Ήταν 20 Φεβρουαρίου του 2020 όταν οι αγορές άρχισαν να συνειδητοποιούν πόσο σοβαρός και ύπουλος ήταν ο κίνδυνος που είχε να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Από τότε και για τις επόμενες 23 συνεδριάσεις, έως τις 23 Μαρτίου, τα χρηματιστήρια σε ολόκληρο τον πλανήτη κατέρρευσαν, με τον MSCI World να σημειώνει πτώση 35%. Ήταν η πιο απότομη κατρακύλα που έχει γνωρίσει η γενιά μας και η οποία μπορεί να συγκριθεί μόνο με το κραχ της Wall Street του 1929.
Παρ? όλα αυτά, μετά τον Μάρτιο ξεκίνησε ένα πάρτι στις αγορές που όμοιό του επίσης δεν έχει δει η γενιά μας και που πιθανώς να μη δει ούτε η επόμενη. Από τις 24 Μαρτίου 2020 έως σήμερα ο ίδιος δείκτης καταγράφει κέρδη 75% (όπως και ο S&P 500), λες και δεν υπάρχει πανδημία, λες και δεν έχουν παγώσει οι οικονομίες, λες και δεν έχουν μειωθεί τα εισοδήματα. Μόνο στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση εκτιμά ότι 15 εκατομμύρια Αμερικανοί χρωστάνε ενοίκια, 24 εκατομμύρια ενήλικες και 12 εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν να φάνε και χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις είναι έτοιμες να βάλουν λουκέτο.
Εξήγηση, όπως πάντοτε άλλωστε, υπάρχει και έχει αναλυθεί εκτενώς. Είναι τα τρισεκατομμύρια ρευστότητας που έχουν ρίξει στην αγορά κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις και τα οποία εξαιτίας των αρνητικών επιτοκίων έχουν κατευθυνθεί στα χρηματιστήρια.
Προσέξτε αυτό: Η Bank of America προειδοποιεί για τη μεγαλύτερη φούσκα που έχουμε δει και χαρακτηρίζει παράλογη την ευφορία που παρατηρείται στη Wall Street. Διότι κάθε ώρα που περνάει οι κεντρικές τράπεζες «φουσκώνουν» τις αγορές διοχετεύοντας 1,1 δισ. δολάρια στο σύστημα. Απίστευτο! Την ίδια ώρα, η Capital Economics υποστηρίζει ότι οι αποτιμήσεις των μετοχών δεν έχουν φτάσει ακόμα σε σημείο που να μην μπορούν να διογκωθούν περαιτέρω.
Τι μάθαμε λοιπόν σε αυτούς τους 12 μήνες; Πρώτον, ότι οι αγορές ξέρουν να κερδίζουν το φόβο. Ή μάλλον η απληστία είναι τέτοια που η πανδημία μετατράπηκε σε ευκαιρία. Μόλις προχθές η νέα υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και πρώην επικεφαλής της Fed, Τζάνετ Γέλεν, τάχθηκε υπέρ μιας νέας γενναίας ένεσης ρευστότητας, τονίζοντας ότι το πακέτο των 1,9 τρισ. δολαρίων που προωθεί ο Μπάιντεν θα συμβάλει ώστε η αμερικανική οικονομία να επανέλθει σε συνθήκες «πλήρους απασχόλησης» σε διάστημα ενός έτους.
Θέλετε κι άλλη αφορμή για να συνεχιστεί το πάρτι; Όμως και πάλι, δεν παύει να είναι οξύμωρο να μιλάμε για πάρτι, όταν βιώνουμε τέτοια πρωτοφανή παύση της οικονομικής δραστηριότητας. Καταλήγουμε ξανά στο συμπέρασμα ότι οι αγορές ζουν σε έναν άλλο, δικό τους κόσμο, έτη φωτός μακριά από την πραγματική οικονομία.
Όσο, λοιπόν, οξύμωρο και αν είναι να βρίσκονται μαζί οι λέξεις «πανδημία» και «πάρτι» στον ίδιο τίτλο, η πραγματικότητα είναι ότι ο δείκτης των παγκόσμιων μετοχών έχει ενισχυθεί, σε αυτόν τον ένα χρόνο που οι αγορές έχουν… κολλήσει κορονοϊό, κατά 15,3% ξεπερνώντας κατά πολύ το αρχικό σοκ-κραχ.
Το ερώτημα είναι τι μπορούμε να περιμένουμε στο εξής, υπό την έννοια πως όλοι συμφωνούν ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στο σημείο που η οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει. Ακόμη και αν χαθεί το πρώτο εξάμηνο του 2021, το δεύτερο θα είναι ισχυρό και κατά πάσα πιθανότητα το 2022 θα είναι έτος εκρηκτικής ανάπτυξης. Επομένως μήπως πρέπει να περιμένουμε ένα νέο πάρτι, από τη στιγμή μάλιστα που οι συνθήκες ρευστότητας θα παραμείνουν σε ιστορικά ευνοϊκά επίπεδα ή θα δούμε τις αγορές να αλλάζουν ρότα;
Η αντίληψη που επικρατεί σήμερα στις τάξεις των αναλυτών είναι ότι τα μέτρα στήριξης της οικονομίας (από επιδόματα και επιστρεπτέες μέχρι τα μηδενικά επιτόκια και το QE) θα συνεχιστούν για πολύ καιρό ακόμη και σίγουρα μέχρι να διασφαλιστεί ότι η ανάκαμψη παγιώνεται. Κατ? επέκταση, το ράλι των αγορών εκτιμάται ότι θα διαρκέσει ολόκληρο 2021. Ωστόσο οι επενδυτές θα πρέπει να είναι πολύ προσεχτικοί γιατί οι κερδισμένοι αυτή τη φορά ίσως είναι άλλοι σε σύγκριση με όσους πρωταγωνίστησαν στο «πάρτι» του 2020.
Ένα παράδειγμα μπορεί να είναι ο χρηματοπιστωτικός κλάδος και ένα άλλο ο ενεργειακός. Οι τραπεζικές μετοχές είναι σχεδόν αμετάβλητες στο τελευταίο 12μηνο, ενώ οι ενεργειακές σημειώνουν απώλειες της τάξης του 16%. Είναι δύο κλάδοι που ενδέχεται να πρωταγωνιστήσουν αν επικρατήσει το σενάριο ενός νέου ράλι.
Αυτή τη στιγμή οι αγορές δοκιμάζουν νέα ιστορικά υψηλά διότι προεξοφλούν ότι οι εμβολιασμοί θα δώσουν σύντομα ώθηση στην ανάκαμψη και φυσικά, όπως προαναφέρθηκε, ότι θα τυπωθεί κι άλλο χρήμα…