Μέχρι πριν μερικές μέρες ο Sam Bankman Fried ήταν για τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων ένας δισεκατομμυριούχος. Το Bloomberg υπολόγιζε την αξία της περιουσίας του κοντά στα είκοσι δισεκατομμύρια δολάρια. Το «οικοσύστημα» που είχε δημιουργήσει, με το ανταλλακτήριο FTX, το hedge fund Alameda, το token FTT και διάφορα άλλα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα στον χώρο της βιομηχανίας των crypto περιουσιακών στοιχείων.
Ο τριαντάχρονος απόφοιτος του MIT δεν ντρεπόταν να δείξει πόσο φιλόδοξος, πλούσιος και επιτυχημένος ήταν. Τους προηγούμενους μήνες «έσωσε» από την χρεωκοπία αρκετές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην κρυπτοβιομηχανία, καλλιεργώντας για τον εαυτό του ένα προφίλ παρόμοιο με αυτό του θρυλικού τραπεζίτη John Pierpont Morgan. Μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές και συνταξιοδοτικά ταμεία είχαν επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στις επιχειρήσεις του.
Ο Bankman Fried ήταν και πολύ δραστήριος πολιτικά, ενισχύοντας το Δημοκρατικό κόμμα με δεκάδες εκατομμύρια δολάρια. Αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά, η κρυπτο-αυτοκρατορία του Bankman Fried μαζί με την περιουσία του έχουν ήδη περάσει στην ιστορία, αφήνοντας πίσω τους μία τρύπα πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, πελάτες που ψάχνουν τα κρυπτονομίσματά τους και επενδυτές που έχουν χάσει όλα τους τα χρήματα.
Όπως γίνεται πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, μία τέτοια αναταραχή στέκεται αφορμή για μαζικές πωλήσεις. Το ίδιο έχει γίνει στην υπόθεση Bankman Fried και FTX, ειδικά μετά την ακύρωση της συμφωνίας με την μεγαλύτερη εταιρεία του χώρου, την κινεζική Binance, η οποία θα αγόραζε το FTX. Οι τιμές όλων των κρυπτονομισμάτων ακολούθησαν έντονα πτωτική πορεία η οποία συνεχιζόταν μέχρι χθες το απόγευμα όταν ήρθαν τα καλά νέα για τον πληθωρισμό από τις ΗΠΑ και έδωσαν ώθηση σε όλες τις αγορές. Έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα όμως, αυτή η ανοδική αντίδραση των κρυπτονομισμάτων είναι δύσκολο να σταματήσει το κύμα ρευστοποιήσεων που άρχισε μόλις φάνηκε πως το ανταλλακτήριο FTX και οι συνδεδεμένες επιχειρήσεις του Bankman Fried αντιμετώπιζαν μεγάλα προβλήματα.
Το γεγονός πως η τιμή του Bitcoin, του πιο γνωστού και πιο δημοφιλούς κρυπτονομίσματος, έπεσε κάτω από το επίπεδο των 18.000 χιλιάδων δολαρίων, το οποίο είχε κρατήσει πολύ γερά από την άνοιξη και μετά είναι ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί. Χθες και προχθές μάλιστα έφθασε και κάτω από τις 16.000 δολάρια πριν αρχίσει την σταδιακή ανάκαμψη, η οποία ενισχύθηκε όταν ανακοινώθηκαν τα νέα για τον πληθωρισμό. Μέσα σε αυτή την αναταραχή είναι αρκετά δύσκολο να εκτιμήσουμε πού θα ολοκληρωθεί η πτώση του Bitcoin και των υπόλοιπων κρυπτονομισμάτων, τα οποία ακολουθούν συχνά την δική του πορεία. Θα τολμήσουμε να πούμε όμως πως αν δεν καταφέρει να επιστρέψει σύντομα πάνω από τις 18.000 δολάρια θα αυξηθούν πολύ οι πιθανότητες να δούμε την πτώση να εντείνεται.
Ένα άρθρο του Bloomberg φιλοξένησε τις εκτιμήσεις των αναλυτών της JPMorgan οι οποίοι πιστεύουν πως η αναταραχή στα κρυπτονομίσματα θα κρατήσει αρκετές εβδομάδες. Την εκτίμησή τους αυτή την βασίζουν στο γεγονός πως σημαντικός αριθμός επενδύσεων σε Bitcoin και άλλα νομίσματα έχει γίνει με την χρήση εκτεταμένου δανεισμού, πράγμα που σημαίνει πως για μεγάλο διάστημα θα γινόμαστε μάρτυρες αναγκαστικών πωλήσεων από όσους δεν έχουν χρήματα για να αποπληρώσουν τα δανεικά με τα οποία αγόρασαν Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα. Η ομάδα της JPMorgan πιθανολογεί πως η τιμή του Bitcoin θα κατέβει μέχρι τις 13.000 δολάρια περίπου πριν αρχίσει μία ουσιαστική ανάκαμψη. Αυτό το επίπεδο τιμών ανέφεραν και ως πιθανό σημείο περάτωσης της πτώσης και άλλοι αναλυτές στο ίδιο ρεπορτάζ του πρακτορείου.
