Η χρηματιστηριακή εβδομάδα που πέρασε «εμβολιάστηκε» με την αισιοδοξία των εμπλεκομένων που διαδόθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο, με την ανακοίνωση της βραχυχρόνιας έλευσης ενός ή και περισσοτέρων αποτελεσματικών εμβολίων.
Η πρώτη συνεδρίαση της εβδομάδας που διανύουμε ήρθε να επικυρώσει το momentum της αγοράς, με τον Τραπεζικό Δείκτη απόλυτο πρωταγωνιστή ( +14,72%) να κλείνει σε υψηλά τεσσάρων μηνών αλλά και την διάχυση της κίνησης σε όλους τους τίτλους, με αποτέλεσμα ο Γενικός δείκτης να υπερβαίνει τα μετα την πανδημία υψηλά με ημερήσια κέρδη 5,44%. Θετικός καταλύτης και η ανακοίνωση της εταιρείας Moderna ότι το πειραματικό της εμβόλιο εμφανίζει αποτελεσματικότητα που ξεπερνά το 94%, συντηρώντας το κλίμα αισιοδοξίας για το επόμενο διάστημα. Η απόδοση του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου κατέγραψε νέο ιστορικό χαμηλό στο 0,712% σφραγίζοντας την έναρξη μιας σταδιακής επιστροφής στην κανονικότητα από την επόμενη χρονιά.
Ερωτήματα ζητούν απαντήσεις
Σημαντικά ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις, αναφύονται μέσα σ ένα κλίμα που παραμένει «ανθυγιεινό» κυριολεκτικά και μεταφορικά: Θα δώσει τέλος ένα ή περισσότερα εμβόλια στην πολύχρονη καθοδική πορεία και στασιμότητα του χρηματιστηρίου; θα μπορέσει η χώρα μας να περιορίσει μια μεγάλη και δεδομένη φετινή ύφεση; Θα μπορέσει να εκμεταλλευτεί τις επιθετικές δράσεις της ΕΚΤ και τις παροχές του Ταμείου Ανάκαμψης από την επόμενη χρονιά; Έχουμε δει τα χαμηλά ως αποτέλεσμα της πανδημικής κρίσης αλλά και μετά από μια δεκαετή κοινωνική και οικονομική ταλαιπωρία; Το «πάρτι» στις διεθνείς αγορές έχει δρόμο ακόμα; Αν όχι, θα μπορούσε να αυτονομηθεί η δική μας μικρή αγορά; Ποιες μετοχές σε ένα τέτοιο πλαίσιο θα προτιμήσουν οι επενδυτές, αυτές με τα ποιοτικά αλλά και αμυντικά χαρακτηριστικά, ή άλλες με επιθετική συμπεριφορά και growth story που δεν έχουν ακόμα τροχοδρομήσει μια ανοδική πορεία;
Η πανδημία πλήττει συμμετρικά όλες τις οικονομίες από τις πιο αδύναμες έως τις πιο ισχυρές με την διαφορά όμως ότι η απειλή ανάλογα του μεγέθους των επιχειρήσεων και του κλάδου στον οποίον δραστηριοποιούνται είναι ασύμμετρη. Έτσι, κατά τη διάρκεια της κρίσης ήρθαν στην επιφάνεια οι τεχνολογικές εταιρείες, με την άνοδο της τηλεργασίας και του ηλεκτρονικού εμπορίου γεγονός που φάνηκε και στην κίνηση των μετοχών τους ενώ επλήγησαν ιδιαίτερα οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών, μεταφορών και τουρισμού που ανέστειλαν δραστηριότητα ή λειτούργησαν σε περιορισμένο χρονοπλαίσιο.
«What ever it takes» και «helicopter money»
Πολλές τέτοιες επιχειρήσεις κρατούνται στα πόδια τους με την λογική του «what ever it takes» στην Ευρώπη και του «helicopter money» στην Αμερική, καθώς οι Κεντρικές Τράπεζες αγοράζουν κρατικό χρέος μεταθέτοντας το ρίσκο σε μεταγενέστερο χρόνο. Γι αυτό τον λόγο άλλωστε οι μετοχικές αξίες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού αλλά και στην Ευρώπη κινούνται κοντά στα υψηλά έτους, παρά το γεγονός ότι οι οίκοι προβλέπουν μεγαλύτερη ύφεση για το τέταρτο τρίμηνο του έτους λόγω της επανόδου των περιοριστικών μέτρων.
