Ο χρυσός και το ασήμι και η πλατίνα έδωσαν βαθιές ανάσες στους λάτρεις των πολύτιμων μετάλλων από τον περασμένο Οκτώβριο μέχρι και τις πρώτες εβδομάδες του 2023. Η ισχυρή τους άνοδος έσβησε το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών που έφερε σε αυτά η περίοδος Μαρτίου Σεπτεμβρίου και δημιούργησε την ελπίδα για καλύτερη πορεία στο υπόλοιπο της νέας χρονιάς.
Απ’ ότι φαίνεται όμως η κατάσταση δεν είναι τόσο απλή. Από τα μέσα του Ιανουαρίου και μετά η άνοδος έχει δώσει την θέση της σε μία αρκετά σημαντική πλέον πτώση. Ο χρυσός που ανέβηκε από τα επίπεδα των 1.630 δολαρίων/ουγγιά και πλησίασε στα 1.950 δολάρια/ουγγιά κάποια στιγμή τον Ιανουάριο βρίσκεται τώρα στα 1.845 δολάρια/ουγγιά.
Η πλατίνα που ανέβηκε από τα 800 δολάρια/ουγγιά προς τα 1.100 δολάρια/ουγγιά πλησιάζει τώρα τα 920 δολάρια/ουγγιά. Και το ασήμι κινήθηκε με παρόμοιο τρόπο: ανέβηκε από τα 17,60 δολάρια/ουγγιά προς τα 24,40 δολάρια/ουγγιά και τώρα είναι λίγο πάνω από τα 21,60 δολάρια/ουγγιά.
Η εξήγηση αυτών των κινήσεων δεν είναι και πολύ δύσκολη. Αν κοιτάξουμε την πορεία του αμερικανικού δολαρίου και των αποδόσεων των εντόκων γραμματίων και των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου από τον Οκτώβριο μέχρι τώρα θα δούμε καθαρά πως η πορεία τους επηρεάζει την τιμή των πολύτιμων μετάλλων. Από τον Οκτώβριο μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου το δολάριο σημείωσε σημαντικότατη πτώση.
Ο δολαριακός δείκτης DXY, ο οποίος δείχνει σε γενικές γραμμές την πορεία του δολαρίου απέναντι στα υπόλοιπα βασικά νομίσματα, κατέβηκε από το 114 που βρισκόταν στο τέλος του Σεπτεμβρίου μέχρι το 101 την πρώτη μέρα του Φεβρουαρίου και σήμερα έχει ανακάμψει προς το 104. Η απόδοση των δεκαετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου είχε πλησιάσει τον Οκτώβριο το 4,30%, προς το τέλος του Ιανουαρίου πλησίασε προς το 3,40% και τώρα έχει ανέβει πάλι προς το 3,80%. Παρόμοιες κινήσεις έγιναν και στα ομόλογα και στα έντοκα γραμμάτια του αμερικανικού δημοσίου.
Είναι φανερό πως η σταδιακή ενίσχυση του δολαρίου και η άνοδος των αποδόσεων των δανειακών τίτλων του αμερικανικού δημοσίου έχει κάνει την ζημιά στα πολύτιμα μέταλλα, όπως η πτώση τους είχε παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάκαμψή τους από τον Οκτώβριο μέχρι πριν λίγες εβδομάδες. Ξέρουμε πολύ καλά πως το ισχυρό δολάριο είναι εχθρός των περισσότερων εμπορευμάτων και των πολύτιμων μετάλλων, όπως και η άνοδος των αποδόσεων που δίνουν οι επενδύσεις ελάχιστου κινδύνου όπως οι δανειακοί τίτλοι του αμερικανικού δημοσίου.
Αν πάμε λίγο παραπέρα, μπορούμε να πούμε πως τα πολύτιμα μέταλλα είναι θύματα της ανθεκτικής πορείας της αμερικανικής οικονομίας η οποία αρνείται να υπακούσει στις εντολές των αναλυτών και των οικονομολόγων και να διολισθήσει σε κατάσταση ύφεσης. Αυτή την στιγμή, η αντοχή της οικονομίας όπως και πολύ καλή κατάσταση στην οποία φαίνεται πως βρίσκεται η αγορά εργασίας στις ΗΠΑ, οπλίζουν τα χέρια των κεντρικών τραπεζιτών των ΗΠΑ οι οποίοι υπενθυμίζουν σε όλους πως τα επιτόκια πρέπει να ανεβούν ακόμα περισσότερο όσο ο πληθωρισμός εξακολουθεί να βρίσκεται ψηλά.
Κάπου εκεί κρύβεται και η απάντηση στο σημερινό μας ερώτημα. Μπορεί να ακούγεται λίγο τετριμμένο αλλά τα πολύτιμα μέταλλα είναι αρκετά δύσκολο να δώσουν κέρδη για όσο διάστημα οι αγορές θα φοβούνται τις αυξήσεις επιτοκίων και οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών δανειακών τίτλων θα ανεβαίνουν και θα ανταγωνίζονται με μεγαλύτερες αξιώσεις τα πολύτιμα μέταλλα τα οποία βέβαια δεν δίνουν καμία απόδοση στους κατόχους τους.