Στο σκεπτικό πολλών από αυτούς υπάρχει και το γεγονός πως, σύμφωνα με τις πληροφορίες τους, το κόστος «εξόρυξης» ενός Bitcoin κυμαίνεται αυτή την εποχή κοντά στις 15.000 δολάρια. Θεωρούν λοιπόν πως αυτό αποτελεί ένα είδος εσωτερικής αξίας για το βασικό κρυπτονόμισμα, οπότε αν η τιμή του κατεβεί 10% παρακάτω από αυτό το επίπεδο θα προκαλέσει την εμφάνιση νέων ισχυρών αγοραστών. Ενδιαφέρον είναι πάντως αυτό που είπαν οι αναλυτές της JPMorgan σχετικά με την ζημιά που μπορεί να κάνει στην συνολική αγορά κρυπτονομισμάτων η υπόθεση FTX. Εκτίμησαν πως θα είναι μικρότερη από την ζημιά που προκλήθηκε τον περασμένο Μάιο, όταν κατέρρευσαν το stablecoin Terra και το συνδεδεμένο με αυτό Luna.
Χωρίς να θέλουμε να απαξιώσουμε τις προβλέψεις αρκετών παρατηρητών σχετικά με την τύχη και άλλων ανταλλακτηρίων και ιδίως του Binance, το οποίο έχει κατηγορηθεί για συμμετοχή σε αρκετές παράνομες δραστηριότητες όπως ξέπλυμα χρήματος πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, θα κάνουμε την υπόθεση πως η κρυπτοβιομηχανία μπορεί μεν να κλονίζεται αλλά δεν θα εξαφανιστεί την επόμενη εβδομάδα. Παρά το γεγονός πως δεν είμαστε ειδικοί στα θέματα της κρυπτοβιομηχανίας θα κάνουμε μία απόπειρα να πιθανολογήσουμε τις αλλαγές που θα μπορεί να δει αυτή η βιομηχανία το επόμενο διάστημα κάτω από το φως της καταστροφής της αυτοκρατορίας του Sam Bankman Fried και όλων των άλλων προβλημάτων και σκανδάλων που έχουν γίνει μέσα στο 2022.
Ξεκινώντας, πρέπει να ομολογήσουμε πως διαβάζοντας τον διεθνή Τύπο σχηματίσαμε την εντύπωση πως πολλοί από τους ιδιοκτήτες και τα στελέχη των επιχειρήσεων της κρυπτοβιομηχανίας δεν έχουν στενοχωρηθεί πολύ από την πτώση του Sam Bankman Fried. Ο λόγος είναι σχετικά απλός: πίστευαν, και πιστεύουν ακόμα πως ο τριαντάχρονος επιχειρηματίας είχε σαν σκοπό να μονοπωλήσει την κρυπτοβιομηχανία αγοράζοντας σε πολύ χαμηλές τιμές τους ανταγωνιστές του που αντιμετώπιζαν προβλήματα. Επίσης, θεωρούν πως η έντονη ανάμειξή του στα πολιτικά πράγματα και οι μεγάλες χορηγίες του στο δημοκρατικό κόμμα (όπως και οι χορηγίες συνεργατών του προς το ρεπουμπλικανικό) είχαν σκοπό τον επηρεασμό των νομοθετών έτσι ώστε να φτιάξουν ένα νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που βόλευε τα επιχειρηματικά του σχέδια (το σημερινό Black Box ασχολείται με αυτό το θέμα).
Το βασικό τους πρόβλημα με τον Sam Bankman Fried ήταν πως προσπαθούσε στην ουσία να συγκεντρώσει στα χέρια του την κρυπτοβιομηχανία, πράγμα που είναι εντελώς αντίθετο στην φιλοσοφία των περισσότερων εραστών και πρωτοπόρων των κρυπτονομισμάτων. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς, όπως ο Reggie Middleton, έσπευσαν να παρατηρήσουν πως η κατάρρευση του συστήματος του SBF (τα αρχικά του ονόματος Bankman Fried) δεν θα μπορούσε να συμβεί σε ένα περιβάλλον πραγματικής αποκεντρωμένης οικονομίας (Decentralized Finance ή απλά De Fi). Άλλοι έσπευσαν να υποστηρίξουν πως τα προβλήματα του SBF θα φέρουν στο προσκήνιο την αναγκαιότητα επιστροφής στις αρχές του De Fi. Εδώ θα παρατηρήσουμε πως αυτή η άποψη θα βρει και άλλους οπαδούς αν τελικά η Binance και το αφεντικό της ο CZ βρεθούν και αυτοί αντιμέτωποι με κακοτυχίες σαν του SBF.
