Το ακρωνύμιο FAANG συμπυκνώνει σε 5 γράμματα την εικόνα των διεθνών χρηματιστηρίων την τελευταία πενταετία. Πέντε αμερικανικές επιχειρήσεις που κυριαρχούν στους τομείς δραστηριοποίησής τους και συμμετέχουν στους πιο σημαντικούς χρηματιστηριακούς δείκτες. Η πορεία τους είναι συνεχώς ανοδική, και επιχειρηματικά και μετοχικά, σε τέτοιο βαθμό που να θεωρείται σχεδόν σίγουρο πως αυτό θα συνεχιστεί για πολλά χρόνια ακόμα, ειδικά μετά την έλευση της πανδημίας και την σημαντική επιτάχυνση της στροφής προς την υψηλή τεχνολογία. Η ιστορία όμως διδάσκει πως ουδείς είναι άτρωτος ή αναντικατάστατος, είτε άνθρωπος είτε επιχείρηση, ειδικά στον χώρο της υψηλής τεχνολογίας όπου οι αλλαγές είναι πολύ συχνά απότομες και δραματικές, όπως μας υπενθυμίζουν οι περιπτώσεις της Nokia και της η IBM.
Έχουν λοιπόν να φοβηθούν κάτι οι 5 μεγάλες επιχειρήσεις που αποτελούν την ομάδα FAANG; Η απάντηση είναι προφανώς καταφατική. Στις επόμενες παραγράφους θα προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε κάποιους από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν, προσπαθώντας να μην αναφερθούμε στα πιθανά προβλήματα από δικαστικές ή πολιτικές αποφάσεις, ειδικά όσον αφορά στις κατηγορίες για μονοπωλιακές πρακτικές και αθέμιτη χρήση των δεδομένων των χρηστών των υπηρεσιών και των προϊόντων τους, πράγμα που αφορά περισσότερο τις Google, Amazon και Facebook, λιγότερο την Apple και ακόμα λιγότερο την Netflix. Θα ξεκινήσουμε την προσπάθειά μας τηρώντας την σειρά συμμετοχής τους στο ακρωνύμιο.
Η Facebook (FB NASDAQ) οφείλει την μεγάλη της επιτυχία σε δύο παράγοντες. Στο γεγονός ότι δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν την πλατφόρμα της, και στο ότι έχει πείσει την διαφημιστική αγορά πως οι διαφημίσεις στην πλατφόρμα της είναι πολύ στοχευμένες και αποτελεσματικές για τους διαφημιζόμενους. Απειλείται λοιπόν από την συνεχή αρνητική δημοσιότητα σχετικά με την «τοξικότητα» του κοινωνικού της δικτύου και την εκτεταμένη παραπληροφόρηση που λαμβάνει χώρα μέσα σε αυτό, σκόπιμα ή μη. Αυτού του τύπου η δημοσιότητα μπορεί να απομακρύνει κάποιους από τους χρήστες του, ενώ η εμφάνιση νεότερων κοινωνικών δικτύων όπως π.χ. το Tik Tok σημαίνει πως η νεολαία δεν είναι και τόσο αφοσιωμένη στο Facebook όσο οι άνθρωποι των μεγαλύτερων ηλικιών. Όσον αφορά στο θέμα των διαφημίσεων, η τεχνολογία προοδεύει συνεχώς και έχουν εμφανιστεί εταιρείες όπως π.χ. η Tradedesk (TTD NASDAQ), οι οποίες δίνουν την δυνατότητα στοχευμένης και αποτελεσματικής διαδικτυακής διαφήμισης με διάφορους εκτός Facebook τρόπους.
Η Amazon (AMZN NASDAQ) αντλεί την δύναμή της από την κυριαρχία της στον χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου, όπου εκατομμύρια επιχειρήσεις χρησιμοποιούν το δικό της δίκτυο για να πουλήσουν τα προϊόντα τους, και από την δεσπόζουσα θέση της Amazon Web Services (AWS) που είναι η πρώτη δύναμη στις υπηρεσίες αποθήκευσης και διαχείρισης δεδομένων στο σύννεφο (cloud computing). Η πανδημία και η στροφή που έφερε προς το ηλεκτρονικό εμπόριο ξύπνησαν την αγορά που ανακάλυψε πως υπάρχουν και άλλοι τρόποι να πουλήσουν μέσω διαδικτύου, χωρίς να έχουν ανάγκη την Amazon. Εταιρείες όπως η Shopify (SHOP NYSE), παρέχουν σε οποιαδήποτε εταιρεία την δυνατότητα να αναπτύξει τις δικές της ηλεκτρονικές πωλήσεις και να αποφύγει την σφιχτή αγκαλιά του Jeff Bezos. Ο κίνδυνος για την AWS έρχεται από το σπάσιμο των υπηρεσιών cloud computing σε δύο κομμάτια, το κεντρικό cloud και το edge cloud που δημιούργησαν εταιρείες όπως η Fastly (FSLY NYSE). Η περαιτέρω ανάπτυξη του edge cloud σίγουρα δεν θα κάνει καλό στην AWS.