Δεν είναι τυχαίο που η καλή πορεία του χρυσού, της πλατίνας και του ασημιού διακόπηκε σταδιακά από το μέσο μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου και η πτώση άρχισε πρακτικά μόλις μπήκε ο Φεβρουάριος. Καθ’ όλο αυτό το διάστημα ο Τζέι Πάουελ και οι συνάδελφοί τους στην Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα βομβαρδίζουν τις αγορές με συνεχείς προειδοποιήσεις σχετικά με το πόσο ψηλά θα φτάσουν και για πόσο μεγάλο χρονικό διάστημα θα μείνουν εκεί τα αμερικανικά επιτόκια αναφοράς. Οι ανακοινώσεις που ήρθαν τις πρώτες μέρες του Φεβρουαρίου σχετικά με την κατάσταση της αγοράς εργασίας, τις λιανικές πωλήσεις και άλλα στοιχεία έδειξαν πως η οικονομία των ΗΠΑ αντέχει, προς το παρόν τουλάχιστον, και η μέχρι πρότινος σίγουρη πορεία προς την ύφεση έχει τεθεί πλέον εν αμφιβόλω.
Αυτό έχει κάνει τις αγορές να αναθεωρήσουν προς τα πάνω τις εκτιμήσεις τους για το ύψος των επιτοκίων και να μην είναι πλέον τόσο σίγουρες όσο ήταν μέχρι πριν μερικές μέρες για το πότε θα αρχίσει η πορεία μείωσης τους. Αυτό φαίνεται καθαρά όταν δούμε την πορεία του σχετικού συμβολαίου στο χρηματιστήριο του Σικάγου. Κατά την άποψή μας αυτό εξηγεί αρκετά ικανοποιητικά την πορεία των πολύτιμων μετάλλων τις τελευταίες ημέρες. Εδώ θα μπορούσε κανείς να εντοπίσει το εξής παράδοξο: γιατί είναι ανθεκτικές οι αγορές μετοχών την στιγμή που αλλάζουν προς τα πάνω οι εκτιμήσεις για την πορεία των επιτοκίων. Η απάντηση είναι μάλλον απλή: η αρνητική επίδραση από την αλλαγή στις εκτιμήσεις για τα επιτόκια αντισταθμίζεται από την καλύτερη του αναμενόμενου πορεία της οικονομίας η οποία μάλλον μειώνει και τους φόβους για επικείμενη σημαντική χειροτέρευση των εταιρικών κερδών.
Για να αποδειχθεί καλή επενδυτική κίνηση η αγορά πολύτιμων μετάλλων, θα πρέπει να αποδειχθεί πως οι φόβοι που έχουν επικρατήσει το τελευταίο διάστημα για την πορεία των επιτοκίων να αποδειχθούν υπερβολικοί. Με λίγα λόγια, θα πρέπει να φανεί τις επόμενες εβδομάδες και μήνες πως ο πληθωρισμός δεν είναι τόσο δυνατός όσο φοβόμαστε. Σε μία τέτοια περίπτωση, η ανθεκτικότητα της οικονομίας θα πάψει να ενοχλεί τους επενδυτές και να τους κάνει να φαντάζονται πως θα οδηγήσει σε υψηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Πόσο πιθανό είναι να αποδειχθεί πως ο πληθωρισμός είναι σε πραγματική κάμψη; Δεν είναι πάντως εντελώς απίθανο. Οι προχθεσινές ανακοινώσεις για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ που φόβισαν λίγο τις αγορές έδειξαν πως το μεγαλύτερο μέρος της ανθεκτικότητας του οφείλεται στις σημαντικές ανοδικές τάσεις που υπάρχουν στα ενοίκια και το κόστος στέγασης. Πριν δύο εβδομάδες όμως ο διοικητής της Fed Τζέι Πάουελ είπε πως το κόστος στέγασης δεν είναι αυτό που φοβάται, καθώς ο τρόπος μέτρησής του γίνεται με τέτοιον τρόπο που καθυστερεί πολύ η απεικόνιση της τρέχουσας κατάστασης, η οποία χαρακτηρίζεται από αξιοσημείωτη πτώση στην τιμή των νέων ενοικίων.
Όποιος εκτιμά πως η αναζωπύρωση των ανησυχιών για μεγαλύτερη, σε ύψος και σε χρονική διάρκεια, άνοδο των επιτοκίων αναφοράς και η άνοδος των αποδόσεων των δανειακών τίτλων του αμερικανικού δημοσίου αποτελούν μία νευρική και λανθασμένη ερμηνεία των στοιχείων για την οικονομία και τον πληθωρισμό, μπορεί να απαντήσει θετικά στο σημερινό μας ερώτημα. Το πόσο καλή επιλογή θα είναι δεν είναι εύκολο να πούμε, δεν θα μας εξέπληττε όμως η άνετη υπέρβαση των υψηλών τιμών που έφθασαν τα πολύτιμα μέταλλα μέσα στον Ιανουάριο.
Αυτό από μόνο του θα μπορούσε να οδηγήσει και σε μία αυτοτροφοδοτούμενη άνοδο καθώς οι short της αγοράς πολύτιμων μετάλλων θα πρέπει να επαναγοράσουν τις θέσεις που έχουν πουλήσει. Ας μην βιαζόμαστε όμως και ας παρακολουθήσουμε με προσοχή τις επόμενες ανακοινώσεις για τα στοιχεία της οικονομίας, από εκεί θα έρθουν τα σημάδια που θα μας δείξουν αν οι πρόσφατοι φόβοι είναι υπερβολικοί ή όχι.
