Η υιοθέτηση του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού, γνωστού σαν Inflation Reduction Act, περιλαμβάνει πέραν όλων των άλλων μέτρων κατά του πληθωρισμού, την επιβολή φόρου ύψους 1% στην επαναγορά μετοχών στη Wall Street. Δηλαδή σε μια «ενδοεταιρική» χρηματιστηριακή διαδικασία που μέσα στο 2021, είχε καταγράψει ρεκόρ. Η επαναγορά μετοχών ή stock buyback για τους μυημένους, είναι η διαδικασία με βάση την οποία οι εταιρείες αγοράζουν οι ίδιες, μετοχές τους από το χρηματιστήριο, διαθέτοντας για αυτό το λόγο μέρος των ταμειακών τους διαθεσίμων.
H επαναγορά μετοχών είναι μια αμφιλεγόμενη χρηματιστηριακή διαδικασία. Αφαιρεί κεφάλαια από τα ταμειακά διαθέσιμα μιας εταιρείας για να στηρίξει την «αξία» των μετοχών και την περιουσία των μετόχων της. Αφαιρώντας πόρους από τα ταμειακά διαθέσιμα μια εταιρεία είναι σαν να παραδέχεται ότι δεν έχει κάποιο επενδυτικό πλάνο, ότι δεν χρειάζεται να επεκταθεί, ότι δεν βρίσκει μια ευκαιρία στην πραγματική οικονομία και ότι βρίσκει σαν ευκαιρία την τιμή της μετοχής της στο χρηματιστήριο. Δηλαδή η επαναγορά μετοχών στοχεύει σε υπεραξίες, ενώ τα διαθέσιμα μιας επιχείρησης, θα έπρεπε να στοχεύουν στο επιχειρείν.
Και αυτή είναι η φιλοσοφία της επιβολής του φόρου του 1%. Είναι η «τιμωρία» για τις εταιρείες που αντί να επενδύουν, να δημιουργούν θέσεις απασχόλησης και να αυξάνουν τα μεγέθη τους, κατευθύνουν τα κεφάλαια τους στη στήριξη των μετοχών τους.
Όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γράφημα τα προηγούμενα χρηματιστηριακά έτη, είχαν χαρακτηριστεί παγκοσμίως από μια πρωτοφανή τάση αύξησης της επαναγοράς μετοχών λόγω του πάρτι διαρκείας. Το ίδιο συνέβη καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021, με τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών να αναμένουν το έργο να επαναληφθεί και μέσα στο 2022. Προς το παρόν όμως τα πράγματα είναι απογοητευτικά
Διεθνείς τριμηνιαίες επαναγορές μετοχών (2016 – 2022)
Είναι σίγουρο πως οι διαθέσεις για επαναγορά μετοχών θα μεταβληθούν. Διότι στην τελική γραμμή, όπως λένε και οι λογιστές, τον φόρο αυτόν θα κληθούν να τον πληρώσουν οι μέτοχοι. Επομένως αν οι εταιρείες δεν στρέψουν τα διαθέσιμα τους στην κατεύθυνση της επαναγοράς μετοχών, τότε θα τα ανακατευθύνουν σε επενδύσεις, σε εξαγορές, σε βελτίωση των ισολογισμών τους και σε αποπληρωμές δανείων τώρα που αυξάνονται τα επιτόκια. Και είναι ίσως μια ευκαιρία να ξαναδούμε να πραγματοποιούνται deals και να επανεκκινούν εξαγορές και συγχωνεύσεις που βρίσκονται σε ύπνωση σε όλον τον κόσμο.
Στο ακόλουθο γράφημα παρακολουθούμε την πορεία των επιθυμιών των διαχειριστών χαρτοφυλακίων, όπως την έχει αποτυπώσει η Bank of America, ως προς σε ποια κατεύθυνση θα έπρεπε να κινηθεί το cash flow των εταιρειών, από το 2005 μέχρι σήμερα. Η σκούρα μπλε γραμμή αναφέρεται στους διαχειριστές χαρτοφυλακίων που επιθυμούν επενδύσεις, η γαλάζια γραμμή σε αυτούς που επιθυμούν ενδυνάμωση των εταιρικών ισολογισμών και η πορτοκαλί γραμμή σε αυτούς που ζητούν «επιστροφές στους μετόχους», όπως επαναγορές μετοχών, μερίσματα κλπ.
Τι πρέπει να κάνουν οι εταιρείες με τα διαθέσιμα τους;
Παρ’ όλο που το Inflation Reduction Act, αποτελεί αντικείμενο διαφωνιών ανάμεσα στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους, εν όψει των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου, δεν αναμένεται να υπάρξει αλλαγή στον συγκεκριμένο νόμο σύντομα. Βέβαια οι χρηματιστηριακές αγορές θυμούνται με νοσταλγία το νόμο του 2017, γνωστό σαν “Tax Cuts & Jobs Act”, που είχε δώσει το έναυσμα για την απογείωση της επαναγοράς μετοχών στη Wall Street.