Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Έχουν περάσει τρεις μήνες από την επίσημη λήξη του τρίτου μνημονίου και σε κάθε αφορμή, στην παραμικρή γεωπολιτική ή οικονομική αναταραχή, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων αποδεικνύουν ότι η χώρα είναι μόνη της, χωρίς κανένα δίχτυ προστασίας, σαν ακυβέρνητο καράβι που παλεύει με τα κύματα.
Η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό είναι τελείως αντίθετη με την εικόνα που θέλουν να δουν οι επενδυτές. Μία οικονομία που βγαίνει από την ύφεση αλλά δεν μπορεί να ανασάνει από τους φόρους και μία κυβέρνηση που πελαγοδρομεί μεταξύ της δέσμευσής της να μην ξηλώσει τα μέτρα του μνημονίου και της ανάγκης της να δώσει παροχές με άρωμα εκλογών.
Χθες, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου άγγιξε το 4,6%. Πολλοί μπορούν να πουν ότι η αγορά των ελληνικών τίτλων είναι ρηχή ή ότι το γενικότερο επενδυτικό κλίμα είναι υπέρ της αποστροφής κινδύνου, άρα η άνοδος δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Όμως η χθεσινή ημέρα δεν ήταν σαν όλες τις άλλες. Ήταν η ημέρα που είδε το φως της δημοσιότητας η καλύτερη ίσως είδηση των τελευταίων μηνών. Η είδηση που έκανε τον Αλέξη Τσίπρα να πανηγυρίσει για το γεγονός ότι το Euroworking Group έδωσε το «πράσινο φως» για τη μη περικοπή των συντάξεων.
Κι όμως, οι επενδυτές δεν είδαν την εξέλιξη από την ίδια οπτική γωνιά που την είδε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Οι αγορές δείχνουν έτοιμες να αντιδράσουν αρνητικά σε κάθε αρνητική είδηση αλλά όχι το ίδιο θετικά στις φαινομενικά θετικές ειδήσεις, διότι αυτό που περιμένουν δεν είναι η μη εφαρμογή ενός μέτρου που συμφωνήθηκε στο πλαίσιο του μνημονίου αλλά η εφαρμογή πολιτικών που θα φέρουν φρέσκα κεφάλαια στην Ελλάδα.
Και δυστυχώς, η κυβέρνηση αφήνει τελευταίες στη λίστα με τις προτεραιότητές της τις επενδύσεις. Η Eldorado Gold, για παράδειγμα, κάλεσε χθες την κυβέρνηση να τηρήσει τις υποχρεώσεις της και να ξεκαθαρίσει τη στάση της στο θέμα της αδειοδότησης, την ώρα που η εταιρεία υποστηρίζει ότι από την πλευρά της τηρεί τις περιβαλλοντικές της δεσμεύσεις.
Το θέμα των αδειοδοτήσεων είναι το πρώτο στη λίστα των επενδυτών που σκέφτονται να τοποθετήσουν κεφάλαια στην Ελλάδα. Στο παράδειγμα της Eldorado, οι μεγάλες εκκρεμότητες αφορούν στην άδεια λειτουργίας για το εργοστάσιο στις Σκουριές, η οριστική άδεια λειτουργίας για το χώρο απόθεσης των αποβλήτων στην Κοκκινόλακα και η τεχνική μονάδα για τη Μονάδα Μεταλλουργίας.
Το δεύτερο θέμα είναι η ταχεία απονομή δικαιοσύνης. Καμία επένδυση δεν πρέπει να προχωράει αν υπάρχουν νομικές εκκρεμότητες ή παρανομίες. Ωστόσο, αυτό που θέλουν να γνωρίζουν οι επενδυτές είναι ότι δεν θα «λιμνάζουν» τα κεφάλαιά τους σε υποθέσεις που χρειάζονται χρόνια για να ξεμπλέξουν από τα δικαστήρια.
Το τρίτο θέμα είναι η υψηλή φορολογία. Το τρίτο, όχι το πρώτο. Ενώ η Ελλάδα έχει ιδιαίτερα υψηλό φορολογικό συντελεστή (29%) οι περισσότεροι ξένοι επενδυτές στέκονται στο θέμα των αδειοδοτήσεων και της απονομής δικαιοσύνης και μετά ασχολούνται με τη φορολογία. Το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει ένα σταθερό φορολογικό σύστημα που θα τους επιτρέπει να κάνουν μακροχρόνιες προβολές και business plans που δεν θα κινδυνεύουν από τις συχνές αλλαγές στο ισχύον πλαίσιο. Βέβαια, η μείωση της φορολογίας είναι προφανές ότι θα κάνει πιο ελκυστική τη χώρα μας όμως θα πρέπει να συνοδεύεται και από τη βεβαιότητα ότι θα η όποια αλλαγή θα διατηρηθεί.
Η σταθερότητα είναι ίσως το βασικό συστατικό της συνταγής για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. Η πολιτική και οικονομική σταθερότητα. Όσο η κυβέρνηση επιδίδεται σε τακτικισμούς και συντηρεί ένα λαϊκίστικο προφίλ, τάζοντας από τη μία πλευρά παροχές ενόψει των εκλογών και την ίδια ώρα υπερφορολογεί τα πάντα για να επιτυγχάνει υπερπλεονάσματα, η χώρα παραμένει υψηλού κινδύνου.