις αντιμέτωπος με άρθρα που αναφέρονταν στην «πτώχευση της χώρας», στο «ελληνικό δράμα», στη «βόμβα της Ευρώπης» και σε άλλα.
Ενώ τώρα διαβάζεις τίτλους και δεν πιστεύεις τα μάτια σου. Και μάλιστα τίτλους που αναφέρονται στο τι πρόκειται να γίνει. Και αυτό είναι το σημαντικότερο. Οι λιγοστοί εγχώριοι επενδυτές που έπιασαν από νωρίς τον παλμό της αγοράς και τα γραφεία των παραδοσιακών ξένων οίκων που παρακολουθούν από κοντά την Ελλάδα, ίσως και να εκτιμούν πως τα περιθώρια περαιτέρω ανόδου δεν είναι μεγάλα. Οι αποδόσεις τους είναι ήδη αρκετά ικανοποιητικές, ειδικά σε δεικτοβαρείς τίτλους. Και ίσως η σκέψη τους να είναι σωστή, με βάση μόνο τα θεμελιώδη στοιχεία των εταιρειών.
Ωστόσο, εδώ μιλάμε για το ενδεχόμενο μιας πλήρους ανατροπής της ισορροπίας ανάμεσα στη ζήτηση και στην προσφορά. Διότι τα «πρωτοσέλιδα» του Bloomberg έχουν τη δική τους βαρύτητα και τη δική τους σημασία. Αφού δεν απευθύνονται σε έναν στενό επενδυτικό πυρήνα με γεωγραφικά ή χρηματοοικονομικά χαρακτηριστικά.
Δεν απευθύνεται μόνο στις «ειδικές» κατηγορίες επενδυτών όπως είναι τα hedge funds, τα family offices ελληνικών συμφερόντων και τα funds που εξειδικεύονται σε ελληνικές μετοχές. Απευθύνεται στην παγκόσμια επενδυτική κοινότητα. Συμπεριλαμβανομένων και των θεσμικών επενδυτών που θα ακολουθήσουν «αναγκαστικά» το Χρηματιστήριο Αθηνών, μετά την απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.
Όπως έλεγε χαρακτηριστικά διαχειριστής περιουσίας σε μεγάλη τράπεζα του εξωτερικού με επενδυτική έκθεση στην Ελλάδα, οι εγχώριοι επενδυτές του Χρηματιστηρίου Αθηνών βλέπουν από κοντά την αγορά και δεν διαθέτουν την μεγάλη εικόνα. Αυτήν που οι αγγλοσάξονες ονομάζουν «helicopter view».
Οι επενδυτές από το εξωτερικό, μπορεί να αργούν να αντιληφθούν τις αλλαγές που συντελούνται στην οικονομία της χώρας, αλλά όταν αποφασίζουν να κινηθούν, βάζουν στην άκρη τα «θεμελιώδη στοιχεία», βάζουν στην άκρη τους «αριθμοδείκτες» και αγοράζουν «τη χώρα». Δηλαδή τις μετοχές που αντιπροσωπεύουν την πραγματική οικονομία της χώρας, με διευρυμένα και πιο χαλαρά κριτήρια.
Το Bloomberg άνοιξε την πόρτα του Χρηματιστηρίου Αθηνών στα funds. Μένει να δούμε ποιοι και πότε θα περάσουν στα ενδότερα.