Ενώ όμως ένα μέρος των ανθρώπων του κόσμου του crypto προβληματίζεται για το πού οδηγείται αυτή η βιομηχανία, είναι πιθανόν να λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο, ο οποίος σε αυτή την περίπτωση είναι οι εποπτικές αρχές των ΗΠΑ και κυρίως ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC) Gary Gensler. Ο Gensler δεν έχασε καθόλου χρόνο και με ανάρτησή του στο Twitter δήλωσε σαφώς πως έχει έρθει η ώρα για την δημιουργία αυστηρών κανόνων για την λειτουργία και την εποπτεία της βιομηχανίας κρυπτονομισμάτων και όσους παρέχουν τις σχετικές υπηρεσίες. Εδώ που τα λέμε έχει αρκετά επιχειρήματα για να υποστηρίξει την άποψή του.
Πελάτες των εταιρειών του SBF φαίνεται πως θα χάσουν πολλά δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ πάρα πολλά χρήματα θα χάσουν και όσοι θεσμικοί επενδυτές αλλά και συνταξιοδοτικά ταμεία επένδυσαν αγοράζοντας μερίδια σε κάποιες από τις εταιρείες του Sam Bankman Fried. Αυτοί δεν είναι οι μόνοι χαμένοι μέσα στο 2022, όπως μπορούν εύκολα να πιστοποιήσουν όσοι έχασαν όλα τους σχεδόν τα χρήματα από την κατάρρευση του Terra και του Luna, ο δημιουργός των οποίων ακόμα δεν έχει πέσει στα χέρια των κορεατικών αρχών που τον αναζητούν εδώ και μήνες. Αρκετό ενδιαφέρον έχουν αυτά που είπε την Τρίτη ο Martin Shkreli, γνωστός και ως Pharma Bro, ο οποίος πρόσφατα αποφυλακίστηκε μετά την έκτιση ποινής τετραετούς φυλάκισης για τον παράνομο τρόπο με τον οποίον είχε διοικήσει μία φαρμακευτική εταιρεία.
Μιλώντας διαδικτυακά με τον Do Kwon, τον καταζητούμενο κορεάτη δημιουργό του Terra και του Luna, του σύστησε να αρχίσει να προετοιμάζεται για την φυλακή και πρόσθεσε πως σύντομα θα δημιουργηθεί ειδική πτέρυγα στις φυλακές για τα στελέχη και ιδιοκτήτες των εταιρειών που εξαπάτησαν ή ζημίωσαν τους πελάτες που είχαν επενδύσει σε κρυπτονομίσματα. Ο Shkreli μάλιστα πιθανολόγησε πως σε αυτή την πτέρυγα μπορεί να βρεθεί και ο Sam Bankman Fried. Μέσα σε αυτό το κλίμα αυξάνονται κατά πολύ οι πιθανότητες επιτυχίας του Gensler στην προσπάθειά του να πείσει το Κονγκρέσο να αναθέσει στην SEC την εποπτεία των αγορών κρυπτονομισμάτων, μετά και την δικαστική νίκη που πέτυχε προ ημερών (Τα καλύτερα είναι μπροστά για την Intrakat, D-day για τα Ναυπηγεία και ώρα τραπεζών| Liberal). Αν το καταφέρει, τότε θα μειωθούν δραματικά και οι ελπίδες όσων θα ήθελαν να δουν την κρυπτοβιομηχανία να ακολουθεί τον δρόμο της αποκεντρωμένης οικονομίας (De Fi).
Το πού θα σταματήσει η πτώση των κρυπτονομισμάτων που προκάλεσε η κατάρρευση του SBF είναι όντως ένα σημαντικό θέμα. Οι εκτιμήσεις που αναφέραμε προηγουμένως φαίνονται αρκετά λογικές και στις επόμενες εβδομάδες θα διαπιστώσουμε και το αν είναι σωστές. Πιστεύουμε όμως πως πιο σημαντικό για το μέλλον της βιομηχανίας crypto, τους κατόχους των κρυπτονομισμάτων και όσους εργάζονται σε αυτήν είναι το πώς θα εξελιχθεί η μάχη για την διαμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας και εποπτείας της. Αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις ισορροπίες στα νομοθετικά σώματα των ΗΠΑ, όπως θα διαμορφωθούν μετά τις πρόσφατες ενδιάμεσες εκλογές. Η υιοθέτηση ενός σχετικά αυστηρού πλαισίου λειτουργίας μάς φαίνεται πολύ πιθανή. Αν έχουμε δίκιο, φανταζόμαστε πως θα στενοχωρηθούν οι οπαδοί της αποκεντρωμένης οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα θα αυξηθούν οι πιθανότητες για την μακροημέρευση της κρυπτοβιομηχανίας, μάλλον και με την σημαντική πια συμμετοχή της Wall Street.