Η Apple (AAPL NASDAQ) πλουτίζει κυρίως από τις πωλήσεις των τηλεφώνων της (iphones). Μεγάλο ρόλο στην επιτυχία τους παίζουν οι εφαρμογές (apps) που φτιάχνονται από εκατομμύρια προγραμματιστές ανά τον κόσμο και δίνουν στους χρήστες των τηλεφώνων πολύ εύκολη πρόσβαση σε ότι υπηρεσία επιθυμούν, χρηστικού ή ψυχαγωγικού χαρακτήρα. Όσο η πρόσβαση στις υπηρεσίες γίνεται μέσω των εφαρμογών, οι πωλήσεις των iphones δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουν προβλήματα, δεδομένου ότι σχεδόν όλες οι εφαρμογές πρώτα φτιάχνονται για να δουλέψουν σε αυτά και στα Android τηλέφωνα της Google, δημιουργώντας στην πράξη ένα διπλό μονοπώλιο (duopoly). Ο μόνος τρόπος για να αλλάξει αυτό και οι χρήστες των κινητών τηλεφώνων να μην έχουν ανάγκη κάποιο από τα δύο αυτά συστήματα, είναι να προχωρήσει η τεχνολογία με τέτοιο τρόπο που η περιήγηση στο διαδίκτυο να γίνει το ίδιο εύκολη στο κινητό τηλέφωνο όσο είναι και στους υπολογιστές. Ακούγεται ίσως τραβηγμένο και σίγουρα δεν είναι εύκολο να γίνει. Υπάρχουν όμως ενδείξεις πως κάτι αλλάζει, αφού αρκετές εταιρείες βιντεοπαιχνιδιών έχουν ήδη αναπτύξει τεχνολογία που επιτρέπει την πρόσβαση των παικτών στα παιχνίδια χωρίς την χρήση apps, κάνοντας χρήση ενός περιηγητή (web browser), όπως διαβάζουμε και σε ένα πολύ πρόσφατο άρθρο των New York Times με τίτλο «Imagine a world without apps».
Στην περίπτωση της Netflix (NFLX NASDAQ) τα πράγματα είναι πολύ απλά. Ο βασικός της φόβος είναι ο ανταγωνισμός. Τώρα που η τηλεόραση μέσω διαδικτύου (streaming tv) τείνει να αποκτήσει περισσότερους θεατές από την παραδοσιακή, οι ανταγωνιστές πολλαπλασιάζονται. Η αντίστοιχη υπηρεσία της Disney, το Disney +, κατάφερε να αποκτήσει 50 εκατομμύρια συνδρομητές μέσα σε μερικούς μήνες, ενώ στο παιχνίδι έχουν μπει δυνατά και η Comcast και η AT&T. Την ίδια στιγμή, υπηρεσίες σαν την Roku (ROKU NASDAQ) που δίνουν την δυνατότητα στον χρήστη να χρησιμοποιεί εύκολα σχεδόν όλες τις υπηρεσίες streaming, κάνουν πιο εύκολη την δυνατότητα επιλογής και λιγότερο αυτονόητη και απαραίτητη την συνδρομή στο Netflix.
Στην Google και την μητρική της εταιρεία Alphabet (GOOGL NASDAQ), αναφερθήκαμε ούτως ή άλλως παραπάνω όταν εξετάσαμε το θέμα των εφαρμογών (apps) για τα κινητά τηλέφωνα και το διπλό μονοπώλιο των Iphone και των Android. Η μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο (search engine) που φέρνει πάρα πολλά έσοδα στην επιχείρηση, κυρίως μέσω των διαφημίσεων που την συνοδεύουν, είναι ακόμα πιο σημαντική για την Google. Εδώ θα παρεκκλίνουμε από την δέσμευσή μας να μην αναφερθούμε σε κινδύνους από δικαστικές ή κυβερνητικές αποφάσεις, διότι στην περίπτωση της μηχανής αναζήτησης και της επεξεργασίας των δεδομένων των χρηστών τα πράγματα έχουν ήδη ξεκινήσει και προχωρούν, κυρίως στην Ευρώπη, με επιβολή προστίμων και δικαστικές αποφάσεις αρνητικές για την εταιρεία.
Μπορεί κάποιοι από τους κινδύνους που αναφέραμε να φαίνονται μακρινοί ή ασήμαντοι, έχουν όμως όλοι κάτι κοινό μεταξύ τους. Τον «εκδημοκρατισμό» του διαδικτύου και την ευχέρεια των χρηστών και πελατών να επιλέξουν κάποια εταιρεία εκτός των FAANG, χωρίς να φοβούνται πως θα ζημιωθούν.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