Η μεγάλη ευκαιρία της Ελλάδας
Η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά, παρά το ύψος του δεύτερου πανδημικού κύματος αντέδρασε διαφορετικά συγκριτικά με την Άνοιξη, και αυτό είναι ένα αξιόλογο σημείο διαφοροποίησης της συμπεριφοράς της. Βοήθησε σε αυτό και η αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας εκ μέρους της Moody’s, που δείχνει να εμπιστεύεται και να επιμένει στο επενδυτικό και μεταρρυθμιστικό story της Ελλάδας. Ο οίκος υπογράμμισε το ευνοϊκότερο επενδυτικό περιβάλλον και τη βελτίωση των προοπτικών ανάπτυξης που δημιουργείται από τη σημαντική ρευστότητα που θα διοχετευτεί στην ελληνική οικονομία, την επόμενη τριετία, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (“Next Generation EU”) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η αύξηση της συναλλακτικής δραστηριότητας, τα κυοφορούμενα deals, η συμμετοχή εταιρειών πληροφορικής στην ψηφιοποίηση του κράτους με ξένα κεφάλαια να τοποθετούνται σε κάποιες από αυτές (Quest, Profile, Entersoft, Epsilon Net), οι επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα, η κινητικότητα στον χώρο των κατασκευών, δείχνουν να σηματοδοτούν την κίνηση μιας αγοράς που βρίσκεται σε επίπεδα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν εφαλτήριο για μακροπρόθεσμη άνοδο εάν και εφόσον ορισμένοι μεταβλητοί αρνητικοί παράγοντες εκλείψουν.
Η μεταβλητότητα των αγορών στα χαμηλά επίπεδα είναι συνηθισμένο γεγονός και αποτυπώνει τη σύγκρουση ταύρων και αρκούδων. Οι «απαισιόδοξοι» στηρίζονται κυρίως στις ανησυχίες των ελληνικών τραπεζών για το ύψος των νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα αφήσει πίσω της η πανδημική κρίση.
Με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου του 2020 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των ελληνικών τραπεζών ανέρχονταν σε 59,7 δισ. ευρώ, παράλληλα όμως θα παρουσιαστούν στοιχεία στο επόμενο Eurogroup για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη μείωση των NPLs μέσω της λειτουργίας του Asset Protection Scheme "Ηρακλής" (στο οποίο μέχρι το α’ τρίμηνο του 2021 θα έχουν μεταφερθεί τιτλοποιήσεις NPLs άνω των 30 δισ. ευρώ), καθώς και τη δυνατότητα παράτασής του.
Αυτός είναι και ο λόγος που η αγορά μας θα μπορούσε να αποθερμάνει κάποια στιγμή την έντονη κίνησή της, που όμως από τις αρχές του επόμενου έτους και την έλευση του εμβολίου είναι δυνατόν να αποτυπώσει τις προσδοκίες επανόδου στην ανάπτυξη από το β τρίμηνο του 2021. Το υψηλότερο περιθώριο θετικής μεταβολής σε σχέση με τις ευρωπαϊκές οικονομίες μπορεί να μεταβάλλει την στρατηγική των ισχυρών επενδυτών που εύκολα κάνουν πάρτι σε μια ρηχή αγορά. Οι διεθνείς αγορές όσο υπάρχει η δυνατότητα ποσοτικής χαλάρωσης είναι δύσκολο να υποχωρήσουν δραματικά, εφόσον η ζήτηση θα διατηρείται. Η θετική «αυτονόμηση» της δικής μας αγοράς στο ενδεχόμενο μεγάλης πίεσης των τιμών των διεθνών μετοχικών αξιών φαίνεται ιδιαίτερα δύσκολη σε μια παγκοσμιοποιημένη κίνηση κεφαλαίων. Με την εξομάλυνση όμως των δυσκολιών της πανδημίας μια αγορά που δεν είναι ακριβή και μετά από 10 υφεσιακά χρόνια, θα μπορούσε να εκτιναχθεί εκμεταλλευόμενη τον πακτωλό των ευρωπαϊκών κεφαλαίων.
Όλοι θυμούνται πριν από κάποια «σκοτεινά» χρόνια τις μετοχές του ΟΤΕ, της ΔΕΗ και του Μυτιληναίου να φλερτάρουν με το 1 ευρώ. Το μελάνι του παρελθόντος δεν στεγνώνει ποτέ, καιρός να παραγάγουμε το μελάνι με το οποίο θα γράψουμε το μέλλον.